Læknablaðið - 15.10.1987, Page 27
LÆKNABLAÐIÐ
329
Heimtur voru þannig að svör bárust fljótlega frá
26 einstaklingum. Eftir tvö ítrekunarbréf og eina
upphringingu höfðu borist samtals 42 svör. Af
þeim 30 sem svöruðu ekki voru tveir látnir. Tveir
svöruðu bréfinu samviskusamlega með
athugasemd um að þeir telji sig alls ekki hafa
verið í hjónameðferð heldur í foreldraráðgjöf
vegna veiks sonar. Þannig er raunverulegt
brottfall 26 einstaklingar eða 42%, 16 karlar og
10 konur. Reynt var að hafa símasamband við
þessa 26 einstaklinga og náðist í 14. Tíu brugðust
þá vel við en báru við áhugaleysi, tímaleysi eða
gleymsku. Sjö af þeim voru mjög jákvæðir og
lofuðu að svara en gerðu það ekki. Fimm af
mökum þeirra höfðu þá þegar svarað. Fjórir voru
neikvæðir, vildu ekki tjá sig um meðferðina eða
þjónustuna og neituðu þátttöku.
NIÐURSTÖÐUR
Rannsóknar- og brottfallshópur bornir saman
Skipting hópanna R og B eftir aldri og kynferði
kemur fram í töflu I. Þar sést að konur virðast
fúsari til svars en karlar og eldra fólk svarar
heldur síður en yngra.
í R-hópnum reyndust u.þ.b. 3A hlutar vera
fóstrur, kennarar eða fólk með háskólamenntun.
Fjórir töldust til ófaglærðs verkafólks. Sjö konur
skráðu sig sem húsmæður en þrjár af þeim höfðu
starfsmenntun. (Sjá töflu II).
Skipting heildarhópsins eftir menntun kemur ekki
á óvart því að reynslan hefur víðast annars staðar
sýnt, að það er öðrum fremur upplýst
millistéttarfólk sem leitar sér aðstoðar í
persónulegum erfiðleikum.
Ekki þarf að koma á óvart að aðeins tveir í
R-hópnum, eða eitt par, búa úti á landi. Hér
kemur að öllum líkindum tvennt til. Annars vegar
óþægindi af því að taka sig upp um langa leið og
hins vegar að fólk úti á landsbyggðinni veit síður
um þessa þjónustu og því er ekki tamt að leita
aðstoðar í slíkum málum.
Að öðru leyti en því sem hér hefur verið nefnt
virðist B-hópurinn ekki eiga neitt sérstaklega
sammerkt, hvorki með tilliti til eðlis vandamálsins
né félagslegra aðstæðna.
Upphaf meðferðar. Helmingur þeirra sem í
R-hópnum voru höfðu snúið sér beint til mín.
Hinir höfðu fyrst leitað til aðila í hinu almenna
heilbrigðis- eða félagsmálakerfi.
Langflestir, eða 36, lýstu vandanum í fyrsta
viðtali sem samskiptavandamálum. Sex höfðu
leitað aðstoðar vegna persónulegrar vanlíðunar
Tafla I. Kyn og aldur.
R-hópur B-hópur
Karlar 17 16
Konur 25 10
18-24 3 3
25-29 8 1
30-39 18 7
40-49 11 11
50-59 2 4
60- 0 0
Samtals 42 26
Tafla II. Menntun.
R-hópur B-hópur
Háskólapróf 13 2
Starfsmenntun e. stúdentspróf ... 9 11
Skrifstofu- og verslunarstörf 8 6
Ófaglært verkafólk 4 6
Húsmóðir 7 1
Öryrki 1 0
Samtals 42 26
Tafla III. Tilvísunarleið.
Eigið frumkvæði (eða makans) ... 5
Ráðlagt af vini sem sjálfur hefur verið í
hjónaviðtölum 4
Ráðlagt af vini sem starfar í heilbrigðis- og
félagsmálaþjónustu 12
Tilvísun frá heimilislækni, félagsmálastofnun
eða öðrum meðferðaraðila 12
Vísað eftir móttökusamtal í göngudeild 9
Samtals 42
Tafla IV. Ástæða komu.
Skilnaðarhugleiðingar 13
þar af: skilnaðarúrvinnsla ... 9
tilfinningaleg uppbygging ... 4
Almennir samskiptaörðugleikar... 29
þar af: erfið tjáskipti
ágreiningur um ábyrgð
og kynhlutverk ... 14
uppeldismál og stjúptengsl ... 11
kynlífsvandi . .. 4
Samtals 42
sem síðan reyndist mega rekja til
sambúðarerfiðleika. I nokkrum tilvikum rcyndist
erfitt að draga fram eina ákveðna ástæðu fyrir því
að aðstoðar var leitað og voru þær þá oft margar.
Tafla IV sýnir, hvernig R-hópurinn skiptist eftir
aðalástæðu þess að leitað var aðstoðar í upphafi.