Læknablaðið - 01.08.1933, Qupperneq 12

90
LÆKNABLAÐIÐ
nemii. Snertiskyn lítiÖ eitt sljófgaÖ upp undir hné, að iljunum undan-
teknum, sársauka- og hitaskynjun ekki. Romberg (riða) Ilreflex fyrir
hendi, en hásinar- og hnéreflexa vantar. Radialreflex -f-. Hjartað aðeins
breikkað á báðar hliðar. Broddhljóð ekki greinilega óhrein, en greinilegt
systoliskt mishljóð í III. og þó einkum II. rifjabili vinstra megin, með
dálítilli áherslu á síðara tóninum. Púls 84. Blþr. 115/70.
Adrenalinprófun með aðeins 0,3 mg: Sláttur yfir hjarta og kviði og
greinilegur og hvell æðatónn yfir a. femoralis, en daufur yfir a. bracchi-
alis. Púls 96, blþr. 125/60. Mishljóðin nokkru sterkari, en ekki út-
breiddari.
Röntgenskoðun: Dálítil bunga á hjartaskugga út fyrir hægri brjóst-
beinsrönd, breiðust neðst. Broddur utan til við geirvörtu. Hjartað er
flatt og míturlagað. Þumlungsbreiður grysjuskuggi niður með hægri
hilus. Samvextir við þind hægra megin innan til.
Sjúkl. er fölleit. Tallqv. 60. Ord.: Saccharomyces cerevisiae.
19./5.: Hefir notað 100 gr. af gerinu auk pela af mjólk og 1 eggs
á dag. Bjúgurinn að mestu runninn úr og bólgan úr kálfunum, sem þó
eru í stinnara lagi, dálitið aumir við gang, en ekki við þuklun. Hné-
reflex kominn, en daufur; en Rombergs einkenni helst greinilegt. Sjúkl.
er enn mæðin. Ord.: Ferrum reductum.
Þetta dæmi er merkilegt fyrir þá sök, að þar fengust miklu greinilegri
upplýsingar um mataræði en hjá karlmönnunum, og sýnir það ljóst, hversu
mataræðið verður óhentugt, þar sem fátækt, óheilbrigt viðskiftalag og þekk-
ingarskortur leggjast á eitt. Sætt hveitibrauð er eingöngu notað og þurkuð
bláber og epli í stað mjólkur. Fæðið verður því bæði tiltölulega dýrt og
ófullnægjandi. Þess má geta, að Bj þolir tiltölulega vel uppþurkun og
geymslu, og mjólk getur verið fremur snauð að því með köflum, en samt
verður að gera ráð fyrir, og þetta dæmi styður mjög þá tilgátu, að þurk-
aðir ávextir jafnist alls ekki á við mjólk sem Bj-gjafi.
Þá má geta þess, að 9-/5. skoðaði eg vermann austan af Fjörðum, sem
hafði verið í fæðí hjá þessari síðastgreindu húsmóður frá því í janúar, og
hafði hann mjög greinileg beriberi-einkenni, en eg tel óþarft að bæta sjúk-
dómslýsingu hans hér við, þar sem aðrar samskonar eru áður komnar.
Um báðar þessar konur má geta þess, að þær höfðu börn sín á brjósti,
sú fyrri í 6—7 vikur, en hin í ca. 5 mánuði, en mjólkandi móðir hefir
3—5-falda Bj-þörf á við aðrar konur.
Niðnrlag. Þegar litið er yfir framangreind dæmi, þá sést það brátt, að
frá því hin fyrstu einkenni gera vart við sig og þar til greinileg og vel
•afmörkuð sjúkdómseinkenni koma í ljós, líða oft ekki nema örfáir dagar,
eins og t. d. hjá nr. IV., sem verður óvinnufær eftir 3 daga. Orsökin er
fyrst og fremst sú áreynsla á kálfana og einnig á hjartað, sem sjóróðrar
og önnur vertíðarvinna hefir í för með sér, þegar uppistöður fara að verða
síðari hluta vertíðarinnar, en á undan er þá genginn nokkurra mánaða skort-
ur á Bj, sem ef til vill hefði aldrei gefið veruleg sjúkdómseinkenni, ef um
léttari vinnu hefði verið að ræða.
Eg tel víst, að beriberi hafi gert vart við sig fyr en i vetur, þótt læknar
hafi ekki varað sig á honum. Þannig frétti eg um einn mann ofan úr Kjós,
sem var fyrir 2—3 árum vcrmaður suður með sjó, og kom úr verinu mátt-
litill í báðum fótum og mæðinn við alla áreynslu og hurfu þessi einkenni