Læknablaðið : fylgirit - 01.09.1987, Blaðsíða 16

12
RANNSÓKN A SAMBANDT OTFJÓLUBLARRAR GEISLUNAR OG SORTUMEINS 1 HOÐ.
Helgi Guðbergsson, Árni Björnsson, Hrafn Tulinxus, Guðjón Magnússon
Hei1suverndarstöð Reykjavíkur, Landspítala, Krabbameinsskrá og Land
læknisembætti
Ýmsar rannsóknir hafa leitt i ljós samband milli utfjólublárrar
geislunar og malignat melanoma. Tilgangur þessarar sjúklingasaman-
burðarrannsóknar var að athuga hvort slíkt samband fyndist einnig
hér á landi og athuga möguleg tengsl við só1lampanotkun.
Efniviður og aðferðir.12 karlmönnum og 23 konum sem höfðu fengið
maglignat melanoma á 2 ára tímabili voru sendir spurningalistar með
11 spurningum. Fyrir hvert sjúkratilfelli voru valdir með tilviljun
araðferð 5 einstaklingar af sama kyni. og fæddir sama ár, sem allir
fengu sama spunpingalista. Spurt var um atvinnu, útivinnu, útiveru,
sólarlandaferðir, sólbruna, sólböð og sóllampanotkun á undanförnum
10 árum.
Niðurstöður . í rannsókninni kemur ekki fram nei.nn .marktækur mismunur
á f ramangr eindum atriðum meðal sjúklinga eða samanbur ðarhóps . Engirin
munur var á útivinnu og útiveru. Sjúklingarnir gáfu heldur meiri
sögu um sólbruna en samanburðareinstaklingarnir en munurinn var
lítill og ekki marktækur. Samanburðareinstaklingarnir höfðu stundað
sólböð heldur mxnna en verið meira i ljósum en mismunurinn var ekki.
marktækur.
Umræða.Ýmsar rannsóknir hafa leitt í ljós samband milli sortumeina
og útfjólublárrar geislunar. Þessi rannsókn leiðir ekki i ljós
slikt samband en er litil og spannar of stutt timabil. Ekki var við
þvi að búast að samband fyndist milli só1lampanotkunar og sortu-
meins i húð þar sem svo stuttur timi er liðinn frá þvi að þessir
lampar komu i notkun.
13
LEGVAXTARRIT ÍSLENSKRA KVENNA■
ðtbúið með lagskiptri þverskurðaraóferð■
HÖFUNDAR: ÞÓra Steingrimsdóttir, Reynir TÓmas Geirsson, Björg Kristjánsdóttitr,
Kvennadeild Landspitalans. —
Sænskt legvaxtarrit hefur verið notað i mæðravernd hérlendis í nokkur
ár til að fylgjast með fósturvexti. Með þessari rannsókn er útbúió fyrsta
legvaxtarritið, sem byggt er á mælingum á islenskum konum.
EFNIVIÐUR OG AÐFERÐIR: Valdar voru konur i eðlilegri meðgöngu með einbura,
sem komu i mæðraskoðun á Kvennadeild Landspitalans i 20.-42. meógönguviku.
Mælingaraóferðin var stöóluó fyrir upphaf rannsóknarinnar. Hæó kvennanna
og fæðingarþyngd eóa lengd skiptu ekki má.li við valið. Rannsóknin var
lagskipt þverskurðarathugun,þ.e. jafnmargar mælingar (50) voru fengnar
fyrir hverja meógönguviku og aðeins ein mæling var notuð frá hverri konu,
alls 1150 mælingar. Nokkur almenn atriói varðandi konurnar og nýburana
voru skráó og notuó vió samanburó á hópum rannsóknarinnar innbyrðis og
til aó meta hversu gott úrtak íslenskra kvenna við höfóum valió.
NIÐURSTÖÐUR: Reiknuð voru meðaltöl, f 1, f 2, og -rl,5 staóalfrávik. Fjölþátta
aóhvarfsgreining af þriðju gráðu hæfði þessum gildum best og var notuð
til aó teikna legvaxtarritið. Meðaltöl legbotnshæðar reyndust tæplega
2cm hærri en sænsk gildi. ÁLYKTANIR: Með þessari lagskiptu þverskuróarathugun
fengust mælingar raeó trúveróugri dreifingu, sem voru notaðar til að útbúa
legvaxtarrit til notkunar i is.lenskri mæóravernd. Við höfum valið 2 staðal-
frávik sem markalínu er gæfi ákveóna ábendingu um óeólilega litinn fósturvöxt
en merkt sveeðió milli 41,5 og 12 staóalfrávika sem viðvörunarsvæói.
1 27X-S3
HEIMILD: Westin.B:Gravidogram and fetal growth. Acta Obstet Gynecol Scand;
16