Læknablaðið - 01.08.1946, Síða 14

104
LÆKNAbLAÐIÐ
í læknisfræðiritum fram að
1940, er tíðleiki þessara blæð-
inga áætlaður frá 1%—1 %o af
öllum fæðingum. Þessi mikli
munur á því, hve tiðar blæðing-
arnar eru taldar í ritum þess-
um, stafar vafalaust af því, að
kröfurnar um það, hvað kalla
skuli blæðingarbneigð eru ekki
allsstaðar hinar sömu. Ef sum-
ir lelja smáblæðingar frá nafla-
slað eða fæðingarblóðsveppi á
liöfði með, en aðrir ekki, þá
veldur það auðvitað miklum
mun, þegar dæma skal um út-
komuna. Á Sahlgrenska Sjuk-
huset i Gautaborg dóu 1,92 pro
mille af 17.740 börnum, sem
fæddust þar á árunum 1934-40,
úr blæðingarhneigð, og árið
1939 fannst blæðingarbneigð i
1 % af 1800 börnum á fæðingar-
deild B Ríkisspítalans í Kaup-
mannahöfn. Hve oft þessar
blæðingar stafa af prótbrom-
binskorti eingöngu, er erfitt að
sanna, en eins og minnst verður
á síðar, er það mjög senni-
legt, að % af öllum blæðingum
nýfæddra barna stafi af þessari
orsök.
Blæðingarnar geta l^irtzt i
ýmsum myndum. Algengastar
eru melæna, liæmatemesis, húð-
eða slímhúðarblæðingar, blóð-
sveppir á böfði og naflablæð-
ingar, sjaldgæfari eru vaginal-
blæðingar, intracranial blæð-
ingar, blæðingar í innri líffær-
um, t. d. lungum, lifur, tbymus
og gll. suprarenalis.
Eins og við vitum, getur
blæðingarlmeigð átt sér ýmsar
orsakir. Það má skipta þeim í
flokka eftir því hvort um trufl-
un á störknun blóðsins er að
ræða eða ekki. Rannsóknir síð-
ustu ára liafa leitt i ljós, að
blæðingarbneigð nýfæddra
barna er alltaf samfara truflun
á storknuninni og að sú truflun
stafar nærri því æfinlega af
protlirombinskorti. Skortur á
vefsefni og fibrinogeni er mjög
sjaldgæfur og blæðingar vegna
skorts á calcium koma ekki
fyrir, vegna þess að sjúklingarn-
ir deyja úr krömpum áður en
calcium minnkar svo mikið i
blúðinu að storknunin truflist.
Eins og ég liefi minnzt á, er
próthrombinskortur i blóði ný-
fæddra barna eðlilegt fyrir-
brigði. Eftir að K-vítaminið
fannst og verkun þess varð
kunn, lá nærri að láta sér detta
í hug, að orsökin til þessa væri
K-vítaminskortur. Ef svo væri,
skyldu menn ælla, að vítamin-
skorturinn gerði einnig vart við
sig hjá móðurinni. En svo er
ekki, því eins og við heyrðum
áðan, er aukið prótbrombin-
magn í blóði eðlilegt þunguðum
konum. Menn bafa ekki með
neinni vissu getað fundið nein-
ar ytri orsakir til hins litla pró-
tlirombinmagns, en þó skal ég