Fréttablaðið - 25.08.2012, Qupperneq 22

25. ágúst 2012 LAUGARDAGUR22
Þ
að er ólýsanlega
gott að geta hlaupið
aftur. Þetta smáat-
riði, að finna vind-
inn í eyrunum, fékk
mig næstum því til
að tárast þegar ég fann fyrst fyrir
því aftur,“ segir íþróttamaðurinn
Helgi Sveinsson. Saga hans er ein-
stök fyrir margar sakir, ekki síst
þær að það eru ekki nema tæp tvö
ár frá því að hann freistaði þess að
hlaupa í fyrsta sinn eftir að hann
missti fótinn í kjölfar krabba-
meins fyrir þrettán árum. Eld-
snemma í morgun lagði hann svo
af stað á sitt fyrsta Ólympíumót.
Hann er einn af fjórum Íslending-
um sem taka þátt í Ólympíuleikum
fatlaðra, sem hefjast í London 29.
ágúst og standa til 9. september.
Ánetjaðist hlaupunum
Helgi er að eigin sögn íþróttasuga.
Hann æfði handbolta af kappi
sem barn og unglingur og lét sig
dreyma um að verða atvinnumað-
ur í greininni, auk þess að hafa
áhuga á velflestum öðrum íþrótt-
um. Eftir að hann missti fótinn
lagði hann alla slíka drauma á
hilluna og hélt það yrði einungis
fjarlæg minning að geta svitnað
og tekið á því á hlaupum. „Það er
svo ótrúlega þægileg tilfinning að
taka á því. Þeir sem eru með tvo
heilbrigða fætur, en nota þá ekki,
þurfa að fara að gera eitthvað í
sínum málum! Þeir eru að sóa
alltof miklu,“ segir Helgi, áður en
hann hefur söguna af því hvern-
ig hann varð Ólympíuíþróttamað-
ur, eftir þrettán ára „hvíld“ eins
og hann orðar það sjálfur: „Það
var fyrir um það bil einu og hálfu
ári að það var haldinn sérstak-
ur dagur í Laugardalshöll fyrir
krakka sem nota gervilimi eða
spelkur. Þar kynntist ég þjálfaran-
um mínum, Kára Jónssyni. Hann
er íþróttakennari og hefur bæði
þjálfað heilbrigða og fatlaða ein-
staklinga. Hann var búinn að vera
að leita að manni sem gæti hlaupið
á fjöður og sá þarna eitthvað tæki-
færi í mér.“
Skemmst er frá því að segja að
Helgi hefur verið á hlaupum síðan.
Stefnir á gullið
Á Ólympíuleikunum í London
keppir Helgi í þremur greinum.
Fyrst keppir hann í langstökki
þann 29. ágúst klukkan 19.30.
Næsta keppni er svo 7. septem-
ber, en þá keppir hann bæði í 100
metra hlaupi og spjótkasti. Hann
hefur raunhæfa möguleika á að
komast á pall, bæði í langstökkinu
og spjótkastinu, og setur markið
jafnvel enn hærra. „Ég hef mjög
skýr markmið og set mikla pressu
á sjálfan mig. Á góðum degi gæti
ég fengið gullið í þessum tveimur
greinum. Eins og staðan er í dag er
ég ekki alveg nógu góður í spretti
til að geta skákað þeim bestu þar,“
segir hann og bætir við sposkur á
svip: „Enn þá!“
Helgi var mjög efnilegur hand-
boltamaður áður en hann veiktist
og þaðan hefur hann líkast til kast-
kraftinn. Það var í upphitun fyrir
hlaupaæfingu fyrir nokkrum mán-
uðum að hann ákvað að prófa að
kasta spjótinu að gamni sínu. Á
sömu æfingu náði hann ólympíu-
lágmarkinu og keppti nokkrum
vikum síðar á næsta Evrópumeist-
aramótinu í frjálsum íþróttum, þar
sem hann kastaði spjótinu 46,52
metra og lenti í öðru sæti. Þar
bætti hann sitt eigið met um heila
ellefu metra.
Ljós í myrkrinu
Helgi var átján ára þegar hann
greindist með beinkrabbamein.
Við tók háskammtalyfjameðferð
sem gekk ekki betur en svo að
nauðsynlegt var að taka af honum
fótinn, nokkrum sentimetrum
fyrir ofan hné, í mars árið 1999.
Hann eyddi næstu átta til níu
mánuðum eftir það að mestu inni
á spítala. Svona hafði Helgi, sem
var lífsglaður ungur maður með
háleita drauma um framtíðina,
ekki séð fyrir sér 20. aldursárið.
Það var hins vegar ljós í myrkrinu.
„Um leið og ég kláraði lyfjameð-
ferð á 11-E var ég keyrður í gegn-
um ganginn undir spítalanum og
upp á fæðingardeild. Þar var dótt-
ir mín að koma í heiminn. Konan
sem tók á móti henni hafði eigin-
lega meiri áhyggjur af mér held-
ur en móður og barni, enda var ég
hundveikur. Þetta voru mjög sér-
stakar aðstæður, en það hjálpaði
mér að komast í gegnum þetta að
eignast dóttur í miðju ferlinu. Þá
hafði ég allan tímann öðru mikil-
vægu verkefni að sinna.“
Andlegt flugslys
Helgi setti því undir sig hausinn og
tók áfallinu með kreppta hnefana.
