Læknablaðið - 01.07.1939, Qupperneq 14

76
LÆKNABLAÐIÐ
þyngd, og lifrin er eina líffæriÖ,
sem inniheldur meira qvantum af
glycogen en hjartaÖ, þó hún sé
langtum stærri.
Giycogen er lífsskilyrÖi viÖ rneta-
holismus myocardsins, eins og viÖ
starfsemi annara vööva. ViÖ anox-
aania gengur það fljótt til þurðar
og þess vegna er rationelt, að gefa
glucose til að bæta þessa auknu
eyðslu upp og auka þannig starfs-
‘getu hjartans.
Árangurinn er stundum áherandi:
iMeiri diuresa, betri hjartaactio,
kröftugri púls, minni dyspnoea, cy-
anosis o. s. frv.
Þessi therapi er því indiceruð við
dehydratio, nitrogenretensio og við
anasarca, því að viÖ anasarca er
einmitt oft um dehydratio að ræða,
sem sé: Rauða, þurra tungu, þurra
húð, stupor, hækkað blóðurea o. s.
frv. Sjúklingi með anasarca hefir
verið líkt við þyrstan sjómann, sem
er umflotinn af vatni, en hefir þó
ekkert að drekka, vegna þess að
vökvinn liggur ónotaður og hreyf-
ingarlaus og gagnslaus í vefjum
líkamans.
200—400 ccm. af 15—20% glu-
coseupplausn er innfunderað einu
sinni á dag. Þetta er endurtekið svo
lengi sem þurfa þykir.
IV. Við acidosis er glucose in-
diseruð i eftirfarandi tilfelíum:
1. Við diabetis-acidosis er gefið
insulin, glucose og vatn. Ef ekki
er hægt að gefa glucose og vatn-
iÖ per os, er best aÖ gefa 5%
glucose í NaCl-upplausn intra-
venöst, en þó mjög hægt.
2. Acidosis myndast stundum við
áköf uppköst og diarrhoea hjá
börnum . í þessum tilfellum er
oft mikil fita i fæðunni. Oft
Ijatnar þetta við 10% glucose
per os: Ein teskeið á 5 míriútna
fresti x6, svo ein harnaskeið á
10 mínútna fresti x6, þá eiu
matskeið á 20 min. fresti X3,
og eftir það 2 matskeiðar á hálf-
tíma fresti, þar til sjúklingnum
er hatnað. Éinnig skal gefa tals-
vert af saltvatni, t. d. í dropa-
klysma eða suhcutant. Sjálfsagt
er líka að draga úr fitunni í
fæðunni, því að börnum hættir
við að fá þessi symptom upp-
aftur og aftur.
Ef nú þessi aðferð skyldi ekki
duga, er gott að gefa 5% glu-
cose og physiologiska saltupp-
lausn anapartes suhcutans eða
intravenöst, 200—500 ccm. eftir
aldri, og eftir því, hve barnið
er dehydrerað.
Aköf uppköst hjá fullorðn-
um, af hvaða rótum sem jiau'
eru runninn, l)atna oft við 500
ccm. af physiologiskri NaCl-
upplausn intravenöst suhcutant
eða per rectum (ef þarmurinn
getur haldið vökvanum), og að
því loknu 50 ccm. af 20% glu-
cose intravenöst. En eftir j)að
verður stranglega að varast de-
hydratio, með j)vi að gefa nóga
vökvun.
3. f acidosis við hyperemesis gra-
vidarum. verður fljótt tilíinnan-
legur skortur á glucose í líkam-
anum og oft eru sjúklingarnir
dehydreraðir. Ef uppköstin inni-
halda mikla HG„ getur j)essi
acidosis snúist upp í alkalosis.
Þess vegna virðist rationelt að
gefa stóra daglega skamta af
glucose-saltvatnsupplausn intra-
venöst, enda hefir j)að oft mjög
góð áhrif.
4. Svelti-acidosis kemur oftast fyr-
ir eftir operationir, en er venju-
lega á lágu stigi hjá fullorðn-
um, vegna j)ess að vefir j)eirra
geta breytt proteinum í glycogen,
Aftur á móti getur hún orðið
alvarleg hjá börnum. Þess vegna