Læknablaðið - 01.10.1968, Síða 78

232
LÆKNABLAÐIÐ
markmið, heldur einungis sjálfsögð afleiðing tæknilegra framfara.
Nauðsynlegt er að skipuleggja allt læknanám sem eina heild. Til þess
hefur framhaldsnámið verið heldur laust í reipum og slitið úr sam-
hengi við for.skólann. Til þess að samhœfa þessa tvo þœtti lœknaskól-
ans er œskilegt að hafa fastanefnd, sem hefði með höndum stöðuga
endurskoðun á námsskipan og tilhögun prófa á báðum stigum. Þessi
nefnd þarf að vera skipuð fulltrúum frá heilbrigðisstjórn, læknadeild
Háskólans, Læknafélagi íslands og sérgreinafélögum.
2. mynd Sú tilhögun læknanáms, sem er sýnd á 2. mynd, gerir ráð
fyrir gagngerum breytingum frá núverandi skipan.
Eftir sex ára nám í læknadeild fæst takmarkað lækningaleyfi.
Takmörkunin er fólgin í því, að reyndur læknir þarf að vera til full-
tingis, þegar erfið viðfangsefni eru leyst. Starfsábyrgð fer vaxandi
með aukinni reynslu á þeim vettvangi, sem læknirinn hefur kosið.
Eftir kerfisbundna þjálfun í þrjú ár má ljúka sérgreinaprófi, sem veit-
ir réttindi til að stunda lækningar án eftirlits reyndari manns. Þessi
réttindi eru staðfest af ráðherra heilbrigðismála, og væri það eins
konar lögfesting á þjóðfélagslegri stöðu læknisins.
Þótt framhaldsnám verði háð reglum líkt og námstilhögun í lækna-
deild, ber að hafa í huga, að kunnátta og starfsorka lækna er farin að
nýtast á þessu stigi, svo að starfsaldurinn myndi ekki styttast.
Gert er ráð fyrir, að hæfilegur lágmarkstími frá „embættisprófi“
til sérgreinaprófs verði þrjú ár. Þessi námstími gæti þó orðið talsvert
lengri, ef því væri að skipta, og enginn er dæmdur úr leik, þótt
sérgreinaprófi sé ekki lokið. Ekkert er því til fyrirstöðu, að sumir
þættir framhaldsnámsins séu sameiginlegir, og læknar geta vitaskuld
byrjað á einni grein, en hætt í miðjum klíðum og lokið prófi í annarri.
Sérgreining í læknisfræði er einfaldlega verkaskipting, sem gerir
læknum kleift að ná góðum árangri á hagkvæman hátt. Þœr sér-
greinar, sem eru viðurkenndar af heilbrigðisyfirvöldum, geta verið
mun fœrri en þörfin fyrir verkaskiptingu gefur til kynna. Á myndinni
eru sýndar níu löghelgaðar sérgreinar, og er sú skipting að verulegu
leyti miðuð við stofnanir, sem ætla má að verði vettvangur starfsem-
innar. Þannig munu heimilislæknar starfa á læknamiðstöðvum eða
heilsugæzlustöðvum, en lyflæknar og skurðlæknar á sjúkrahúsum.
Röntgenlæknar vinna á röntgendeildum og meinafræðingar á rann-
sóknarstofunum. Gert er ráð fyrir svæfingum sem sjálfstæðri sérgrein.
Svæfingalæknar hafa þá sérstöðu, að þeir eiga fyrst og fremst samleið
með lyflæknum í námi, en skurðlæknum í starfi. Augnlækningar og
háls-, nef- og eyrnalækningar verða væntanlega stundaðar jöfnum
höndum á læknamiðstöðvum, sjúkrahúsum og einkastofum. Læknar
í þessum greinum hafa einnig þá sérstöðu líkt og tannlæknar, að verk-
efni þeirra eru fremur bundin við ákveðin líkamssvæði en líffæra-
kerfi eða aldursflokka.
Búast má við þróun í þá átt, að vaxandi fjöldi lækna leggi stund
á framhaldsnám í heimilislækningum. Telja ýmsir, að slíkt nám verði
yfirgripsmikið og erfitt og geri miklar kröfur um hæfni. Þeir telja,
að vel menntaðir heimilislæknar geti með aðstoð meinafræðinga og