Læknablaðið - 01.03.1921, Side 14
44
LÆKNABLAÐIÐ
jafnaöi. Áhrifin era einkum aö þakka opsoninum og skamtar veröa aö
vera ríflegir. Áriöandi aö ])aö sé snemma notað. Marggild (polyvalent)
sera koma ekki aö fullum notum vegna þess, að áhrifin á hverja tegund
eru að því skapi minni, sem fleiri eru haföar í samsteypunni. Blóðvatninu
er ýmist dælt inn í æöar eöa vöðva (20—50 cbctm.), stundum inn í can.
spin. Yfirleitt er ekki mikið úr lyfinu gerandi. — Bólusetning meö dauð-
um sýklum getur komiö að góöu gagni, ef sjúkd. er hægfara eöa langvinn-
ur. Sé hann bráöur er hún til ills eins, því þá er líkaminn hvort sem er
undir afarsterkum áhrifum af sýklunum. Þvi miður er ekki að vænta
gagns af öörum sýklum en þeim, sem ræktaöir eru úr líkama sjúkl. Marg-
gildu bóluefnin reynast ónóg. Fyrsti skamtur er 10—20 mill. og síðar auk-
inn. Vegjia þess aö bóluefnið þarf aö búa til í hvert sinn, er meðferðin
ekki viö allra hæfi.
Gonococci. Bólusetning má heita áhrifalaus viö bráöan og lang-
vinnan lekanda, hefir aftur oft gefist vel viö epididymitis og arthroitis.
Sömu áhrif hefir þó einfalt hrossaserum, svo þau eru ekki specific. 5—15
cbctm. af serum er dælt inn í vöðva. Áhrifin sjást oft eftir 3-—-5 klst.
M e n i ri g i t i s e p i d e m i c a. Serumlækning hefir gefist vel, lækkað
dánartöluna úr 60—80% niður í 31%. Polyvalent serum nægir, en áríð-
andi aö þaö sé gefið snemma. F.f grunur er um sjúkd. er gerö punct. lumb.
og sjáist ský eða grugg í mænuvökvanum, er rétt að dæla serum tafar
laust inn, án þess að bíöa eftir sýklarannsókn. Ef sjúkd. er ákafur, er
serum dælt inn i mænuslíðrið tvísvar á sólarhring fyrstu dagana, en ann-
ars einu sinni og það í 3—4 daga. Skamtur fyrir fullorðna er 30—60
cbctmt. og er fyrst tæmt jafnmikið út af mænuslíðursvökva. Ef minna
vill renna út af honum, verður að minka skamtinn eftir því. Rétt er að
draga ekki nálina strax út eftir dælinguna svo tæma megi dálitið af
vökva út ef þrýstingseinkenni koma i ljós (cyanosis, andardráttartruflun).
Sumir dæla ekki að eins inn í mænuslíðrið, heldur líka inn í æðar (80—
150 cbctmt.). Það getur aukið áhrifin. G. H.
Gynecologie et obstetrique.
Brjóstsprungur. Le Lorier ræður til þess að þvo areola mammae i hvert
skifti, undan og eftir, aö barnið er lagt á brjóst, meö 90 gr. alkoholi, og
segir, að ef svíði undan þvottinum sé áreiðanlega sprunga, þó að hún
sjáist ef til vill ekki. Þá vill hann bera á: subnitr. bismuth. 8-ungv. 100,
sem græðir sprunguna á nokkrum klukkustundum. — (1920, II, nr. 3).
Cancer og giftingar. Deelmann hefir rannsakað dánarskýrslur i Amster-
dam með tilliti til þess, hvort þeir dánu, karlar eða konur, hafi lifað í
hjónabandi eða ekki. Hann skiftir þeim í aldursflokka og hefir um leið
athugað hve margir ibúar hafa verið i Amsterdam, giftir og ógiftir, i
sömu aldursflokkum og á sama tíma, sem dánarskýrslurnar eru frá, en
með því eina móti má fá áreiðanlega vitneskju um það, hvort cancer
legst frekar á gift fólk eða ógift. Eftir skýrslu Deelmanns, er giftum
konum hættara til að fá cancer mammae meðan þær eru í barneign en
ógiftum, en eftir fertugt eru það tiltölulega fleiri ógiftar en giftar, sem
fá cancer mammae, og þegar alt er reiknað saman, er þeim ógiftu meiri