Oft var honum boðin aðstoð til að
takast á við áfallið, en hana þáði
hann aldrei. „Ég sá það ekki fyrr
en löngu seinna að ég hefði betur
þegið aðstoð. Ég mæli ekki með
því að takast á við áföll á þenn-
an hátt, þó það hafi styrkt mig og
brynjað mig upp.“
Tilfinningunni sem síðar helltist
yfir hann, þegar áfallið loks náði
í skottið á honum, líkir Helgi við
andlegt flugslys. „Hausinn á mér
fór algjörlega á hvolf. Í kjölfarið
lenti ég í slæmum félagsskap og
fór út á röngu brautina, þar sem
ég var í góðan tíma. En svo fékk
ég sem betur fer nóg af því og fór í
meðferð. Ég er búinn að vera edrú
í sex ár í dag.“
Og hann er líka búinn að læra
að þiggja aðstoð þegar hann þarf
á henni að halda. „Ég hef alltaf
farið þá leið að gera allt sjálfur og
hef aldrei þegið neina aðstoð frá
öðrum. Ég er hins vegar nýbúinn
að uppgötva að það er allt í lagi að
þiggja smá aðstoð. Það gerir alla
hluti miklu auðveldari.“
Gæfuhjólin snúast á ný
Það var fyrir þremur árum sem
hjól gæfunnar fóru aftur að snúast
fyrir Helga. Þá fékk hann vinnu
hjá Össuri, þar sem hann vinnur
í þróunardeild við að prófa gervi-
fætur og aðrar vörur sem þar eru
búnar til og gefa ábendingar um
hvað er gott og hvað mætti betur
fara í vöruþróuninni. Þá fer hann
um heiminn og sýnir vöruna, en
hann hefur ferðast mjög víða um
Evrópu og Bandaríkin, auk Jap-
ans, Suður-Afríku og fleiri fram-
andi landa, á vegum vinnunnar.
„Eftir að ég fékk vinnu hér hefur
leiðin legið upp á við. Hér fæ ég
allt sem ég þarf og mér er sinnt
ótrúlega vel. Hér er góður andi og
hér hef ég eignast góða vini. Þetta
er algjör draumur í dós.“
Helgi reynir að hitta alla þá sem
koma í heimsókn til Össurar, sem
eru nýbúnir að missa eða við það
að missa útlim. „Mér finnst mik-
ilvægt að geta sýnt fólki hvernig
það mun á endanum geta gengið,“
segir hann og hér verður að skjóta
því inn að það þarf að rýna vel í
göngulag Helga til að átta sig að
því að hann hefur ekki tvo fætur
undir sér af hefðbundnu tegund-
inni. „Það gefur mér mikið að geta
hjálpað öðrum í þessum málum.
Mig langar líka að kenna fólki að
fara öðruvísi að en ég gerði. Mín
leið var allt of erfið.“
Þegar margar dyr opnast
„Ég er bara rétt að byrja. Ég ætla
mér að halda áfram að hlaupa alveg
þangað til ég get það ekki lengur og
stefni á að gera almennilega hluti á
Ólympíuleikunum í Brasilíu,“ segir
Helgi, spurður út í hvar hann sjái
sig í framtíðinni. Þótt hann óski
engum að lenda í sömu hremming-
um og hann, vonast hann til þess
að aðrir læri af hans dæmi hvern-
ig ógæfan getur snúist manni í
hag. „Ég átti aldrei von á að þessi
reynsla ætti eftir að gefa mér svona
mikið. En þegar einar dyr lokast
opnast aðrar, það er bara þannig. Í
mínu tilviki opnuðust margar, þann-
ig að ég get ekki annað en verið
sáttur við mitt hlutskipti í dag.“
Ólýsanlega gott að geta hlaupið
Í dag leggur Helgi Sveinsson af stað til London, þar sem hann keppir í þremur greinum á Ólympíumóti fatlaðra og stefnir á gullið í
tveimur þeirra. Helgi hefur náð undraverðum árangri á stuttum tíma, en hann byrjaði aftur að hlaupa fyrir einu og hálfu ári, eftir
að hafa misst annan fótinn í kjölfar krabbameins þegar hann var 19 ára. Hólmfríður Helga Sigurðardótir hlustaði á sögu Helga.
STÓRBÆTTI EIGIÐ ÍSLANDSMET Helgi landaði öðru sætinu á Evrópumeistaramótinu
í frjálsum íþróttum í sumar, þegar hann kastaði spjótinu 47,94 metra og bætti þar
eigið Íslandsmet um hvorki meira né minna en ellefu metra. MYND/JÓN BJÖRN ÓLAFSSON
MEÐ FJAÐRIRNAR AÐ VOPNI Helgi skiptir um fætur, eða fjaðrir, eftir því í hvaða grein hann er að keppa. Að gefnu tilefni skal tekið fram að fjaðrirnar eru ekki kröftugri en alvöru fætur, en þá spurningu fær Helgi mjög
reglulega. FRÉTTABLAÐIÐ/GVA