Læknablaðið - 01.12.1951, Blaðsíða 9

læknablaðið
67
»stækka“ þessar breytingar 10
niilljón sinnum og þannig
aflesa þær á tiltölulega grófum
tækjum.
Árið 1874 sýndi Englending-
ur, Caton, að rafspennubreyt-
ing'ar yrðu í heila lifandi til-
raunadýra og urðu ýmsir til
þess á næstu 25 árum að stað-
festa niðurstöður hans. Hin
grófu rafmagnsmælitæki, sem
'nenn þá höfðu, (capillær
electrometer og coilgalvano-
meter) gerðu að menn ekki
komust verulega lengra. 1913
birti Neminski ritgerð um að
hann hefði fyrstur notað Ein-
thoven-streng-galvanometer lil
þess að rannsaka dauðar heila-
frumur, og 1925 notaði liann
aðferð sina til þess að sýna að
i'afstraumar voru í hundsheila.
^íðari rannsóknir liafa sýnt að
svo er í heila allra dýra og
nianna.
1902 var ókunnur þýzkur
geðlæknir, Hans Berger, að
inæla rafspennu í dýraheilum
en fann ekki að utanaðkom-
andi erting hefði nein áhrif á
hana. 1907 og 1910 endurtók
hann þetta með sama árangri.
1924 endurtók h ann enn
s°mu tilraunir, á hundum, með
þeim tækjum, er ]íá var völ á,
°g hrátt sneri liann sér að
i'annsóknum á mönnum. 1929
hirti hann fyrstu rannsóknir
sinar á mönnuni. En enginn
ti'úði honum, og var um hann
talað i háði af collegum í Jena
allt fram á 1935, einkum er
hann lalaði um raf-púls heil-
ans, sem hann sýndi fram á
1934.
En er Adrian, enski fysio-
loginn, fékk Nóbelsverðlaun
1934 fyrir rannsóknir sinar,
sagði hann að Berger ætti þau
a. m. k. að jöfnu, því Adrian
hefði fyrst og fremst staðfest
hans rannsóknir, hæð’ liann
Berger afsökunar á vantrú
sinni og lagði víst liál" verð-
launin inn á hans leikning.
Síðan hefir enginn efazt um
réttmæti e.e.g. Berger var ’ oð-
inn til Frakklands 1937 til þess
að hafa forsæti þar ásamt
Adrian við Symposium um raf-
störf heilans, á sálfræðikon-
gressinum þar. Er forseti þings-
ins hyllti Berger sem frægast-
an allra er þar væru, koniu tár
i augu lians og hann sagði: „
Þýzkalandi er ég ekki svona
frægur.“
Hann hafði verið prófessor i
psykiatri í Jena og rektor Há-
skólans 1927—’35 og prorektor
1938. 1936 töldu menn mig af
að eyða tímanum í að heim-
sækja liann — liann væri ekk-
ert mikilmenni. Hann missti
slöðu sína skömmu seinnn,
konu sína, börn og eignir og
framdi sjálfsmorð 1. júní 1941,
af hryggð yfir að sjá heilhrigða
skynsemi og mannúð æ ofan í
æ þurfa að láta í minni pok-
ann.
En með rannsóknum sin-