Læknablaðið - 01.04.1918, Side 15

LÆKNABLAÐIÐ
61
þótt hann hafi verið svo tíSur hér á næstu grösum, sem grein V. St. ber
vitni. En er eg las grein hans, rifjaíSist upp fyrir mér minningin um faralds-
kvilla, sem hér gekk 1911. Var hann a?5 því leyti svipaður þeim, er V. St.
lýsir, a 8 hann hagaöi sér sem farsótt, a S hann byrjaSi snögglega og virt-
ist vera „primær", en kom ekki upp úr kvefi né neinni annari sótt, og
a ö helztu einkennin voru oftast takverkur og sótthiti. Að ýmsu ööru leyti
var hann frábrugðinn þvi, er V. St. lýsir; sérstaklega má geta þess, aö
eg fann aldrei nuddhljóð í byrjun né önnur „objektiv" pleuritis-einkenni,
en nokkrum sinnum eftir aS sjúkl. var kominn á bataveg eSa alveg batnab
taki'S, en V. St. segir takiö vanalega hafa haldist nokkuS lengur en nudd-
hljóöin. Auövitaö geta nuddhljóö hafa komiö fyrir miklu oftar en eg
fann þau, þvi aö fæsta sjúkl sá eg nema í byrjun og suma aldrei, en af
því aö eg fann svo sjaldan ótvíræö „objektiv" pleuritis-einkenni, þoröi
eg ekki — né þori — a'ö fullvröa aö hér hafi alt af eöa oftast veriö um
pl. að ræöa. Faraldur þetta gekk hér i júní, júlí og ágúst; var þá leitaö
hingaö ráöa vegna 42 sjúkl. meö þennan kvilla, en hvorki fyr né siöar
fyrir neinn. Aö eins 3 voru yngri en 5 ára, enginn á 1. ári og enginn
eldri en 65 ára. Eg var í vandræöum meö aö skýra sjúkd., kallaöi hann
„Rheumatoid infection" heldur en ekkert.
Eg set hér þaö, sem eg hef skrifað um faraldur þetta í ársskýrslu
mína fyrir 1911, hef ekki tima til aö vinna á ný úr dagbókum mínum
fyrir þann tima, enda óvist aö verulegt yröi á þeim aö græöa fram vfir
þaö, sem þar er sagt.
„í júní, júlí og ágúst gekk hér farsótt, sem eg hefi kallaö „Rheumatorid
infection". Hún tók menn mjög geyst; menn uröu alteknir alt í einu af
beinverkjum og sótthita, flestir, sem mældir voru, höfðu um og yfir 40 stiga
hita liegar í byrjun veikinnar. F 1 e s t i r * höföu svæsinn taksting þegar
í byrjun, surnir svo, aö þeir bárust lítt af. Sumir fengu þó ekki takiö,
en í þess staö svæsnar innvortis-þrautir, í 2 skiftum neöan til í lifinu h. m..
svo aö grunur var um botnlangabólgu.** Þegar þrautirnar voru í lífinu,
var jafnan ógleði og stundum uppsala í för meö þeim. Fáeinir höföu engin
sjúkdómseinkenni nema sótthitann ; sumir höföu lítilsháttar r o ö' a o g
þrota í kokin u,* en fundu lítið eöa ekki til þess. Höfuðverkur
var aldrei mikill, stundum enginn. Hósti var aldrei í byrjun, en stundum
eftir að farið var aö batna. Viö rannsókn í byrjun veikinnar fundust
aldrei nein missmíði á lungum eöa brjósthimnum, þótt takiö væri svæsiö,
nema vitanlega minni hreyfingar og daufari andardráttur þeim megin,
sem takiö var ;*** en á nokkrum sjúkl., sem eg fékk færi á aö s'koða
seinna í veikinni eöa eftir aö hún var bötnuö, fann eg núningshljóð þar
* Auðkent nú. — S. J.
** Hvorugur — pj’kist eg mega fullyrða — hafði „défense musculaire“ né önnur
„objektiv" appendicitis-einkenni, gæti hugsast að þrautin hefði stafað af pleuritis
(„irradierte Schmerzen", eins og stundum við lungnabólgu á börnum og ung-
lingum)’. — S. J.
*** Einmitt af þvi að takið var svo svæsið, getur verið að nuddhljóð hafi ekkí
heyrst, þótt verið hefði efni til, sjúkl. „immobiliseruðu“ sjúku hliðina vana-
lega, svo sem þeir gátu. — S. J,