Árbók Reykjavíkurbæjar - jan 1946, Qupperneq 83
69
Tala starfsfólks í atviimurckstri, og lijá bæ og ríki í Reykjavík 1943.
Karl- Kon- Samt.
I. Einkarekstur o. þ. h.: ar ur
Iðnaður 3968 1948 5916
Verzlun 1529 828 2357
Veitingar 92 331 423
Fiskveiðar og siglingar:
Sjómenn 885 10 895
Landmenn 264 24 288
Samgöngur (á landi) 117 4 121
Lánstofnanir 141 53 194
'i'ryg'8'mgastofnanir 77 50 127
Málafærsla og fasteignasala 37 16 53
Endurskoðun 19 3 22
Blöð 60 22 82
24 20 44
Sjúkrahús o. þ. h 21 154 175
Eélagssamtök 15 4 19
I. Alls 7249 3467 10716
II. Reykjavíkurbær: Bæjarsjóður:
Skrifstofu- og afgreiðslust. 108 29 137
Loggæzla 82 1 83
Brunamál 32 1 33
Eræðslumál:
Kennarar 65 48 113
Aðrir . 12 60 72
Sund og böð 18 37 55
Sjúkrahús o. þ. h — 9 9
Gatna- og sorphreinsun .. 54 6 60
Bæjarsjóður samt. 371 191 562
Fyrirtækin:
Rafmagnsveita 163 18 181
Kar-1 Kon- Samt.
ar ur
Gasveita 21 21
Vatns- og hitaveita 26 2 28
Höfn 115 2 117
Fyrirtækin samt. . 325 22 347
II. Alls 696 213 909
III. Stíkið:
Ríkissjóður:
Stjórnarráðið, Hagstofan og
Alþingi 64 27 91
Lög- og tollgæzla, skattam. 158 24 182
Póst- og símamál 186 72 258
Fræðslumál 108 31 139
Heilbrigðismál 37 163 200
Vitamál 11 1 12
Vegamál 89 3 92
Atvinnu- og tryggingam. .. 50 13 63
Rannsóknastofnanir 33 14 47
Viðskiptaráðstafanir 46 11 57
Ríkissjóður samt. . 782 359 1141
At vinnurekstur:
Verzlun 75 50 125
Iðnaður 178 19 197
Skipaútgerð:
Sjómenn 130 8 138
Landmenn 73 5 78
Atvinnurekstur samt. 456 82 538
III. Alls 1238 441 1679
I,—III. All3 9183 4121 13304
Aths.: Töflur þær, sem hér birtast yfir tölu starfandi fólks í atvinnurekstri og hjá bæ og
ríki í Reykjavík, haustið 1943, eru samdar eftir gögnum, er hagfræðingur bæjarins safnaði fyrir
nefnd, sem skipuð var samkv. ályktun bæjarstjómar 2. sept. þ. á., til þess m. a. að rannsaka
atvinnuhorfur í bænum. Nefndin birti allítarlega greinargerð um það mál, dags. 16. des. 1943.
■— Hér skulu gefnar nokkrar skýringar við töflumar: Iðnaður og verzlun em hér ekki fyllilega
aðgreind, enda er það naumast hægt. Er látið ráða, hvaða starfsemi fyrirtækin reka aðallega.
Hvert fyrirtæki er talið aðeiris einu sinni, enda þótt starfsemi þess sé tvíþætt eða f jölþætt, og það
reki t. d. margar búðir. Tala smásöluverzlana er hér því miklu lægri en í töflu á bls. 66. Hér falla
niður allar verzl. sem reknar em í sambandi við iðnað, t. d. mjólkurvinnslu, brauða- og kökugerð,
klæða- og feldskurð, skartgripa- og úrsmíði o. s. frv. — 1 töflunum er sýnt, hvernig starfsfólkið
skiptist í hverri starfsgrein eftir helztu störfum. Forstjórar fyrirtækja eru yfirleitt taldir með
skrifstofufólki. Iðnaðinum er skipt í handiðnað og iðju, og er þar farið eftir kröfum þeim, sem
gerðar em um fagþekkingu í hverri starfsgrein. 1 töflunni yfir iðnað og verzlun eru fyrirtæki
ríkisins talin með, en í heildaryfirlitinu yfir tölu starfsfólks er allt starfsfólk ríkisins fært sér, en
sýnt hversu margt starfar við atvinnurekstur, og er það dregið út úr viðkom. starfsgr. í almennum
atvinnurekstri („einkarekstur o. þ. h.“). — Nokkuð mun vanta á, að náðst hafi til alls atvinnu-
rekstrar í bænum, og em tölurnar þvi of lágar. Einkum má gera ráð fyrir að vanti inn í húsa-
gerð (byggingariðnað) og fatagerð (t. d. kjólasaum, prjón o. þ. h.). — Upp í töflurnar er fyrst
°S fremst tekið það starfsfólk, sem vinnur nokkum veginn að staðaldri í hverri starfsgrein. —
Hekstur sjálfseignarbifreiða og mest öll lausavinna (daglauna- eða verkamannavinna), nema í
byggingariðnaðinum, er ekki talin með í töflunum. Talið var, að á vörubifreiðastöðinni „Þrótt-
úr“ störfuðu um 300 sjálfseignar-bifreiðastjórar, og um 320 fólksflutningabifreiðir væru reknar
frá öðmm bifreiðastöðvum bæjarins, flestar í sjálfseign bifreiðastjóranna. — Þess má geta, að
bieð starfsfólki i iðnaðinum voru taldir um 170 og í verzluninni rúml. 70 bifreiðastjórar, eða
aús störfuðu nálega 150 manns við bifreiðaakstur í þeim starfsgreinum. — Hjá bæjarsjóði störf-
aðu í okt. og nóv. 310—320 daglaunamenn við gatnagerð o. þ. h., auk þeirra starfsmanna, sem
taldir em í töflunni. 1 töflunum em ekki taldir um 530 manns, sem unnu við hitaveituframkvæmd-
ir hjá Höjgaard og Schultz, og 600—700 manns, sem störfuðu á vegum setuliðsins. Auk land-
vinnumanna, sem taldir em starfa í fiskveiðum og siglingum, unnu hjá Eimskipafélagi Islands
°g Skipaútgerð ríkisins allt að 250 manns í ígripavinnu við afgreiðslu skipanna, þegar þau vom
í höfn. Hjá öðmm vinnuveitendum, sem önnuðust afgreiðslu við höfnina, unnu litlu færri menn í
ígripavinnu. Þeir, sem stunda hlaupavinnu við höfnina, vinna hjá hinum ýmsu vinnuveitendum
á víxl, eftir því, sem vinna fellur til. — Hjá bæjarsjóði eru taldir allir kennarar og lögregluþjón-
ar, sem fá laun greidd úr bæjarsjóði, þótt rikið (og höfnin) beri nokkum hluta launakostnaðarins.