blaðið - 25.11.2005, Blaðsíða 2

2 I ÍWNLEWDAR FRÉTTIR
FÖSTUDAGUR 25. NÓVEMBER 2005 blaAÍÖ
SUSHI
r n h i n
OPNAR1. DESEMBER
[LÆKJARGATA]
Efnahagsástand:
Gengur verðbólgudraugurinn aftur?
íslandsbanki spáir mikilli verðbólgu á nœsta ogþarnœsta ári. Greiðslubyrði afíbúðalánum
getur aukist í kjölfarið um tugi þúsunda.
Eve Online:
íhugar að
flytja úr landi
Fyrirtækið CCP, sem hannar og
rekur íjölþátttökuleikinn EVE
Online, íhugar þessa dagana
alvarlega að flytja starfsemi fyr-
irtækisins úr landi. Þetta kemur
fram í nýjasta hefti tímaritsins
Tölvuheimur sem kemur út í
dag. Þar segir ennfremur að
CCP hafi þegar fengið tilboð frá
ríkisstjórninni á eyjunni Mön
um að flytja fyrirtækið þangað.
CCP er stærsti útflytjandi hug-
búnaðar á fslandi um þessar
mundir og velti fyrirtækið
tæpum 550 milljónum króna á
síðasta ári. Ennfremur er gert
ráð fyrir að velta fyrirtækisins
verði tæpur milljarður króna
á þessu ári. Til samanburðar
nam heildar útflutningur á
hugbúnaði á síðasta ári um
fjórum milljörðum króna.
„Við erum hreinlega farnir
að endurskoða okkar stöðu
af alvöru því það er ekkert
sérstaklega vænlegt fyrir fyr-
irtæki í útflutningsiðnaði og
alþjóðlegri samkeppni að starfa
hér á meðan þessi hágengis-
stefna ræður ríkjum. Þetta
hefur verið skelfilegt ástand
að undanförnu og líður okkur
í raun eins og það sé verið að
skattleggja CCP sérstaklega
um 20% síðustu mánuði, án
þess að neitt komi í staðinn,"
segir Hilmar Veigar Pétursson,
farmkvæmdastjóri CCP, meðal
annars í viðtali við Tölvuheim.
Velta CCP, sem rekur EVE Online,
mun verða um milljarður í ár.
Verðbólgan rýkur upp og íbúðalánin með. Blaíil/lngó
Verðbólga á íslandi verður um 6,4%
á næsta ári og gæti farið allt upp í
8,2% um þarnæstu áramót gangi verð-
bólguspá greiningardeildar Islands-
banka eftir. Verði þetta langvarandi
verðbólga er ljóst að greiðslubyrði
af verðtryggðum íbúðalánum mun
aukast gríðarlega. Aðvaranir fast-
eignasala vegna 100% íbúðalána voru
virtar að vettugi.
Sársaukafullt aðlögunarferli
Samkvæmt spá greiningardeildar fs-
landsbanka mun hækkun verðbólgu
fyrst og fremst stýrast af vaxandi
framleiðsluspennu. Þá telur grein-
ingardeildin að vaxandi þrýstingur
á launahækkanir vegna manneklu
á vinnumarkaði eigi einnig eftir að
ráða miklu varðandi hækkun verð-
bólgu. Samkvæmt spánni mun verð-
bólgan verða um 6,4% yfir næsta ár og
jafnvel fara upp í 8,2% yfir þarnæsta
ár og um tímabundið verðbólguskot
sé að ræða. Jón Bjarki Bentsson, sér-
fræðingur hjá greiningardeild fs-
landsbanka, segir. launaskrið hafa
verið mikið fyrir utan samnings-
bundnar hækkanir. Þá segir hann
töluvert ójafnvægi einkenna efnhags-
ástandið þar sem eftirspurn er mun
meiri en framleiðslugeta hagkerfis-
ins. „Það sem gerist þegár eftirspurn
er verulega meiri en framleiðslugeta
hagkerfisins ræður við þá er tilhneig-
ingin sú að hagkerfið leitar jafnvægis
í gegnum verðbólgu. Verðbólgan ýtir
upp verðlagi og rýrir kaupmátt fólks
sem dregur úr eftirspurninni og hag-
kerfið róast niður. Þetta er ekki sárs-
aukalaus aðlögunarferill en menn
skulu hafa það í huga að það eru
ástæður fyrir þessu.“
Á eftir að koma illa við marga
Gangi þessi verðbólguspá eftir er
ljóst að greiðslubyrði af 100% verð-
tryggðu íbúðaláni upp á 15 milljónir
svo dæmi sé tekið gæti aukist um
500 til 700 þúsund krónur á ári
miðað við núverandi verðbólgu eða
um tæpar 40 til 60 þúsund krónur
á mánuði. Grétar Jónasson, fram-
kvæmdastjóri Félags fasteignasala,
segir að þetta sé þróun sem fasteigna-
salar hafi óttast þegar byrjað var að
bjóða 100% lán. „Við guldum var-
hug við því við bankana í upphafi að
okkur þætti þetta frekar glannalegt
og við ræddum þetta á fundi með
