Læknablaðið - 01.07.1939, Side 6
68
LÆKNAB LAÐIÐ
degen., ekki einungis utanaökom-
andi trauma, heldur einnig intra-
articulert-trauma, er hann nefnir
svo.
Hann leggur mikiö upp úr minni
háttar ytri traumata, er geti vald-
iö smávægilegum liðskemdum, er
við gefum lítinn eöa engan gaum.
E11 sé kominn locus minoris resi-
stentiae, geti þaö gefið tilefni til
margendurtekinna traumata inni í
liðnum. Þannig geti afstaönar
blæðingar í liði, infektionir eða
blóðrásartruflanir orðið upphaf að
síendurteknum intraarticuler trau-
mata, er haldi sjúkdómnum við
og stuðli að því, að hann ágerist.
í kjölfar arthr. chron. degen.
geturjkomið infektion og sömuleið-
is koma mjög oft degenerativ
breytingar i liði í kjölfar arthr.
chr. infect. eins og kunnugt er,
og hefir maður þá fyrir sér sam-
bíand beggja sjúkdómsmyndanna.
Ýmsar rannsóknir hafa verið
gerðar til þess, að grafast nánar
fyrir um eðli þessara sjúkdóma og
skal fátt eitt rakið hér.
Menn eru sammála um, að ser-
um-calcium sé eðlilegt, hvort form-
ið sem urn er að ræða, sömuleiðis
þvagsýra, störf nýrna, metabolis-
mus á cholesterin, fósfór og magn-
esium, pH-concentration i serum
og mjólkursýra. Engar sannanir
'fyrir súrri eða alkaliskri diathesis.
Breytingar á serum-proteinum
hafa fundist við arthr. chr. infect.
í samræmi við hækkað sökk, en að
'öðru leyti ekki. Menn deilir á um
það, hvort metabolismus brenni-
steins sé truflaður og sömuleiðis
er vafi um dysfunctio lifrar. Ýms-
ir telja að indol komi fyrir i þvagi
sjúklinga með arthr. chron. infect-.
og að það hverfi með bata. For-
bes og Neale hefir og nýlega tek-
ist að framkalla proliferativ art-
hritis í liðum hjá kanínum með
því að dæla í þá smáskamti af
indol, en óvíst er, hvað upp úr
]?essu má leggja.
Achylia gastrica er talin all-al-
geng við arthr. chron. infect.,
þannig fundu Moltke og Söborg
Ohlsen hana í 36%. Gæti þetta
með hliðsjón af því, sem áður var
sagt um indol, ef til vill bent á,
að intestinal toxicosis kynni að
vera orsakaþáttur í vissum tilfell-
um.
IV.
Mörg eru þau lyf og þær að-
ferðir, sem reyndar hafa verið til
þess að ráða bót á þessum sjúk-
dómum og hefta framgang þeirra.
Um causal-therapi er ekki að
ræða. Meðferðin Ueinist fyrst og
fremst að liðunum að jafnaði, en
þó er nauðsynlegt, að henni sé
engu síður beint að sjúklingnum
sem heild, með því að svo virð-
ist, sem orsakakeðjan sé eða geti
verið snúin úr mörgum þáttum.
Er því áríðandi, áð sjúklingur-
inn sé rannsakaður eins gaum-
gæfilega og kostur er og reynt að
lagfæra alt, sem aflaga fer, svo
sem: Næringarástandið (megurð,
offita), anæmia, achylia, obstipa-
tio, hormonal-dysfunctio (klim-
akterisk, thyreogen), blóðrásar-
truflanir, nervosismus o. s. frv.
Sé um að ræða polyarthr. chron.
iníect. er nauðsynlegt að hefja
vandlega leit að duldum infecti-
ons-foci og ráða niðurlögum
þeirra ef kostur er.
Ameríkumenn hafa mikið reynt
vaccine-lækningar við arthr.
chron. infect. út frá þeirri hugs-
un, að það væri streptococca sjúk-
dómur. Hafa þeir ýmist notað
autovaccine eða vaccine búna til
úr hinum sérstöku streptococca-
stofnum, sem þeir hafa talið valda
veikinni. Árangurinn virðist hafa