Hagtíðindi - 01.04.1966, Blaðsíða 5
1966
HAGTÍÐINDI
61
Þegar starfsemi er flokkuð eftir atvinnugreinum í samræmi við atvinnu-
vegaflokkunina, þá eru það ekki einstakir starfsmenn, sem flokkaðir eru, heldur
heilar rekstrareindir fyrirtækja.
Með rekstrareind er átt við efnahagslega heild, þar sem unnið er að einni
eða aðallega einni tegund starfsemi á einum stað.
Mörg islenzk fyrirtæki hafa þaS fábreytta framleiSslu, aS starfsemi þeirra
verSur ekki skipt upp í rekstrareindir eða starfsemisgreinar af þeirri ástæðu.
Hins vegar hafa mörg fyrirtæki atvinnurekstur á fleiri en einum stað (t. d.
útibú verzlunar). Þegar um það er að ræða, að fyrirtæki hefur atvinnurekstur
i fleiri en einu sveitarfélagi, er þvi að jafnaði skipt upp í rekstrareindir vegna
hinnar staðarlegu aðgreiningar* 1). Hvert af tveimur eða fleiri sláturhúsum sama
fyrirtækis er þó ekki talið sérstök rekstrareind, þar sem livert sláturhús er
yfirleitt starfrækt lítinn hluta úr árinu, og einstakir tímabundnir bygginga-
staðir fyrirtækja (t. d. verktaka) eru aðeins i undantekningartilvikum taldir
sérstakar rekstrareindir.
Atvinnuvegaflokkunin er notuð þannig við álagningu slgsatrgggingar-
iðgjalda, að hvert einslakt fgrirtæki eða hver einstök rekstrareind fgrirtækis
með fleiri en eina starfsemisgrein eða með útibú í öðru sveitarfélagi, er á
framtalinu merkt með númeri atvinnugreinarinnar (sjá töflu 1), og hefur
verið ákveðið með reglugerð, í hvaða áhættuflokk hvert atvinnugreinarnúmer
fari og þar meS ákveðið vikuiðgjaldið. Upplýsingar framtalsins eru teknar
á vélspjöld fyrir öll fyrirtæki og stofnanir, nema stofnanir Reykjavikurborgar
og rekstrareiudir þeirra, svo og stofnanir ríkisins og rekstrareindir þeirra.
Álagning iðgjalda, gerð slysatryggingarskráa og töflur um vinnuvikur eru síðan
gerðar í vélum, en upplýsingar um ríkisstofnanir og stofnanir Reykjavíkur-
borgar eru handunnar.
Hætt er við, að skiptingu fyrirtækja og stofnana í rekstrareindir sé nokkuS
ábótavant ennþá, og leiðir það af sér ónákvæmni í þeim töflum, sem hér eru
birtar um atvinnuvegaskiptinguna. VerSur nánar vikið að þessu í skýringum
við töflu 1.
Þegar fyrirtæki hefur með höndum fleiri en eina tegund starfsemi, en þvi
verður ekki skipt í rekstrareindir, þar sem starfsemin fer öll fram á sama stað
og ekki er um aS ræSa bókhaldslega aðgreiningu, þá ákvarðast atvinnugreinar-
númer fyrirtækisins af aðalstarfsemi þess.
HjálparverkstæSi eða deildir, sem starfa eingöngu i þágu ákveðinnar
rekstrareindar (t. d. einkarafstöð sjúkrahúss, rannsóknarstofa málningarverk-
smiSju, vörugeymsla heildverzlunar, söludeild iðnaðarfyrirtækis, brauðgerð
veitingahúss), eru talin með aðalstarfseminni, en ekki sem sérstök rekstrar-
eind, nema þau hafi aðskilið reikningshald og sérstakan vinnustað.
1 7. gr. áður nefndrar reglugerðar er tekið fram, að álagning slysatrygg-
ingariðgjalda sjómanna, áhafna flugvéla og ökumanna bifreiða skuli ekki
fylgja atvinnuvegaflokkun Hagstofunnar. Vinnuvikur þessara aðila eru þó með
í töflum þeim, sem hér eru birtar, og vísast til skýringa við töflu 1 um það,
hvernig tölurnar eru fengnar.
1) Eiginlega œtti að skipta þeim
einum stað 1 sama sveitarfélagi, upp
fyrirtœkjum, sem hafa sams konar rekstur á fleiri en
i rekstrareindir, en það hefur ekki verið gert cnn.