Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Side 102

PLÖNTUR Á PEARYLANDI.
Pearyland er mikill skagi, sem gengur norður úr Grænlandi, og myndar
nyrzta hluta þess. Landið er um það bil helmingur af stærð íslands, og liggur hér
um bil beint í norður frá íslandi, milli 82° og 83y2° n. br., eða um 2 þúsund km.
norður frá Horni.
Margir munu halda, að Pearyland sé tómur jökull, þar sem það liggur svo
norðarlega. Það er þó öðru nær. Landið er að mestu leyti jökullaust og mun minna
er þar af jöklum tiltölulega en á Islandi. enda er snælína talin liggja þar í um 1000
m.h., en landið er að mestu láglent. Sumarið er að vísu stutt á þessum breiddar-
gráðum, en yfir hásumarið getur orðið þar talsvert heitt. Sumarið 1949 mældist þar
-t- 8,6° meðalhiti i maí, 2,5° í júní, 6,0° í júlí, 3,7° í ágúst og -h 5,7° í sept. Þess má
geta til samanburðar, að meðalhiti júlímánaðar á Horni er um 8°. Þessi hitastig
skýra þó ekki hæð snælínunnar, nema að litlu leyti, því veldur miklu fremur hin
litla úrkoma, sem þarna er, en ársúrkoman er áætluð aðeins 25 mm, en það er um
10 sinnum minni úrkoma, en þar sem hún er minnst á íslandi (í Ódáðahrauni?).
Ef landið lægi ekki svona norðarlega væri þarna eyðimörk vegna þurrksins, en
sökum liins lága hita, kemur þurrkurinn ekki að sök. Því hefur verið haldið fram
(Gelting 1934), að jafnvel á stærstu ísskeiðunum hafi verið eitthvert jökullaust land
á Pearylandi, enda hefur úrkoman sennilega verið mun minni þá.
A Pearylandi hafa fundizt um 100 tegundir háplantna, og er það furðu mikið
miðað við legu landsins og staðhætti alla.
Mér datt í hug, að gaman væri fyrir lesendur Flóru, að vita hvaða íslenzkar
plöntutegundir vaxa á þessu nyrzta landi jarðarinnar, enda má ef til vill dæma eftir
Jjví harðgerð Jreirra og þolni gegn óhagstæðum skilyrðum. Tegundirnar eru eftirfar-
andi: (tölurnar við tegundanöfnin eru hæstu fundarstaðir viðkomandi plöntu, sem
mældir hafa verið hér á landi, teknar eftir grein undirritaðs og Harðar Kristinssonar
um hæðarmörk við Eyjafjörð í síðasta Flóruhefti.)
1. Equisetum arvense, klóelfting. (1100).
2. Eq. variegatinn, beitieski (1160).
3. Cystopteris fragilis, tóugras (810).
4. Cerastium alpinum, músareyra (1300).
6. Sagina intermedia, snækrækill (1160).
7. Silene acaulis, lambagras (1350).
8. Cardamine bellidifolia, jöklaklukka (1180).
9. Cochlearia officinalis var., fjallaskarfakál (1100).
10. Draba cinerea, móavorblóm (1100).
11. Dr. nivalis, héluvorblóm (1300).
12. Chamaeonerion latifolium, eyrarrós (880).
13. Papaver radicatum, melasól (1150).
14. Koenigia islandica, naflagras (1100).
15. Oxyria digyna, ólafssúra (1350).
16. Polygonum viviparum, kornsúra (1160).
17. Ranunculus hyperboreus, trefjasóley (?).
18. Saxifraga caespitosa, þúfusteinbrjótur (1530).
19. Sax. cernua, laukasteinbrj. (1530).
20. Sax. foliolosa, hreisturssteinbrj. (1350)
100 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði