Læknablaðið - 15.01.1989, Blaðsíða 70
50
LÆKNABLAÐIÐ
sambærilegur; 72 og 71 ár fyrir karla, en 79 og 82 ár
fyrir konur. Þriðjungur kvenna og fimmtungur karla
kom frá dvalarstofnun fyrir aldraða. Fall á jafnsléttu
varð hjá 53% karla og 64% kvenna en aðrir höfðu ýmist
dottið um eitthvað, runnið til, verið hrint eða
misskynjað aðstæður. Slysstaður var á heimili hjá 2/3
hópsins og algengustu staðir þar; svefnherbergi 38%,
stofa 19%, forstofa og gangur 14%, salerni 5%, stigi
5%, eldhús 3% en 16% annars staðar. Saga og skoðun
við komu bentu til hjartasjúkdóms hjá 25%, dementíu
hjá 27%, skertrar hreyfigetu fyrir brotið hjá 39% og
annars líkamlegs ástands sem máli skipti hjá 46%.
Brotin skiptust í hægri og vinstri mjaðmarbrot til
helminga, en »collum« brot voru ivið fleiri en
»pertrochanter«.
Skil:
Mjaðmarbrot verða mun oftar meðal kvenna en karla.
Flest brotanna eiga sér stað á heimilum og er
svefnherbergið algengasti slysstaðurinn. Huga þarf að
því sérstaklega til fyrirbyggjandi aðgerða. Tæplega
helmingur fólksins á við ýmis líkamleg vandamál að etja
sem máli skipta, en algengust eru skert hreyfigeta,
demens og hjartasjúkdómar. Þessi vandamál eru mörg á
sviði lyflækninga og hafa bein áhrif á endurhæfingu og
horfur sjúklinga eftir brotið. Það er því eðlilegt að
starfshópur fagstétta (öldrunarteymi) standi saman að
meðferð sjúklinga til þess að árangur verði sem bestur.
Heimildir:
1) Magnús Páll Albertsson, Gunnar Sigurðsson. Tíðni
brota á lærleggshálsi, hryggsúlu og framhandlegg í
Reykjavík 1973-1981. Læknablaðið 1984; 70:
253-63.