Fjarðarpósturinn - 29.05.2008, Blaðsíða 20
20 www.fjardarposturinn.is Fimmtudagur 29. maí 2008
Ökukennsla
Upplýsingar í síma
896 1030
Birgir Bjarnason
ökukennari
Grafík og
penna -
teikningar
Í dag kl. 18 verður opnuð
mynd listarsýning Margrétar
Guðmundsdóttur og Brynju
Árnadóttur í Sam fylkingar hús -
inu að Strandgötu 43. Opnunin
er í tengslum við 100 ára
afmælishátíð Hafnarfjarðar og
Bjartra daga.
Brynja, sem er fædd og
uppalinn Siglfirðingur en hefur
búið lengi í Hafnarfirði, sýnir
pennateikningar og Margrét,
sem er fædd og uppalin Hafn -
firðingur, sýnir grafíkmyndir
en hún vinnur mikið með tákn
og notast við ætingu og karbor -
undum. Opið er til kl. 23 í
kvöld og á föstudeginum 30.
maí verður opið frá 18-22.
Sýningartími verður nánar
auglýstur í glugga Sam fylk -
ingar hússins. Sýningin stend ur
til 8. júní.
Afmælistertan
og fiskisúpan
Leiðin að hjarta mannsins er í
gegnum magann, var einhvern
tímann sagt. Hafnfirðingar og
gestir geta opnað þessa leið á
sunnudaginn kl. 12 við Flens -
borgarhöfn en þá verður boðið
upp á fiskiveislu í tilefni sjó -
mannadags. Kl. 15 verður 100
m löng súkkulaðiterta í boði,
ísköld mjólk og kaffi á Strand -
götunni til kl. 16 eða á meðan
birgðir endast.
Glæsileg skemmtidagskrá
verður á Thorsplani á sama
tíma.
Í tilefni 100 ára afmælis Hafnarfjarðar
afnemum við jafngildi virðisaukaskatts
af öllum vörum dagana 29. maí til 1. júní
vsk
24,5%
F
j
a
r
ð
a
r
p
ó
s
t
u
r
i
n
n
0
8
0
5
–
©
H
ö
n
n
u
n
a
r
h
ú
s
i
ð
e
h
f
.
Árið 1786 var gefin út til -
skipun um kaupstaði á Íslandi,
réttu eftir afnám einokunar versl -
unar. Sex íslenskum versl unar -
stöðum var veitt kaup staðar -
réttindi og var Hafnarfjörður
ekki þar á meðal þó verslun þar
hafi þrifist og blómstrað um
aldir. Var þessi tilskipun talin
sýna hversu ókunnug danska
stjórnin var um íslenska stað -
hætti enda voru tveir staðanna
sviptir kaupstaðaréttindum 1807,
Vestmannaeyjar og Grundar -
fjörður. Nálægð Hafnarfjarðar
við Reykjavík, sem Skúli
Magnús son og félagar völdu sem
höfuð stað fram yfir Hafnarfjörð,
var nú til trafala.
Landrými var talið of lítið og
erfitt og í bréfi Þórðar Jónas -
sonar sýslumanns til stiftamt -
manns árið 1851 taldi sýslu mað -
ur enga von til þess að Hafnar -
fjörður öðlist kaupstaðar réttindi
en bréfið var ritað að ósk stift -
amt manns vegna fyrir spurn ar frá
danska innanríkis ráðu neytinu
sem vildi kanna hvort Hafnar -
fjörður gæti orðið meiri háttar
verslunarstaður í fram tíðinni þar
sem skip frá útlöndum gætu
komið til og landað. Um álit
Skúla og Þórðar segir í Sögu
Hafnar fjarðar eftir Sigurð Skúla -
son: „Það er ekki alls kostar geð -
felld tilhugsun, að Hafnarfjörður,
sá verzlunarstaður, sem öldum
saman hafði verið ágætastur og
frægastur á öllu Íslandi, skyldi
verða út undan vegna hlutdrægni
og þröngsýni einstakra manna, er
nokkuð tók að rofa til á sviði
íslenzkra atvinnumála.“
Hafnarfjörður var frá alda öðli
í Álftaneshreppi en 23. júní 1876
lögðu 49 íbúar í Hafnarfirði
beiðni fyrir hreppsnefnd Álfta -
nes hrepps um að Hafnarfjörður
fengi kaupstaðarréttindi. Hrepps -
nefndin tók vel í málið og var
málið undirbúið af 14 manna
hópi. 22. febrúar 1878 var sam -
þykkt að hreppnum skildi skipt í
Bessastaðahrepp og Garðahrepp
og var hreppsnefndin hlynnt því
að skipta honum í þrennt, að
Hafnarfjörður yrði skilinn frá
Garðahreppi en taldi ekki unnt
að gera þá breytingu þá. Fundur
um kaupstaðarréttindi Hafnar -
fjarðar var haldinn í Templara -
húsinu 7. apríl 1890 og í kjölfar
hans var sýslumanni ritað bréf og
óskað eftir því að hann boðaði til
almenns fundar um málið.
Sýslu maður vék sér undan
beiðn inni og vísaði á síra Þórar -
inn Böðvarsson um fundarboðun
og var sá fundur haldinn 14. júní
1890 og undirbúningsnefnd
kosin sem hóf strax vinnu. Á
fundi 27. febrúar 1891 var meir -
hluti fundarmanna andvígur að -
skilnaði við Garðahrepp!
Féll málið niður um nokkurn
tíma en eftir uppgang í byrjun
nýrr ar aldar ákvað hreppsnefnd
Garðhrepps á fundi 1. mars 1903
að fara þess á leit við lög gjafar -
valdið að Hafnarfjörður fengi
kaupstaðarréttindi. Frumvarp til
laga var lagt fyrir efri deild Al -
þingis 1903. Felldi þingið frum -
varpið við aðra umræðu. Á ný
var frumvarp lagt fram 1905 og
kom það til umræðu í neðri
deild. Eftir 2. umræðu í efri deild
var frumvarpinu vísað til sveitar -
stjórnarlaganefndar og var
frumvarpið fellt þar með nafna -
kalli. Aftur var frumvarpið lagt
fram 1907. Loksins var frum -
varp ið samþykkt og lög um
bæjar stjórn í Hafnarfirði voru
staðfest af konungi 22. nóvem -
ber 1907 með gildistöku 1. júní
1908 og öðlaðist Hafnarfjörður
þá loks kaupstaðarréttindi.
Heimild: Saga Hafnarfjarðar,
Sigurður Skúlason 1933.
Þrautaganga að kaupstaðarréttindum
Ágætastur og frægastur verslunarstaða á öllu Íslandi!
Frá jónsmessuhátíð í Hellisgerði um 1919.
L
j
ó
s
m
.
:
B
y
g
g
ð
a
s
a
f
n
H
a
f
n
a
r
f
j
a
r
ð
a
r
Brynja og Margrét.