þeim. Það er alveg ljóst að það eru
margir mjög skuldsettir og þetta á
eftir að koma illa við marga.“ Hann
segir mikið af fólki hafa tekið 100%
lán á sínum tíma og stundum fyrir
háar fjárhæðir og ljóst að fyrir þetta
fólkmáekkimikiðútafbregða. ■
tí'
Baugsmálið:
Héraðsdómur um
ákæruvald kærð-
ur til Hæstaréttar
Sigurður Tómas Magnússon,
settur rfldssalcsóknari í Baugsmál-
inu, kærði í gær til Hæstaréttar
úrskurð héraðsdóms Reykjavíkur
um að hann væri ekki bær um
að fjalla um ákæruliðina átta,
sem enn eru fyrir héraðsdómi.
Sigurður Tómas krefst þess að
Hæstiréttur dæmi að hann sé bær
til þess að fara með ákæruliðina
átta og einnig að Hæstiréttur tald
afstöðfi til þess að Björn Bjarna-
son, dómsmálaráðherra, hafi
verið hæfur til þess að setja hann
í að fjalla um þessa ákæruUði.
Málsaðilar hafa sólarJuing
til þess að skila greinargerðum
vegna málsins til Hæstaréttar
og má búast við úrskurði
réttarins í næstu viku.
Fyrr f vikunni úrskurðaði
héraðsdómur að Sigurður Tómas
væri ekki bær til þess að taka
við ákæruvaldi ákæruliðanna
átta þar sem vafi léki á að Bogi
Nilsson, ríkissaksóknari, hefði
sagt sig ffá þeim með fullnægj-
andi og formlegum hætti.
Menntamál:
Vilja aukin framlög til háskóla
Samfylkingin vill hækka framlög
til rfkisreknu háskólanna á íslandi
nú þegar um 800 milljónir króna.
Björgvin G. Sigurðsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, bendir á að skól-
arnir sem um ræðir búi við erfiða
stöðu.
„Ef stjórnvöld hefðu svipað hlut-
fall landsframleiðslu sinnar og aðrar
Norðurlandaþjóðir fengi háskóla-
stigið um 4-8 milljörðum króna
meira á ári en það gerir nú. Þær
þjóðir verja 35-80% meira af lands-
framleiðslu til háskólastigsins en við
gerum,“ segir Björgvin. Hann segir
að ekki eigi að láta staðar numið
við áðurnefnda framlagsaukningu,
heldur bæta við tæpum milljarði á
ári næstu árin, þar til framlagið sé
orðið sambærilegt við það sem ger-
ist í nágrannaþjóðum okkar.
Háskóli t Króatíu er sá eini í Evrópu sem faer hlutfallslega lægra framlag frá ri
Háskóli Islands.
100 milljónir í húsaleigu
Björgvin segir að erfið staða skól-
anna sé augljós hverjum sem fylg-
ist með og bendir á að um þessar
mundir sé Háskólinn á Akureyri að
leggja niður tvær deildir.
„Astæðan er annars vegar harka-
Iegur fjárskortur hins opinbera og
hins vegar vegna vafasamrar einka-
framkvæmdar á rannsóknarhúsi
skólans,“ segir Björgvin og bendir
á að skólinn greiði 100 milljónir í
húsaleigu á ári, án nokkurrar vonar
um að eignast nokkurn tímann hús-
næði skólans.
„Hitt er staða Háskóla Islands.
Samkvæmt niðurstöðu úttektar Evr-
ópusamtaka háskóla fær hann næst
lægst framlög allra sambærilegra
skóla í Evrópu. Á eftir háskóla í
Króatíu. Þetta er afleit staða og segir
allt sem segja þarf um stefnuleysi og
skeytingaleysimenntamálaráðherra
í garð skólans," segir Björgvin. ■
KROSSTRÉ EFTIRJÓN HALLSTEFÁNSSON
KRONPRINS
ISLENSKU SAKAMALASOGUNNAR
LKr/t""""1
„KROSSTRÉ ER SÉRLEGA VEL SKRIFUÐ BÓK
★ ★★★ Kolbrún Bergþórsdóttir, Blaðið
„SAGAN ER ALGER NAUTN OG MAÐUR
ÚFUNDAR BARA ÞÁ SPENNUFÍKLA
SEM EIGA EFTIR AÐ LESA HANA“
Silja Aðalsteinsdóttir, TMM
„HÖRKUSPENNANDI...
GLÆSILEG SAKAMALASAGA"
! ★ ★ ★ ★ Páll Baldvin Baldvinsson,
: BJARTUR
) Heiðskírt (3 Léttskýjað ^ Skýjað £ Alskyjað / f Rigning, litilsháttar •/'// Rigning 5 ? Suld * 'T' Sn]ókoma
\—7 Slydda
Amsterdam
Barcelona
Berlín
Chicago
Frankfurt
Hamborg
Helsinki
Kaupmannahöfn
London
Madrid
Mallorka
Montreal
NewYork
Orlando
Osló
París
Stokkhólmur
Þórshöfn
Vin
Algarve
Dublin
Glasgow
-01
14
03
02
03
04
01
11
05
06
0*7
Breytileg
Veðurhorfur í dag kl: 18.00
Veðursíminn
Byggt ó upplýsingum frá Veðurstofu íslands

0°
Breytileg
///
1°

Á morgun
-4'