Læknablaðið - 15.10.1982, Page 30

242
LÆKNABLADIÐ
Helga Hannesdóttir
NÝSTOFNUÐ NORRÆN SAMTÖK UM ÞARFIR
SJÚKRA BARNA
Hinn 07.11.80 voru stofnuð norræn samtök um
þarfir sjúkra barna í Lillehammer í Noregi.
Skal hér nú lítillega getið um aðdraganda að
stofnun samtakanna.
Parfir sjúkra barna eru í raun pær sömu og
parfir heilbrigðra barna. Sjúk börn þarfnast
fyrst og fremst öryggis og frelsis til athafna, en
auk pess parfnast pau mannlegra samskipta og
uppörvunar. Pessar parfir geta gleymst eða
fallið 1 skugga fyrir öðrum brýnni pörfum.
Sérstaklega á pað sér stað, pegar sjúkdóma
eða slys ber að höndum, sem vanalega leiða
til róttækra breytinga í lífi barnsins. Heil-
brigðisstéttir víða um heim eru nú loks farnar
að átta sig á alvarleika pessa máls og hve
mikilvægt er að koma til móts við parfir
veikra barna. Víða erlendis hafa verið gerðar
umfangsmiklar breytingar á sjúkrahúsum með
hliðsjón af pessu og árangur hefur verið
happadrjúgur. Á pessum sjúkrahúsum hefur
allt umhverfi verið gert vinsamlegra börnum
og barnadeildir útbúnar leiktækjum og skreyt-
ingum við hæfi barna. Sérstök leikherbergi
hafa verið útbúin og leikdeildir með miklu
athafnarými, par sem aðstandendum er frjálst
að koma og fara að vild og vera eins mikið
með börnunum og hægt er meðan á sjúkra-
húsdvöl peirra stendur. Aðstandendur eru
hvattir til að koma og fara að vild og aðstaða
er til gistingar fyrir pá og foreldrar sérstaklega
hvattir til pess að gista með börnum sínum á
sjúkrahúsum. Alls konar upplýsingabæklingar
fyrir foreldra og börn liggja frammi víða
erlendis á sjúkradeildum um áhrif sjúkrahús-
dvalar á börn og um hina ýmsu sjúkdóma sem
leiða til innlagnar og um pá meðferð sem
börnum er gefin.
Á sviði norrænnar samvinnu hefur verið
gert mikið átak undanfarin ár, sem miðar að
pví að bæta kjör veikra og bæklaðra barna og
m.a. hefur Norðurlandaráð pað á stefnuskrá
sinni að stuðla að framkvæmd pessara mála
innan Norðurlanda. Á vegum Nordiska Hálso-
várdshögskolan í Gautaborg hafa verið haldin
námskeið um parfir veikra barna og víða unt
Norðurlönd hafa verið ráðstefnur um parfir
veikra barna, m.a. hér á landi á vegum
samtakanna í maímánuði 1980. Nú starfar á
vegum Nordiska Hálsovárdshögskolan rann-
sóknarnefnd til að kanna kjör veikra barna á
Norðurlöndum.
Norrænu samtökin voru stofnuð um pennan
bakgrunn, p.e.a.s. parfir sjúkra barna, en mark-
mið samtakanna er að stefna að pví að mæta
pörfum veikra barna fyrst og fremst með pví:
Að halda ráðstefnur, fundi og námskeið.
Að hafa áhrif á stjórnvöld um ýmsar ákvarð-
anir varðandi parfir veikra barna.
Að dreifa og miðla upplýsingum um parfir
veikra barna til almennings.
Að eiga samvinnu við aðrar pjóðir og
alpjóðasamtök með svipað starfssvið.
Að hafa samtökin opin öllum peim sem
hafa áhuga fyrir pörfum veikra barna.
Af umræðuefnum, sem samtökin hafa áhuga á
að hafa á dagskrá sinni má m.a. nefna: Hvernig
er hægt að undirbúa barn sem best fyrir dvöl í
sjúkrahúsi? Hvernig er hægt að undirbúa barn
fyrir uppskurð? Hvernig er hægt að bæta
framkomu starfsfólks sjúkrahúsa gagnvart
börnum? Hvernig á að koma fram við börn á
ýmsum aldri og með hina ýmsu sjúkdóma?
Hvernig á að fræða börn og foreldra um
skyndileg og langvarandi veikindi? Hafa börn
með ólík sjúkdómseinkenni ólíkar parfir?
Hvað verður um barn að lokinni sjúkrahús-
dvöl? Hverjar eru parfir veikra barna í pjóð-
félaginu, á dagheimilinu, í skólanum? Hvað
finnst barninu um pá hjálp sem látin er í té og
um pá pjónustu sem pað fær ekki?
Á vegum norrænu samtakanna um parfir
sjúkra barna hafa verið haldnar prjár ráðstefn-
ur. Sú fyrsta var í Gautaborg dagana 21.-
23.11.79, önnur í Lillehammer eins og áður er
getið og sú síðasta í októbermánuði sl. í Ábo í
Finnlandi. Næsta ráðstefna er ráðgerð í Dan-