Læknablaðið - 15.09.1984, Blaðsíða 55

LÆKNABLADID 1984;70:237-43
237
Bogi Andersen, Snorri Páll Snorrason, Jóhann Ragnarsson, Þórður Harðarson,
HÝDRÓKLÓRPÍASÍÐ OG KCl BORIN SAMAN VIÐ
HÝDRÓKLÓRPÍASÍÐ OG AMILORÍÐ í MEÐFERÐ
VÆGS HÁPRÝSTINGS.
Tvíblind rannsókn með víxluðu sniði.
INNGA'NGUR
Þíasíð eru oft ráðlögð sem fyrsta meðferð við
vægum háþrýstingi (1). Eitt meginvandamálið
við notkun þeirra er hypókalemía, en hana má
leiðrétta með kalíum-sparandi þvagræsilyfjum
eins og amiloríð, tríamteren og spírónólaktón
eða kalíumgjöf.
Lyfjablandan hýdróklórþíasíð (HCTZ) og
amiloríð (A), Moduretic®, hefur náð miklum
vinsældum við meðferð háþrýstings hér á
landi. Lyfjagjöf þessi er þó dýrari en þíasíð-
samband, með eða án kalíum (K). Þannig er
Moduretic (1 tafla) um helmingi dýrara en
Centyl-K (1 tafla)+Kaleorid (2 töflur). Sýnt
hefir verið fram á, að hypókalemía er mun
sjaldgæfari við notkun HTCZ/A í formi Mo-
duretics (2, 3), en ef HCTZ er notað eitt sér.
Höfundum þessarar greinar er hins vegar ekki
kunnugt um rannsókn, þar sem lyfjasamband
þetta er borið saman við þíasíð með kalíum-
klóríð.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að bera
saman 50 mg af HCTZ og 5 mg af A annars
vegar og 50 mg af HCTZ og 26 mmol af KCl
hins vegar. Athugun þessi tók til hjáverkana,
kalíumbúskapar og annarra efnaskiptaáhrifa.
Blóðþrýstingslækkandi áhrif voru einnig borin
saman, en vitað er, að A eitt sér er álíka
kröftugt blóðþrýstingslækkandi lyf og HCTZ
(4) og mátti því búast við, að lyfjablandan
HCTZ/A lækkaði blóðþrýsting meira en
HCTZ/K.
RANNSÓKNARHÓPUR OG AÐFERÐ
í rannsóknina, sem var tvíblind med víxluðu
sniði (double blind cross-over study, mynd 1),
voru valdir karlar á aldrinum þrjátíu og
þriggja til sextíu og sex ára með vægan
háþrýsting. Allir höfðu sjúklingarnir verið með-
höndlaðir áður með þvagræsilyfjum á göngu-
Frá lyflækningadeild Landspítalans. Barst ritstjórn 26/06/
1984. Sampykkt til birtingar 30/06/1984 og sent í prent-
smiðju.
deild Landspítalans fyrir háþrýsting. Einn sjúk-
lingur tók tabl. verapamil 40 mg tvisvar á dag.
Sjúklingarnir tóku ekki önnur lyf síðustu
mánuðina fyrir rannsóknina eða meðan á
henni stóð. Útilokaðir voru sjúklingar með af-
leiddan (sekunder) háþrýsting, hjartaöng,
hjartabilun, nýlegt heilablóðfall og nýrnabilun
(kreatínín í sermi> 133 micromól/1).
Tuttugu og sex sjúklingar hófu rannsóknina.
í upphafi var hætt við fyrri blóðþrýstingsmeð-
ferð og voru sjúklingarnir lyfjalausir fyrstu
vikuna, en var síðan gefið geðþóttalyf (place-
bo) í 2 vikur. Á tímabili geðþóttalyfs (tímabil
A) var blóðþrýstingur mældur í lok annarrar
og þriðju viku. Aðeins þeir sjúklingar, sem
höfðu lagþrýsting (díastólískan blóðþrýsting) í
standandi eða liggjandi stöðu milli 90 og 105
mmHg í lok þriðju viku héldu áfram í rann-
sókninni. Sjö sjúklingar uppfylltu ekki þetta
skilyrði og einn hætti vegna lélegrar sam-
vinnu, þ.e. 18 sjúklingar luku við rannsóknina.
Hópnum var skipt í tvennt eftir fyrirfram
ákveðinni hendingaraðferð. Hópur I (7 sjúk-
lingar) byrjaði að taka HCTZ (Delta) 50 mg
og KCl (Kaliumdurettur, Hássle AB) 26 milli-
mól á dag, en hópur 11(11 sjúklingar) byrjaði á
HCTZ 50 mg/A 5 mg (Hýdramíl, Delta) á dag.
Eftir þriggja vikna meðferð (tímabil B) tóku
báðir hóparnir geðþóttalyf í 2 vikur (tíma-
bil C, »wash-out period«). Geðþóttalyf fyrir
HCTZ og HCTZ/A framleiddi Delta, en Hássle
AB fyrir kalíumklórið. Næstu 3 vikur (tíma-
bil D) tók hópur 1 HCTZ/A, en hópur II
HCTZ/K í sömu skömmtum og áður. í beinu
framhaldi af tímabili D héldu 6 sjúklingar
áfram á HCTZ/KCl í tvöföldum skammti
(100 mg/52 mmól) og 5 sjúklingar héldu áfram
á HCTZ/A í tvöföldum skammti (100 mg/10
mg), tímabil E.
Mældur var slagþrýstingur (systoliskur þrýs-
stingur) og lagþrýstingur (V Korotkoffs hljóð)
eftir 5 mínútur í standandi stöðu. Allar
blóðþrýstingsmælingar voru framkvæmdar af