Læknablaðið - 01.10.1968, Síða 26

192
LÆKNABLAÐIÐ
mein. Þótt undarlegt megi virðast, þá hafa slíkar tilraunir verið'
gerðar. Petersen í Kaupmannahöfn hefur fjdgzt með 127 sjúkling-
um og Kottmeier í Stokkhólmi á sama hátt fylgzt með 31 sjúklingi
með staðbundið mein, þar sem sjúkdómsgreiningin var gerð með
bitasýni og sjúklingarnir síðan látnir vera án meðferðar undir
stöðugu eftirliti. Af sjúklingum Petersens voru eftir eitt ár 4%
komnir með ífarandi meinsemd og eftir fimm ár 22% og níu ár
33%. Úr hópnum frá Radiumhemmet í Stokkhólmi höfðu 22 af
31 tilfelli (71%) breytzt yfir í leghálskrabhamein og breytingin
tekið frá 18 mánuðum upp í 19 ár.
Dr sjúklingahópi með staðbundið mein, sem valinn er af
handahófi, er talið, að 25% tilfellanna brcytist á finun árum í
leghálskrabbamein, og sé gert ráð fyrir, að öll tilfelli með stað-
bundið mein breytist í ífarandi, mundi sú breyting taka að meðal-
tali tíu ár.
Er j)á vandinn leystur með leghálskrabbameinið, og getum
við vænzt j)ess, að með hópskoðunum takist í náinni framtíð
að útrýma þessum skæða sjúkdómi?
Til eru þeir, sem draga mjög í efa, að þessar hópskoðanir
beri tilætlaðan árangur. David Ashley og Path við meinafræði-
deildina á Morriston-sjúkrahúsinu í Swansea eru meðal þeirra.
Þeir hafa safnað saman í eina heild niðurstöðum sex hópskoð-
ana og komizt að þeirri niðurstöðu, að heildartíðnin af stað-
bundnu meini sé ekki nægileg til að svara til jieirrar tíðni, sem
gera má ráð fyrir af leghálskrabbameini, og er sá munur mest
áberandi í efstu aldursflokkunum. Enn fremur henda l)eir á, að
áðurnefndar hópskoðanir hafi enn ekki valdið verulegri lækk-
un á dánartölunni af völdum leghálskrabbameins. Af ])essu hafa
þeir komið fram með j)á tilgátu, að krabbamein í leghálsi sé
aðallega tvenns konar: annars vegar sé hægfara og vel viðráðan-
legt æxli, sem vaxi upp úr staðhundnu meini og læknist í flest-
um tilfellum, og sé aðeins lítill hluti dánartölunnar af völdum
])essa sjúkdóms; hins vegar sé um að ræða hraðvaxandi, illkynja
æxli, seni myndist ekki upp úr staðbundnu meini og læknismeð-
ferð gagni illa við, og valdi ])að mestum hluta dauðsfallanna.
Tíðni
Tíðni leghálskrabbameins er talsvert breylileg hjá ýmsum
þjóðum og þjóðflokkum. Krabbameinsskráningar og hópskoðanir
seinni ára hafa leitt í ljós talsverðan mismun á milli einstakra
þjóða og einnig milli ólíkra stétta eða hópa sama þjóðfélags, A