Prentarinn - 01.03.2001, Side 5

standi nú bara fyrir því í dag sem
það getur staðið. Sóknarfæri
FBM eru allt önnur en gamla
prentarafélagsins á meðan það var
og hét því þá var landslagið, t.d. í
fjölmiðlunum, allt öðruvísi en
það er í dag. Þáverandi fjölmiðla
höfðum við í hendi okkar en nú
eru þeir komnir út um borg og bý
þannig að nú er svo komið að við
höfum ekkert vald á fjölmiðlum
lengur. Við höfum ekki lengur
þessa hrikalega sterku aðstöðu
sem prentarafélagið hafði.“
- Heldurðu að það hafi verið
rétt á sínum tíma að sameina fé-
lögin?
„Já það var mikið þarfaþing.
Þetta var engin hemja að vera
með tvö prentarafélög í þessu,
það var tóm tjara. Þetta voru
nokkrir menn sem komu í veg
fyrir sameiningu en félögin hefðu
auðvitað átt að vera orðin eitt fyr-
ir langa, langa löngu. Gömlu setj-
urunurn fannst þetta svo ómerki-
legt, þetta offset, að þeir tóku það
ekki í mál að taka offsetprentar-
ana inní félagið. Þá stofna þeir
sitt eigið félag og það myndast
auðvitað togstreita þarna á milli.
Jörundur, sem er góður prentari
hér í bæ, talaði einhvem tíma á
fundi í gamla sjálfstæðishúsinu
um þetta andskotans setjarafélag,
að þeir réðu lögum og lofum í fé-
laginu og það voru orð að sönnu.
Það verður að segjast eins og er,
að þetta var valdabarátta nokkurra
manna sem kom í veg fyrir að
sameiningin ætti sér stað fyrr en
'80-'81 eða hvenær það var sem
félögin sameinuðust."
- Hvað viltu segja um þær
raddir sem segja að það hafi dreg-
ið fagmennina niður í launum að
vera í fagfélagi með ófaglærðum?
„Það hefur alla tíð gengið illa. í
gamla prentarafélaginu þá fórum
við nú ekkert vel með aðstoðar-
fólkið. Það var á hungurlúsar-
launum. Við höfðum nú ekki
meiri skilning á þessu en það. En
svo eftir að félögin voru samein-
uð þá er þetta verulega lagað.
Þetta ófaglærða fólk sem var al-
veg bráðnauðsynlegt í prentsmiðj-
unum var svo hryllilega illa laun-
að að það var alveg helber
skömm að þessu. Ég man nú ekki
hvað launin voru en þetta fólk
varð óskaplega mikið útundan
lengi vel. Mig minnir að þetta
hafí ekki farið að skána eitthvað
fyrr en um '90.“
- En fagmennimir í dag tala
um að þeir hækki ekkert, allar
hækkanir komi aðstoðarfólkinu til
góða.
„Hvað er mismunur mikill í
dag á launurn? Það hefur nú verið
stefnan að reyna að drífa upp lág-
launafólkið og prentarar hafa nú
verið sæmilega launaðir. Er þetta
ekki bara sama öfundsýkin sem
gengur í gegnum allt þjóðfélagið,
fyrst semur Dagsbrún og svo
koma hinir á eftir og þurfa að fá
það sama og helst einhverja ábót
ofan á það sem Dagsbrún fékk.
Þetta er alveg gegnumgangandi
og mér finnst þetta mjög ósann-
gjarnt að láta svona út í aðstoðar-
fólkið. Hvemig færum við að ef
við hefðurn ekki aðstoðarfólkið?
Ég er ansi hræddur um að það
yrði þröngt um.“
- Við höfum nú heyrt skoðanir
þínar á ýmsum málum, en Skúli
segðu okkur nú eitthvað af sjálf-
um þér. Þú ert fæddur í Reykja-
vík?
„Ég er fæddur í Reykjavík,
uppi á lofti í húsi hérna niðri í
Þingholtsstræti, það stóð þar sem
Isafoldarprentsmiðja var síðar
byggð. Þegar ég er fjögurra eða
fímm ára þá fæ ég snert af berkl-
um og er sendur norður í land til
frændfólks míns, fyrst til ömmu
minnar norður á Húsavík en lík-
lega hef ég verið svo ódæll að
hún fór með mig suður í Reykja-
dal á bæ sem heitir Vígar, þar
sem afasystir mín bjó, og kom
mér þar í vist og ég var þar í tvö
sumur. Þegar hér var komið sögu
þá vildi ég alls ekki fara suður til
Reykjavíkur og fékk því ein-
hvernveginn komið í gegn að ég
fékk að fara með föðurbróður
mínum, sem var svona eins kon-
ar Bjartur í Sumarhúsum og bjó
lengst uppá Fljótsheiði, sem ligg-
ur á milli Bárðardals og Reykja-
dals, og ég var þar í heilt ár. Þá
sótti amma mín mig og það var
fyrsta bílferðin sem ég fór í á
milli landshorna. Við fórum í nýj-
um sjö manna bíl frá Húsavík til
Reykjavíkur og það tók hvorki
meira né minna en þrjá daga.
Þetta er haustið 1933 og þá átti að
koma mér í skóla en þá veiktist
ég og lá í bælinu allan þennan
vetur. Vorið eftir er ég farinn að
braggast og reif bara kjaft og er
sendur aftur norður í land til
frænda míns á heiðarbýlinu og
þar er ég næstu þrjú árin, til 1937,
í gamla
prentarafélaginu
þá fórum viö nú
ekkert vel meb
aöstoöarfólkiö.
Þaö var á hungur
lúsarlaunum.
Viö höföum nú ek
meiri skilning á
þessu en þaö.
PRENTARINN ■ 5