blaðið - 08.12.2005, Blaðsíða 34
34 I MENNING
FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 2005 blaöiö
/ dag eru liðin 25 árfrá því að John Lennon var skotinn til bana í New York og verður þessa atburðar minnst um
gjörvallan heim í öllum helstufjölmiðlum. Meðal annar erþess vœnst að BBC muni helga daginn minningu hans.
Bókaforlagið Skrudda gafnýlega út œvisögu Lennons og hér birtist stuttur kafli úr henni.
rjEg varð fyrir skoW'
Þann 5. desember fyrir kynning-
arherferðina í kringum hina afar
réttnefndu Double Fantasy plötu
tók Jonathan Cott hjá Rolling Stone
viðtal við John, sem var eitt af hans
allra síðustu. í viðtalinu leit hann
allt aftur tii dagsins þegar hann
hitti Paul í fyrsta am.
sinn á söfnunar-
hátíð kirkjunnar
í Woolton. „Það
er mynd i öllum
Bítlabókunum
- mynd af mér í
köflóttri skyrtu
þar sem ég held
á litlum kassa-
gítar - og ég er
að syngja „Be
Bop A Lula“.“
Hugsandi
hélt hann
á f r a m :
.Stundum
v e 1 t i r
m a ð u r 1
fyrir sér - ^
ég meina,
veltir virkilega fyrir
sér. Ég veit að við erum okkar eigin
gæfu smiðir og að við höfum alltaf
val, en hversu margt er ákveðið fyrir-
fram? Er alltaf hægt að velja á milli
tveggja leiða og eru þær þá báðar
ákveðnar fyrirfram? Það gætu verið
mörg hundruð leiðir þar sem hver
um sig vísar hingað eða þangað. Við
höfum val og það er stundum mjög
undarlegt."
Þremur dögum síðar þegar hann
og Yoko voru á leiðinni heim úr
stúdíóinu rétt fyrir klukkan 11 að
kvöldi beið Mark Chapman fyrir
utan Dakota-bygginguna. Þegar
John nálgaðist innganginn, setti
Chapman sig í skotstöðu, kallaði
,hr. Lennon“, og skaut fimm skotum
af skammbyssu. Síðustu orð Johns
voru: „Ég varð fyrir skoti.“
„John Lennon hefði ekki verið
ósáttur við það hvernig dauða hans
bar að, vegna þess að hann gat ekki
hugsað sér sjálfan sig gamlan og
ónýtan til allra verka,“ var haft eftir
William Pobjoy þegar blaðamaður
The Times kannaði viðbrögð hans
við sviplegu fráfalli Johns, en um-
mælin voru birt á forsíðunni næsta
dag. Eins og venjulega þegar John
Lennon var annars vegar hefði gamli
skólastjórinn hans í Quarry Bank
ekki getað haft meira rangt fyrir sér.
John hafði alltaf verið sólginn í lífið.
Hann þráði að lifa löngu og afkasta-
miklu lífi, þó hann gæti auðvitað
ekki vitað hvað það bæri í skauti
sér. Einhverju sinni sagði hann í við-
tali að kannski yrði hann farinn að
skrifa barnabækur þegar hann væri
sextugur: „Mig hefur alltaf langað
til að geta gefið öðrum það sem
Þytur í laufi og Lísa i undralandi
og Gulleyjan gáfu mér þegar ég var
sjö og átta ára. Bækurnar
sem opnuðu í
rauninni fyrir
mér alla mína
tilveruí öðru
viðtali var einu
sinni sem oftar
vitnað á frekar
óviðeigandi hátt
í lag eftir Paul
og John spurður
að því hvað hann
héldi að hann yrði
að gera þegar hann
væri 64 ára. John
svaraði: „Ég vona
að við verðum indæl
lítil hjón og búum
einhvers staðar undan
ströndum írlands eða
eitthvað svoleiðis - og
skoðum úrklippubók
um hvað við erum klikkuð."
Á þessu ári, 2005, hefði John
Lennon orðið 65 ára gamall.
Skömmu áður en hann dó hafði hann
fengið írskan lögmann til að kanna
fyrir sig hvort hægt væri að endurnýja
leyfið fyrir húsbyggingu á Dorinish,
en það gamla var fallið úr gildi. Hver
veit hvað hefði getað gerst á þessum 25
árum? Kannsld hefði John vhkilega
verið þar núna, gamli sæfarinn loksins
kominn aftur í land og sestur að í höll
á eyjunni sinni við ystu nöf Evrópu,
þar sem hann skrifar ldikkaðar, spenn-
andi bækur um sjóræningja, syngur
nýja sjóræningjasöngva upp f vindinn
og út yfir öldur Atlantshafsins.
