Prentneminn - 01.11.1982, Síða 9

vinnuhefðir þær sem ríkja á hveijum vinnustað. Aftur á
móti hefur vandamál komið upp varðandi mína grein
setninguna þar sem hún hefur gengið i gegnum þvilíkar
breytingar á siðustu árum og á timabili leit svo út sem
greinin yrði „aldauða".
Þegar hinar fyrstu svokölluðu „tölvur“ komu inn i
prentsmiðjumar höfðu fagmennimir takmarkaðan áhuga á
að vinna að textainnritun vegna þess hve „andlaust" starfið
var talið. Enda þurfti sáralitla fagþekkingu til þess að rita
inn beinan meginmálstexta. Það sem helst var þörf fyrir var
góð vélritunar og íslenskukunnátta. Það sem faginu laut var
unnið í höndunum eftir á þ.e. umbrotið. Þær greinar sem
verða fyrir mjög ömm breytingum verða oft fyrir því að
gæði vinnunnar minnka og hefur prentverkið ekki farið
varhluta af því. Þá á ég sérstaklega við það sem lítur að
setningunni. Ýmsar prentfræði— og formfræðireglur em
sniðgengnar, og tel ég það aðallega stafa af tvennu: 1 fyrsta
lagi fá flestir þeir sem vinna við textainritun enga kennslu í
prentfræðireglum og i öðm lagi hafa fagmennimir þurft að
venjast því að vinna með nýtt efni þar sem pappir og filma
koma i stað blýsins.
Fyrstu árin sem Verknámsskólinn var starfræktur var
lögð álika rik áhersla á blýsetningu og pappírsumbrot. Þó
hafði pappirsvinnan betur, því við kennarar skólans álitum
að nemar hefðu meira við þá þjálfum að gera en
blýþjálfunina. Vinnumarkaðurinn var okkur ekki sammála
og vildi þá þjálfaðri blýsetjara, nú 3 ámm síðar vilja þessir
sömu aðilar fella blýkennsluna útúr náminu því ekki er talin
þörf fyrir mannskap með þá þjálfun i framtíðinni.Skólinn
hefur á síðustu 2 ámm nánast lagt niður kennslu i
blýsetningu.
Iðnaðarmaður framtiðarinnar
Segja má að framtíð iðnaðarmannsins almennt sé í
talsverðri hættu ef litið er til hinnar auknu sérhæfingar sem
á sér stað í heiminum í dag. Við Islendingar eigum að
minu mati eftir að verða fyrir „barðinu" á sérhæfingunni
þrátt fyrir fámenni okkar. Atvinnutækifæri sem við i
framtíðinni þurfum að geta boðið unga fólkinu, sem mun
streyma inn á vinnumarkaðinn á næstu ámm verða ekki
eingöngu fundin með aukinni stóriðju og starfsframboði í
hinum svokölluðu framleiðsluatvinnugreinum. Næsta víst er
að þjónusta á enn eftir að aukast og ýmsar þjónustugreinar
eiga eftir að sérhæfast meir en er i dag. Þama er ég viss um
að sama mun gilda um iðnaðinn og á ég þá við handverks-
iðnaðinn eins og við þekkjum hann í dag. Fagréttindi eiga
eftir að þrengjast þ.e. menn læra þrengra svið á skemmri
tíma en fá svo tækifæri til að auka menntun sina með styttri
námskeiðum.
Það er dýrt að halda gangandi verknámsskólum sem
búnir eru fullkomnum tækjum, og afar mikilvægt að nýting
þeirra sé góð og nám gangi tiltölulega hratt. Ég álit að sú
stefna sem virðist afar ríkjandi í þjóðfélaginu að gera skóla
að geymslustofnunum sé röng i öllum atriðum. Það er rangt
að loka fólk í ,4iámsmusterum“, sem oft eru orðin
einangruð frá umhverfinu og alls ekki i takt við það sem er
að gerast i þjóðfélaginu.
Með aukinni tæknivæðingu og þar með vélvæðingu
iðnaðarins álit ég að mannaflaþörf fyrirtækja í iðnaði verði
annarskonar en hún er í dag. Það er alls ekki vist að
iðnaðurinn þarfnist færri manna, vegna vélvæðingarinnar,
en hann mun þarfnast sérhæfðari manna. Þ.e. fólks sem
þarf ekki endilega að vera með svo víðtæka menntun eins
og handverksfólk hefur í dag heldur þrengri hnitmiðaðri
menntun. En algjört skilyrði er að greiður aðgangur verði að
eftirmenntun og endurmenntun þar sem hægt er að bæta
við réttindi og þekkingu. Framtiðariðnaðurinn þarf að
likindum ekki nema tiltölulega fáa iðnaðarmenn í þeim
skilningi sem við höfum á nafninu ,4ðnaðarmaður“ i dag.
Ég ætla mér ekki að reyna að spá i framtíðina í minni
grein i smáatriðum þvi til þess þyrfti óvenju góða
spádómshæfileika. Víst er þó að við bókagerðarmenn
verðum að gefa verulegan gaum að þvi sem er að gerast í
myndbanda tækninni. Það er erfitt að segja hvað framtiðin
ber í skauti sér á þeim vettvangi.
Verður bókin ekki til í því formi sem hún er í dag eftir svo
sem tíu ár?
Tekur tölvan og þá hin öra þróun i gerð ódýrra minnis-
eininga við af bókinni?
Það verður óneytanlega ekki langt þangað til kapla sjón-
varpið tekur að sér ákveðinn upplýsinga þátt í hverfum
borgarinnar og smærri byggðarlögum.
Sem svar við spumingunni um það hvort bókin lifi vil ég
segja:
Neytendur eru líkast til ihaldssamir á þennan þátt
neysluvenja, svo það tekur líkast tii mannsaldur að breyta
skoðunum þeirra og hvað þá verður komið til að taka við af
tölvunum skulum við láta framtíðina um að svara.
PRENTNEMINN
9