Læknablaðið - 15.05.1980, Blaðsíða 47

LÆKNABLADID
131
KRISTJÁN SVEINSSON HEIÐURSFÉLAGI
LÆKNAFÉLAGS REYKJAVÍKUR
Ávarp ritara félagsins í samsæti í mars 1980
Góðir félagar og gestir
Mér hefur hlotnast sá heiður að fá að ávarpa heiðursgestinn okkar hér í dag og rekja í
fáeinum orðum aðdraganda pess, að við fögnum honum sem einum af örfáum
heiðursfélögum í Læknafélagi Reykjavíkur, en af peim eru á lífi peir Bergsveinn
Ólafsson og Valtýr Albertsson.
Kristján Sveinsson er fæddur að Ríp í Hegranesi 8. febrúar árið 1900. Hann lauk
embættisprófi í læknisfræði við Háskóla Islands árið 1927. Hann var héraðslæknir í
Dalahéraði árin 1929 til 1932, en pá hélt hann utan til framhaldsnáms í augnlækningum,
fyrst í Kaupmannahöfn og síðan í Vín. Hann var viðurkenndur sérfræðingur í
augnsjúkdómum 1933 og hefur síðan og fram til pessa dags starfað sem augnlæknir í
Reykjavík og sama tíma verið sérfræðingur Landspítalans í augnsjúkdómum. Lengst
af pessa tímabils var hann einnig læknir við Landakotsspítalann. Hann kenndi
augnsjúkdómafræði í Læknadeild frá 1954 um 20 ára skeið. Hann hefur skrifað fjölda
greina í sérgrein sinni og seinast í fyrra kom grein eftir hann í Acta Opthalmologica.
Kristján var kjörinn heiðursborgari Reykjavíkurborgar fyrir nokkrum árum og er
eini núlifandi maður, sem hefur hlotnast slíkur heiður.
Pessi starfsferill, sem ég hef rakið, er í sjálfu sér einstæður og meira en nóg til að
skýra pað, að Kristján er gerður að heiðursfélaga hér í dag. Samt er ekki nema hálf
sagan sögð.
Kristján er einn peirra manna, sem hefur orðið pjóðsagnarpersóna í lifanda lífi. Á
pessum seinustu tímum, pegar verið er að skrifa í blöðin, að læknar hugsi ekki um
annað en peninga og pægindi, pá er gott að geta bent á mann eins og Kristján, sem
talið er víst að í áratugi hafi aldrei tekið eyri af nokkrum sjúklingi. Pað er meira að
segja sagt, að pá fari alvarlega að síga í pennan Ijúfling, ef sjúklingur heldur pví til
streitu að fá að greiða eitthvað fyrir hjálpina. Pjóðsagan bætir reyndar líka við, að
mörgum sjúklingum hafi Kristján gefið fyrir gleraugunum. Sé pessu logið, pá er pví
a.m.k. líklega logið. Ekki mun Kristján heldur vera harðvítugur með að sækja peninga í
hina sameiginlegu sjóði og mig langar til að segja ykkur sögu til marks um pað, sögu
sem ég hef eftir góðum heimildum.
Kristján gegndi, eins og við vitum öll, dósentsstöðu sinni við Læknadeild fram undir
75 ára aldur. Pað skeður sjálfkrafa hjá ríkisféhirði, að launagreiðsla fyrir slík störf fellur
niður í árslok pess^ árs sem menn verða sjötugir. Nokkrum árum síðar hitti Kristján
prófessor Davíð Davíðsson, sem pá var forseti læknadeildar, á göngum Landspítalans:
»Heyrðu elsku drengurinn minn, ég held bara að pað hafi gleymst að borga mér
dósentslaunin fyrir seinasta mánuð«. Davíð hringdi strax í fjármálaráðuneytið og pá
kom í Ijós, að petta var ekki einn mánuður heldur skipti pað árum.
Af manngleggni Kristjáns fara margar sögur. Hann á að pekkja aftur kerlingar með
nafni sem hann sá einu sinni fyrir 20 árum. Ekki veit ég hvort petta er ýkt, en pað veit