Læknablaðið - 01.07.1939, Page 10

LÆKNAB LAÐ IÐ
Eg sleppi því, aö minnast á
leöjuböö viö þessum sjúkdómum,
en vísa til greinar um þaö efni í
mars-blaði LæknablajBsins þ. á.,
sem væntanlega veröur til þess,
aS íslenskri hveraleÖju verður
meiri gaumur gefinn en áður til
lækninga.
Ógerningur er aö telja upp öll
þau lyf, sem reynd eru viö þessum
sjúkdómum, aðallega til þess að
draga úr þrautum. Þó er ef til vill
ástæða til þess, að minna á jodkal-
ium viö arthr. chr. deg. hjá gömlu
fólki meö arteriosclerosis og nokk-
uð hefir verið reynt að dæla jod-
olíu inn i liðhol stórra liða, eink-
um hnéliða, viö arthr chr. deg. —
Hefir Paas notaö immetal og dælt
inn 2—3 ccm. í liðinn og lætur
hann vel af árangrinum.
Hér verður eigi minst á fysio-
therapi við þessum sj úkdómum;
slíkt yröi of langt mál, en hér er
eitt af aðal-sviöum hennar og mun
hún mega teljast ómissandi hjálp-
armeðal í mörgum tilfellum.
UM GLUCOSE-THERAPI.
Glucose-therapi, og þá sérstaklega
intravenös, er í vissuní tilfellum
lífsnauðsyn. Það er enginn efi á
því ,að mörgum mætti bjarga, sem
deyja árlega af dehydratio, hypo-
chlorhydratio og ketosis, sem ekki
hefði orðið að sök, ef sjúklingnum
hefði aðeins verið gefið nægilegt af
5—10% glucose í physiologiskri
saltvatnsupplausn. Og til eru þau
tilfelli, sem beinlínis mætti bjarga
með osmosistherapi glucosunnar.
Þó að þetta í sjálfu sér sé leiðin-
leg staðreynd, er hitt þó verra, að
menn deyja úr fyrnefndum sjúk-
dómum, þrátt fyrir glucose-thera-
pi, af þeirri einföldu ástæðu, að
sjúklingnum er ekki gefið nógu
mikið af upplausninni, ekki nógu
snemma í veikinni, eða þá í skökk-
um hlutföllum.
Astæðanna fyrir þessu er ekki
langt að leita: Dextrose-infusio er
tiltölulega ný therapi, og ef til vill
eru enn til læknar, sem álita þetta
móðins bólu, er brátt muni springa.
Aðrir álita þetta aðeins spítalathera-
pi. og því ekki hægt að nota hana
i almennum praxis, að teknikin sé
erfið og vont sé að útvega upp-
lausnir og apparatus. Það siðast-
nefnda er, eins og sakir standa, erf-
itt að fá hér á landi, en þetta myndi
vonandi breytast, þegar eftirspurn
ykist. Sumir hafa líka á móti þess-
ari therapie vegna aukins uinstangs,
en fáir munu i alvöru telja það eftir
sér, ef það gæti haft verulega ])ýð-
ingu fyrir batahorfur sjúklingsins.
AÖ lokum getur glucose-therapi haft
slæmar afleiðingar, eins og svima
og yfirlið, lungnaoedem, akut
hjartabilun, dehydratio við hyper-
toniskar upplausnir, glycosuria, ef
infusionin er of hröð, o. s. frv.
En alt þetta er auðvelt að varast,
ef notuð er almenn dómgreind og
eftirtekt.
Það, sem nú hefir verið sagt unt
glucose-therapi, á að sumu leyti við
um therapie með physiol. saltvatns-
upplausn, sem oft er sjálfsögð með
glucosunni, en ég get ekki ráðist
í að taka hvorttveggja, vegna þess
að það yrði of langt mál. I þess-
ari grein er því átt við glucose upp-
leysta í aqua destillata, þegar tal-
að er um glucose-therapi, — nema
]iar sem annað er tekið sérstaklega
fram.