Læknablaðið - 15.03.1981, Blaðsíða 6

68
LÆKNABLADID
NIÐURSTAÐA
Eins og áður var getið var sjúklingum skipt í
tvo hópa. í hópi A voru 138 sjúklingar, sem
aðeins lögðust inn árið 1976, en í hópi B voru
87 sjúklingar, sem lögðust inn öll fimm rann-
sóknarárin, þ.e. árin 1974-1978.
í hópi A vorn 79 konur og 59 karlar, en 47
konur og 40 karlar í hópir B. Hlutfallslega
fleiri konur voru í hópi A, en munurinn er ekki
tölfræðilega marktækur. Yfirleitt kemur fram í
niðurstöðum erlendra rannsókna (8), að karlar
eru lagðir oftar inn aftur en konur. Skýring á
pví, að konur eru hér í meirihluta, felst
sennilega í pví, að drykkjusjúklingar eru ekki
með í athuguninni. Meðalaldur kvenna er
aðeins hærri í hópunum, en munurinn reyndist
Tafla I. Samanburður á aldri, búsetu og hjúska-
parstödu sjúklinga í hópi A og hópi B.
Hópur A. Hópur B.
N = 138 N =87
n % n %
1. Aldur
15-44 91 65.9 58 66.7
45 + 47 34.1 29 33.3
2. Búseta
Stór-Rvk. svæði 89 64.5 72 82.8
Dreifbýli 49 35.5 15 17.2
3. Hjúskaparstétt
Ógift 54 39.1 46 52.9
Gift 61 44.2 23 26.4
Áður gift 23 16.7 18 20.7
2. P<0,01, 3. P< 0.001
Tafla 11. Samanburður á aðstæðum sjúkUnga í hópi
A og hópi B.
Hópur A. Hópur B.
N = 138 N =87
n % n %
1. Heimili
Býr hjá foreldrum .... ... 35 25.4 30 34.5
Býr hjá ættingjum .... 19 13.8 10 11.5
Býr í hjúskap/sambúð ... 63 45.7 25 28.7
Býr einn ... 21 15.2 22 25.3
2. Afstaða aðstandenda
Velkominn heim ... 103 74.6 46 52.9
Óvelkominn heim .... 7 5.1 17 19.5
Óljóst/býr einn ... 28 20.3 24 27.6
3. Afstaða sjúklinga
Sáttur við heimili sitt . ... 75 54.3 25 28.7
Ósáttur við heimili sitt .. 63 45.7 62 71.3
1. P < 0.05, 2. P< 0.001 3. P< 0.001
ekki marktækur. Yngri en 45 ára voru 91
(65.9 %) í hópi A, en 58 (66.7 %) í hópi B.
Samkvæmt pjóðskrá fyrir árið 1976 reynd-
ust 64.5 % úr hópi A búa á Stór-Reykjavík-
ursvæðinu (Reykjavík, Kópavogur, Hafn-
arfjörður, Seltjarnarnes og Garðabær), en
82.8 % úr hópi B.
Um 61 % sjúklinga úr hópi A höfðu gifst, en
47 % úr hópi B. Hlutfallslega höfðu færri skilið
í hópi A. í báðum hópunum höfdu fleiri konur
gifst en karlar. Árið 1976 voru 35 % íslend-
inga, 15 ára og eldri, ógiftir, 67 % giftir og 8 %
áður giftir. Hjúskaparstaða sjúklinga í hópi A
líktist pví mun meir hjúskaparstöðu íslendinga
á rannsóknartímabilinu. Á árunum 1976 til
1978 urðu nokkrar hjúskaparbreytingar í bá-
ðum hópunum. Fleiri (einkum í hópi B) stóðu í
skilnaði en voru að stofna til hjúskapar.
Tæplega 41 % úr hópi A og tæplega 60 %
úr hópi B bjuggu annaðhvort hjá foreldrum
eða einir árið 1976.
Yfirleitt var rætt við aðstandendur áður en
sjúklingar útskifuðust. Sjúklingur var talinn
óvelkominn heim til sín pegar aðstandendur
óskuðu pess eindregið að hann kæmi ekki
aftur. Þegar sjúklingur taldist ýmist velkominn
eða óvelkominn var pað skráð, er oftar
reyndist.
Aðeins 52.9 % sjúklinga í hópi B, en 74.6 %
sjúklinga í hópi A töldust velkomnir heim til
sín. Ef aðstandendur neituðu að taka á móti
sjúklingi var honum yfirleitt fenginn annar
samastaður. í mörgum slíkum tilvikum undu
þeir pó illa breyttum aðstæðum og leituðu
aftur heim.
Könnuð voru viðhorf sjúklinga til heimilis
eða aðbúnaðar. Um 54 % sjúklinga í hópi A
sögðust vera sáttir við heimili, en tæplega
29 % í hópi B.
Yfirleitt fengust fullnægjandi upplýsingar
um pær ástæður, er aðstandendur eða aðrir,
svo sem lögregla eða starfsmenn félagsmála-
stofnana gáfu upp, er leitað var eftir innlagn-
ingu. Oftast voru pær í samræmi við mat
lækna spítalans. Almennt voru tilefnin svipuð
við endurteknar innlagningar, en þar sem
misræmis gætti, var hér sem áður skráð
algengust meginástæða. Síðan var ástæðunum
skipt í fjóra flokka:
Adgerdaleysi: Almennt slen, leiði, óvirkni,
áhugaleysi, framkvæmdaleysi, innhverfa og
skert geta til ákvörðunar.