Læknablaðið - 01.06.1942, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIÐ ÚT AF LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
Aðalritstjóri: ÓLAFUR GEIRSSON.
Meðritstjórar: IvRISTINN STEFÁNSSON og ÓLI P. HJALTESTED.
28. árg. Reykjavík 1942. 2. tbl. .
Stenosis pylori congenita.
EFTIR KRISTBJOR
Erindi flutt í L
Rg- ætla aö fara hér nokkrum
orðuni um barnasjúkdóm, sem er
hreint ekki sjaldgæ.fur, en er Itæði
hér og- annarsstaðar greindur allt
of oft, en það er stenosis pylori
congenita.
Um þenna sjúkdóm, eins og
marga aðra barnasjúkdóma, hefir
staðið mikill styr og deilur og er
sú deila alls ekki útkljáö enn.
Það var danski barnalæknirinn
Hirschprung, sem fyrstur lýsti
sjúkdóminum 1887 og hélt hann
því fram, að í öllum tilfellum
fyndist organisk strictura á pyl-
orus. Síðar hat’a komiS fram ýmsar
tilgátur og kenningar meira eða
minna sennilegar. Tvær kenning-
arnar hafa oröitS lifseigastar.
Pfaundler áleit, a'S hér væri um -?
sjúkdóma aS ræSa, organisk
þrengsli — stenosis pylori og func-
tionell hreytingar — pylorus spas-
mus.
Monrad, Feer og fleiri neita
þessu eindregið og segja, ab viö
allar krufningar á hörnum, sem
kliniskt hafi haft sjúkdóminn, hafi
fundizt organisk þrengsli — of-
vöxtur (hypertrofi) á vöfivun-
N TRYGGVASON
. R. í maí 1942
um, og hér sé aðeins um einn sjúk-
dóm að ræða.
Önnur kenning, sem margir
hölluðust að um tíma, var sú, að
hyér væri um krampa (spasmus)
að ræða, en ofvöxturinn væri að-
eins at’leiðing (secundær), vinnu
hypertrofi. Þetta getur varla verið
rétt, því hjá börnum, sem hafa
kastað upp, í örfáa daga, liefir
við krufningu fundizt svo mikil
hypertrofi, að hun getur ekki hat’a
myndazt á svo stuttum tima.
Það sem flestir hallast að nú, er
að hér sé um að ræða periodiska
spasma í meðfæddum hypertrof-
iskum pylorus. Það skýrir að vísu
ekki allt um þenna dularfulla
sjúkdóm, en þangað til annað
sannara kemur frám, verður aö
halda sig að því.
í sambandi við þetta, er rétt að
geta þess, að hypertrofian hverfur
með aldrinum. Eftir 1—5 ár er
pylorus orðinn alveg eðlilegur í
flestum tilfellum, en fyrstu mán-
uðina eftir að uppköstin hætta,
finnst alltaf meiri eða minni hyp-
ertrofia.
Einkenni sjúkdómsins eru fyrst