Læknablaðið - 15.03.1981, Side 10

70
LÆKNABLAÐIÐ
í hópi A höfðu 72.5 % starfað í a.m.k. '/2 ár
áður en peir lögðust inn árið 1976, en 74.6 %
árið 1978. Starfsgetan í hópi B var hins vegar
mun lakari fyrir innlagningu árið 1974 en pá
höfðu 57.5 % starfað í að a.m.k. V2 ár. Starfs-
getan minnkaði á rannsóknartímabilinu og var
38.4 % árið 1978. Niðurstöður pessar eru í
samræmi við erlendar athuganir (18) en par
hefur komið fram að vænta má tíðari endur-
innlagninga hjá peim er höfðu skerta starfs-
getu fyrir innlagningu. Mun fleiri voru útskrif-
aðir frá Kleppsspítalanum til vinnu en peir
héldust ekki í starfi.
Farið var eftir sjúkdómsgreiningum spítal-
ans, en pær eru almennt miðaðar við 8. útg.
alpjóðlegrar sjúkdómsflokkunar á vegum
Heilbrigðismálastofnunar Sameinuðu pjóð-
anna (4). Áberandi tilhneiginga gætti hjá
læknum í pá átt að forðast að greina schizoph-
renia. Það kom m.a. fram í öðrum sjúkdóms-
greiningum við fyrstu komur. Nokkrir sjúkling-
ar í hópi A með sjúkdómsgreiningar 297-299
(other/unspecified) líða líklega af schizophre-
nia. Margir sjúklingar með sjúkdómsgreining-
una neuroses í rannsókninni voru haldnir
alvarlegu punglyndi. Bent hefur verið á (11) að
punglyndi, er valdi innlagningu á geðsjúkra-
hús, gæti talist til affective psychoses. Rúm-
lega 80 % sjúklinga í hópi A lögðust inn á
spítalann í fyrsta skiptið 1976. Sennilega munu
nokkrir peirra leggjast aftur inn síðar. Miðað
við breytingar er urðu á greiningu meðal
sjúklinga í hópi B, við síðari komur peirra, má
telja líklegt að í raun sé um að ræða svipaðan
fjölda sjúklinga með schizophrenia eða affec-
tive psychoses í báðum hópunum. í hópi B
hafa 18 sjúklingar orðið maniskir, en fjórir í
hópi A. Niðurstöður sýna að um 80 % sjúklin-
ga í hópi B líða af schizophrenia eða affective
psychoses.
Rúmlega 90 % sjúklinga í hópi B voru í
tengslum við göngudeild spítalans eftir út-
skrift. Um helmingur peirra mætti pó óreglu-
lega og verður eftirmeðferð peirra pví að
teljast ófullnægjandi.
Mjög mikill munur kom fram í samanburði á
páttum eftir búsetu. Meðal sjúklinga í péttbýli
liðu fleiri í hópi B, en A, af schizophrenia eða
affective psychoses. Hins vegar liðu fleiri í
hópi A, en B, af pessum sjúkdómum meðal
sjúklinga í dreifbýli. Niðurstöður benda pví
eindregið til pess, að sjúklingar í dreifbýli, er
pjást af pessum sjúkdómum leiti síður eftir
endurinnlagningu, en sjúklingar í péttbýli.
Fleiri sjúklingar úr péttbýli voru innlagðir í
hópi B vegna pess að peir voru taldir valda
ónæði eða sýna árásarhneigð. Hinsvegar voru
fjórum sinnum færri slíkir sjúklingar í hópi B
úr dreifbýli, heldur en hópi A. Það er pví
líklegt að annaðhvort poli dreifbýlingar meiri
ónæði af hálfu sjúklinga eða pá að sjúklingar
séu ekki eins erfiðir par og í péttbýli.
Mun fleiri voru innlagðir ófúsir úr péttbýli í
hópi B en hópi A. Samanburður sjúklinga í
hópi B sýnir, að 6 sinnum færri voru lagðir inn
ófúsir úr dreifbýli heldur en péttbýli.
UMFJÖLLUN:
Á sl. premur áratugum hefur verið lögð
megináhersla á stuttan dvalartíma sjúklinga á
Kleppsspítala. Þetta er gert bæði vegna skorts
á sjúkrarými, og í samræmi við pau ríkjandi
viðhorf að löng dvöl á geðsjúkrahúsum leiði til
skertrar löngunar og getu til pess að takast á
við tilveruna (21). Þetta hefur tekist m.a. vegna
árangurs nýrra lyfja og annars konar meðferð-
ar á spítalanum. Því miður hefur reynslan af
breytingum pessum orðið sú að margir sjúk-
Iinganna hafa Iagst aftur inn á spítalann og
sumir æði oft. Nú er svo komið, að spítalinn
getur aðeins að takmörkuðu leyti sinnt beiðn-
um um innlagningar nýrra sjúklinga. Allt
bendir til pess að hlutur endurinnlagningar-
sjúklinga muni enn aukast.
Megintilgangur rannsóknar pessarar er að
4 leita eftir frekari vitneskju um endurlnnlagn-
ingasjúklinga spítalans. í pví skyni eru borin
saman ýmis félagsleg eða heilsufarsleg atriði,
annars vegar hjá sjúklingum, er hafa lagst
sjaldan inn á spítalann (hópur A), og hins
vegar hjá sjúklingum er hafa lagst inn oft
(hópur B).
Á Kleppsspítalanum voru (í byrjun ársins
1980) um 55 rúm fyrir innlagningar á almenn-
um geðdeildum auk pess sérdeild fyrir drykkju-
sjúklinga með 16 rúm. Sjúklingar í hópi B
dvöldust að meðaltali árlega í 18.1 % af
dvalardögum almennra innlagningadeilda spít-
alans, en hópur A í 21.7 %.
Margt sameiginlegt er með báðum hópun-
um. Sjúklingarnir dreifðust á innlagningadeild-
ir sama sjúkrahúss. Ymiskonar meðferð var
veitt báðum hópunum. Gerð var áætlun um
meðferð við komu, par sem megináhersla var
lögð á að draga úr eða eyða einkennum, bæta
aðbúnað, félagsleg samskipti og auka vinnu-
hæfni. Almennt voru forsendur útskriftar