Læknablaðið - 15.03.1986, Blaðsíða 21

LÆKNABLAÐIÐ
63
Table III. Roentgen examinations in Iceland 1979 and
1984. Examination/Population ratio.
Year Population Examinations Ex/1,000 pop.
1979 ... 226,724 120,700 531
1984 ... 240,443 135,400 557
Table IV. . Radiographic equipment in Iceland 1984.
Type and Location.
Type
Mam-
12- 6- 2- Mobile mo-
Location pulse pulse pulse units graphy Dental
Radiologic
departments .12 7 3 18 3 5
Other hospitals 4 3 10 8
Health Care Stat 1*) 7 28
Private......... 1
Dentists........ 205
Total 17 10 21 54 3 210
Sum total machines 315
Excluding dental 105
General X-ray machines/pop: 1/2300
*) Multipulse BRS:
Table V. Ultrasound examinations in Iceland 1984.
General Obstetrics
abdomen gyneocology Cardiac
Reykjavík................. 4,200 6,600 550
Other Areas................ 2’00 1,600
Total 4,400 8,200 550
Total number all ultrasound examinations: 13,150.
Ultrasound ex. per 1,000 inhabitants 1984: 54,7.
myndgerðar er mjög takmörkuð og einkan-
lega geta þau verið erfið í meðförum frá
geislavarnarsjónarmiði.
Samantekt á fimm ára þróun röntgenrann-
sókna á íslandi 1979 til 1984, í framhaldi fyrri
athugana sýnir, að enn hefur orðið nokkur
hömlum á því risi rannsókna, sem einkenndi
tímabilið frá 1970til 1976. Áþví tímabilivarð
meðalársfjölgun rannsókna um 7%, en er á
þessu síðasta tímabili um 2,4%. Meðal-
fólksfjölgun fyrra tímabilið er 5,5 og hið
síðara tæp 7%, þannig að miðað við rann-
sóknir á 1.000 íbúa er aukningin um 1 % á ári.
Tækjafjöldi er talsverður hér á landi miðaður
við íbúafjölda og samanborið við nágranna-
þjóðir (5, 7), en áberandi er hve mikið er af
hreyfitækjum á heilsugæzlustöðvum. Öll
viðleitni Alþjóða heilbrigðismálastofnun-
arinnar í fræðslu- og upplýsingastarfsemi um
röntgenmyndgerð á heilsugæzlustigi, bæði í
þróuðum og þróunarsamfélögum, hefur
beinzt að því að hanna tækjabúnað, sem
ekki Ieyfir þau frávik í innstillingarnákvæmni,
sem svo mjög er hætt við (2, 3), og auk þess
er nægilega öflugur til að gera flestar myndir
án óeðlilegs tima- eða geislaálags. Þá er haf-
in mjög öflug upplýsingastarfsemi stofnunar-
innar um ábendingar fyrir röntgenrann-
sóknir, ásamt útgáfu á kennslubókum fyrir
það starfslið, sem ekki verður hjá komizt,
að annist röntgenrannsóknir utan sér-
hæfðra röntgendeilda.
Má líta á þetta yfirlit nú, sem þátt í þessari
viðleitni, og í ritskrá eru taldar upp nokkrar
greinar og bækur, sem geta verið til fróðleiks
og stuðnings (3, 6, 8, 10).
SUMMARY
The trends in Roentgen diagnostic activities in Iceland
during the five-year period 1979-1984 are summarized
and presented in tables. There has been an absolute
increase in examinations by approximately 2.1% yearly,
which corresponds to a population-ratio increase of 1%
p.a. during this period. The ratio is now 560examinations
per 1.000 population.
HEIMILDIR
1. Brekkan Á. Þróunarris röntgengreiningar á íslandi.
Læknablaðið 1972; 58: 225-37.
2. Brekkan Á. Röntgenrannsóknir á fslandi á áttunda
áratugnum. Læknablaðið 1982; 68: 32-7.
3. A Rational Approach to Radiodiagnostic Investiga-
tions; WHO Technical Report Series 689, 1983.
4. Technical Specifications for the X-ray Apparatus to
be Used on a Basic Radiological System. Geneve,
WHO 1982.
5. Studieröver Várdkonsumtion; Radiologi 1983-1984.
Socialstyrelsen, Stockholm.
6. Manual of Radiographic Interpretation for General
Practitioners. Geneve, 1985.
7. Brekkan Á. Basic Radiographic System. Lækna-
blaðið 1982; 68: 210-12.
8. Manntalsskýrslur 1970-1984. Reykjavik: Hagstofa
fslands.
9. Brekkan Á. Needs of x-ray Services at Primary
Health Care Level. Nord Med 1981; 96: 204.
10. Brekkan Á. Röntgenrannsóknir. Landlæknisem-
bættið, Reykjavík 1981.