En nei. í nóvember 1980 samdi John
Lennon síðasta lagið sem hann átti
nokkurn tíma eftir að syngja. Það
vildi svo til að það var líka fyrsta lagið
þar sem hann ávarpaði sjálfan sig og
engan annan, lag um sjálfsfyrirgefn-
ingu. Hann samdi það á kassagítarinn
sinn og tók það upp heima hjá sér. Á
afar einfaldan hátt, i einu ljúfu erindi,
sagði „Dear John“ allt sem segja varð.
Dear John
Don’t be hard on yourself,
Give yourself a break,
Life wasn’t meant to be run,
The race is over
You’ve won.
Mikið úrval af listmálaravörum
lrJL Pft&ln á* I V*m
Vf imiWkhill
Járn og gler ehf - Skútuvogur 1
Barkarvogsmegin - S :5858900
Listalagerinn
www.jarngler.is
Elsku John Lifinu var ekki ætlað að vera
Vertu ekki of harður við sjálfan þig, kapphlaup,
Taktu þér hvíld, Keppnin er búin
Þú vannst.
Yrsa Sigurðardóttir - Þriðja táknið
Galdrar og glœpir
Sjaldan hefur verið eins mildð
úrval af íslenskum glæpasögum
eins og fyrir jólin í ár og ljóst að
mildl sprenging hefur orðið á því
sviði skáldsagnargerðar í kjölfar
velgengni Arnalds Indriðasonar
hér heima og erlendis. Skáldsagan
Þriðja táknið eftir Yrsu Sigurðar-
dóttur er ein þeirra en óvenjuleg
að því leyti að búið var að selja
útgáfuréttinn til þrjátíu landa áður
en sagan kom út á Islandi. í verk-
inu segir frá lögfræðingnum Þóru
Guðmundsdóttur sem flækist inn
í dularfúllt morðmál þegar þýskur
sagnfræðistúdent við Háskóla
íslands finnst myrtur í Árnagarði.
Fljótlega fer máJið að teygja anga
sína inn í hina dimmu afldma
galdrafárs á Islandi og meginlandi
Evrópu. Þá koma einnig við sögu
margar þjóðþekktar persónur á
borð við Brynjólf biskup og Árna
Magnússon svo fátt eitt sé nefnt.
Til aðstoðar Þóru við lausn þessa
máls er svo þýskur einkaspæjari
að nafni Matthew sérstaldega
ráðinn af íjölsleyldu hins látna
stúdents. Til að gera langa sögu
stutta og án þess að kannsld upp-
ljóstra neinu sem gæti mögulega
spillt lestri bókarinnar er hér á
ferðinni glæpasaga sem tekst
á við forvitnilega kafla úr sögu
íslands í bland við hverdagsleika
nútímans. Bólcin fer vel af stað og
heldur manni við efnið framanaf
eins og góðra glæpasagna er siður.
Þegar lengra er komið inn í verkið
dettur eilítið botninn úr því. Fram-
vinda verksins verður einfaldlega
of hæg m.a. vegna langra samtala
og útskýringa sem oít þjóna litlu
markmiði hvort sem litið er til
persónusköpunar eða sögunnar
í heild. Það er helst í persónu
Þóru sem sagan helst lifandi ef
svo má að orði komast. Fráskilin
einstæð tveggja barna móðir.
Hvunndagshetja samtímans sem á
sama tíma og hún reynir að koma
sér áfram í lífinu tekst á við það
verkefni að halda fjölskyldunni
saman eða öllu heldur þvi sem
eftir er af henni. Sagan er þó ekki
langdregin í dýpsta skilningi þessa
orðs því plottið er vissulega áhuga-
vert og heldur manni þoldcalega
við efnið. Sögur af galdrakukli
og galdrafári hafa alltaf yfir sér
ákveðinn þokka og vel til fundið
að nota þann mikla efnivið sem
finna má í íslandssögunni í
glæpasögu af þessu tagi. Því miður
nægir það bara ekki til að fleyta
verkinu í mark og hún verður hálf
kraítlaus þegar upp er staðið.
hoskuldur@vbl.is
Þriðjatáknið
Höfundur-Yrsa Sigurðardóttir
Útgefandi Veröld 1005
Bls.351