Læknablaðið - 01.08.1946, Qupperneq 12
102
LÆKNABLAÐIÐ
binið minnkar, lengist storkn-
unartíminn hlutfallslega, og
þegar það liefir minnkað um ea.
90%, er storknunin orðin svo
léleg, að afleiðingin verður dia-
thesis hæmorrhagica.
Hjá heilbrigðu fólki er pró-
thrombinmagn hlóðsins stöðugt
jafnmikið, þó að nokkur munur
sé á því frá einstaklingi til ein-
staklings. Á þessu eru þó tvær
undantekningar, en þær eru
barnshafandi konur og nýfædd
hörn. Fyrstu tvo mánuði með-
göngutímans er próthrombin-
magnið eðlilegl, en frá3.-6.mán-
aðar eykst það jafnt og þétt og
er að jafnaði hækkað um 65%
frá 6. mánuði til fæðingar.
Slrax eftir fæðinguna minnkar
prothrombinið aftur og er orðið
eðlilega mikið 3 vikum síðar.
I hlóði nýfæddra harna er
próthrombinið að jafnaði ekki
meira en 40% af því sem það er
hjá fullorðnum. Næstu. 2—3
dagana minnkar það enn meira,
að jafnaði niður í 20%, en frá
3. degi, þegar gerlagróður er
hafinn í þörmunum, byrjar
próthrombinið að aukast. Það
vex ört næstu 6—8 daga, og er
orðið eins og í fullorðnum í eins
til tveggja mánaða gömlu barni.
Það eru til margar aðferðir
til þess að mæla próthrombin-
magn blóðsins. Sameiginlegt
þeim öllum er, að það sem mælt
er, er verkun próthromhínsins.
Aðaleinkenni enzyma er
verkun þeirra. Eitt af táknum
þessarar verkunar, er sá tími
sem enzvmið þarf til þess, að
ummynda það efni sem það
verkar á, undir ákveðnum skil-
yrðum. Þessi tímalengd er fvrst
og fremst háð enzvmmagninu,
þó innan nokkurra takmarka.
Verkunarhraði enzymsins á
efnið er því notaður til að mæla
enzymmagnið.
Próthromhinmagn blóðsins
má finna með mestri ná-
kvæmni, þegar magn hinna
storknunarefnanna í blóðvökv-
anum er kunnugt, með því að
þynna liann liæfilega og gæta
nokkurra fleiri skilyrða,og mæla
síðan storknunartímann. Hann
sýnir þá próthrombinmagnið.
Við mælinguna má annað hvort
nola plasma eða hlóð. Sjálfs-
storknun er varizt með því að
nota annað hvort sölt, sem
hinda calciumionana, eða liep-
arin, sem hindur prótliromhin-
ið. Ef notuð eru sölt, er storkn-
unartíminn mældur frá því er
calcium er bætt i kerfið, en ef
notað er heparin, er hann mæld-
ur frá því er vefsefnið er sett i
kerfið.
Ivunnasta og mest notaða að-
ferðin er sú, sem kennd er við
ameríkumanninn Quick, eða af-
hrigði af þeirri aðferð. Við
Quicks-aðferð er notað óþynnt
oxalatplasma og í það er sett
vefsefnisupplausn og ealcium-
upplausn. Sá tími sem líður