Læknablaðið - 01.06.1956, Blaðsíða 16

44
LÆKNABLAÐIÐ
jafngreinilegar. Kann það ým-
ist að stafa af því, að vaka-
myndun er mismikil, eða svör-
un slímhúðarinnar ólík. Klin-
isk einkenni, sem fylgja livper-
plasia glandularis cvstica, eru
fvrst og fremst óregla á tíða-
blæðingum. Þessi óregla getur
ýmist lýst sér sem metrorrha-
gia, menorrhagia eða sam-
bland af hvoru tveggja. Blæð-
ingar ,eru mismiklar. í vægum
tilfellum er aðeins um nokkra
aukningu á eðlilegum tíða-
hlæðingum að ræða, en í þeim
alvarlegri kunna blæðingar að
verða svo miklar, að hætta sé
á, að sjúklingi hlæði út. Trufl-
un þessi er algengust milli
fertugs og fimmtugs, og telur
Novak, að uni 50% sjúkdóms-
tilfellanna komi fyrir á þeim
aldri. Tíunda hluta segir liann
vera í byrjun kynþroskaár-
anna, en 30—35% séu jafnt
dreifð um önnur aldursskeið
kvnþroska kvenna, einnig eft-
ir fimmtugt.
Við skoðun finnst stundum
nokkur stækkun á leginu, en
að öllum jafnaði finnst ekkert
athugavert við þreifingu. Sjúk-
dómurinn verður þó varla
greindur með nokkurri vissu,
nema legið sé skafið og vefur-
inn rannsakaður í smásjá. Að
vísu má í sumum tilfellum
komast af með að taka pról'-
bita úr legslímhúðinni og hafa
verið úthúin sérstök áhöld i
þeim tilgangi.
Metropathia hæmorrhagica
er aðeins einn flokkur hinna
svonefndu starfrænu (funct-
ional) tiðatruflana, en jafn-
framt sá algengasti.
Að því er varðar meðferð
sjúkdómsins, skiptir megin
máli, á hvaða aldri sjúklingur
,er. Sé konan farin að nálgast
tíðahvörf, er lækningin í flest-
um tilfellum auðveld og ein-
föld, þ. e. röntgenkastratio.
Ber þá auðvitað að gæta þess,
að gefa svo sterkan skammt,
að slarfsemi eggjastokkannia
stöðvist algjörlega. Hins vegar
er vert að leggja á það ríka á-
lierzlu, að slík röntgenkastra-
tio sé ekki framkvæmd án und-
anfarandi nákvæmrar rann-
sóknar á vef frá corpus og
einnig frá portio vaginalis ut-
eri. Það er alkunna, að blæð-
ingaóregla kvenna á áður-
greindum aldri getur oft staf-
að af carcinoma corporis eða
portionis vaginalis uteri. En
röntgengeislun, sem notuð er
til kastrationar er vitanlega al-
röng meðferð á illkynja leg-
æxlum.
Þegar i hlut eiga konur inn-
an við íertngt verður meðferð
ofl nokkru erfiðari, þ. e. þeg-
ar ekki má evðileggja eggja-
kerfin. Þess ber þá að gæta,
'að tíðaóreglan getur batnað af
sjálfu sér. Það er nú alkunnugt,
að anovulatóriskur cyclus
kemur alloft fyrir hjá stúlkum
á fyrstu árum .eftir kvnþroslca-