Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.2007, Blaðsíða 11

Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.2007, Blaðsíða 11
DV Helgarblað föstudagur 24. ágúst 2007 11 ER SANNFÆRÐUR UM „Mér hefur aldrei verið fyllilega rótt vegna þessa máls og taldi frá fyrstu tíð að hér hefði verið framið morð,“ segir Steinn Einar Steinsson. Bróð- ir Steins, Sturla Steinsson, var ann- ar mannanna sem fundust látnir í bifreið við Daníelsslipp í Reykjavík 1. mars árið 1985. Steinn segir að nauðsynlegt sé að fá botn í málið. Ekki sé trúverð- ugt að mennirnir hafi fyrirfarið sér, eins og lögregla heldur fram í dag, enda hafi vettvangurinn verið með ólíkindum. Segldúk hafi verið vafið um bílinn og engin leið sé að trúa því að mennirnir hafi komið hon- um fyrir sjálfir. Jafnframt hafi blóð- blettir fundist á fötum Sturlu. „Síð- ast en ekki síst hefur mér aldrei komið til hugar að bróðir minn hafi framið sjálfsmorð. Hann var bara ekki þannig,“ segir Steinn. Málið var ennþá óleyst Steinn flutti til Noregs árið 1979 og hefur búið þar síðan. Hann var ekki á Íslandi þegar bróðir hans lést árið 1985 og átti ekki heimangengt í jarðarförina. Hann kom hins vegar til Íslands árið 1990 til þess að vera við jarðarför stjúpmóður sinnar. „Þegar ég var á Íslandi árið 1990 hafði ég samband við lögregluna til að forvitnast um mál bróður míns. Ég talaði við lögreglumann hjá Rannsóknarlögreglu ríkisins. Hann sagði við mig að málið væri ennþá í rannsókn og engin niður- staða væri enn í sjónmáli, fimm árum eftir að drengirnir fundust,“ segir Steinn. Eftir þessa heimsókn til landsins hélt Steinn til Noregs að nýju og hefur lítið fylgst með mál- um á Íslandi. Frásögnum ber saman Einar Þór Agnarsson var hinn maðurinn sem fannst látinn í bíln- um. Bróðir Einars, Ragnar Kristj- án Agnarsson, hefur lýst atvikum málsins í viðtölum við DV. Það vek- ur athygli að frásögn Steins Steins- sonar í Noregi ber í meginatriðum saman við þá sögu sem Ragnar Agnarsson hefur sagt. Báðum var þeim tilkynnt, nokkr- um árum eftir atvikið, að málið væri óleyst. Lögregla hafði greint þeim báðum frá aðkomunni að vettvanginum við Daníelsslipp, þar sem útblástur úr bifreiðinni hafði verið leiddur inn um bílglugga far- þegamegin að framan. Báðir greina þeir frá því að segldúkur hafi verið lagður yfir bílinn og að blóðblettir hafi fundist á fötum Sturlu. Steinn hefur dvalið í Noregi í 28 ár og hefur lítið sem ekkert fylgst með fréttum af málinu hér á Ís- landi. Né heldur hefur hann haft veður af tilraunum systkina Einars Þórs Agnarssonar til þess að grafa upp sannleikann um málið. Sannfærður um morð „Þrátt fyrir að lögreglan hafi sagt mér að rannsókn málsins væri ekki lokið þarna árið 1990, hafði hún aldrei nokkurn tímann sam- band við mig vegna málsins,“ seg- ir Steinn. Hann segir að allra upp- lýsinga, sem hann fékk um andlát bróður síns, hafi hann sjálfur aflað sér. „Ég fékk aldrei að lesa skýrsl- ur en lögreglan sagði mér und- an og ofan af málinu. Ég hripaði þetta niður með kúlupenna. Eftir þessa heimsókn hélt ég til Noregs, sannfærður um að þeir hefðu verið drepnir,“ segir hann. Steinn gekk nokkuð fast eftir upplýsingum um bróður sinn við lögregluna á sínum tíma. „Það end- aði með því að lögreglumaður varð þreyttur á mér og skellti á mig,“ seg- ir hann. „Það er nú samt þannig að það er nauðsynlegt vegna fjöskyld- unnar að fá sannleika málsins fram í dagsljósið. Ekki bara fyrir mig heldur líka fyrir Ragnar og hin syst- kini Einars Þórs,“ segir Steinn. Eitthvað er falið Ragnar Kristján Agnarsson, bróðir Einars Þórs, vinnur nú að því að fá þau gögn sem til eru um málið. Hjá ríkislögreglustjóra fannst mappa merkt málsnúm- erinu 809, sem átti að innhalda skýrslur, myndir og önnur gögn. Hún reyndist tóm. Vegna þess að um lögreglumál er að ræða hef- ur Ragnar ekki fengið aðgang að krufningarskýrlsum bróður síns. Hann hefur óskað eftir því að sjá þessar skýrslur í þeirri von að þær varpi ljósi á dauða mannanna tveggja. Lögreglan hefur ekki veitt aðgang að skýrslunum og hefur Ragnar áfrýjað þeirri ákvörðun til ríkissaksóknara. Steinn hefur sínar eigin kenn- ingar um ástæður þess að aðgang- ur fæst ekki að skjölunum. „Þetta hljómar allt eins og hér hafi menn eitthvað að fela. Það var látið að því liggja við mig að einhverjir hefðu komið að dauða drengjanna sem nutu verndar lögreglunnar. Ef þetta er rétt þurfa einhverjir lögreglu- menn að taka hattinn sinn og fara,“ segir Steinn. Voru í óreglunni Steinn var vel meðvitaður um að Sturla bróðir hans hafi verið í óreglu. „Ég frétti af Sturlu heima á Íslandi þar sem hann var að sníkja peninga af ættingjum okkar. Hann var engu að síður besti drengur. Þetta fer bara svona þegar menn lenda í óreglunni,“ segir Steinn. Hann segir þá staðreynd að Sturla hafi verið í óreglu ekki eiga að breyta neinu varðandi rannsókn á dauða hans. „Í raun réttri var hann flæking- ur. Við bjuggum á Leifsgötunni með föður okkar og stjúpmóður. Hann hvarf þaðan þegar hann var unglingur, um það leyti sem pabbi dó, og stundaði sjómennsku, bæði frá Austfjörðum og að vestan. Öðru hverju birtist hann þó á Leifsgöt- unni og þá var yfirleitt eitthvað ve- sen á honum,“ segir Steinn. Hann segir að þótt fjölskyldu- bönd Sturlu á Íslandi hafi ekki ver- ið sterk eigi hann dóttur á þrítugs- aldri, sem fyllilega eigi skilið að vita um örlög föður síns. Voveiflegur dauðdagi Í samtölum Ragnars Agnars- sonar, bróður Ein- ars Þórs, við lög- reglu hefur margt komið á daginn. Hann hefur lýst atvikum með nokkurri nákvæmni. „Sturla var í aftursæti bifreiðarinnar. Mold og ryk voru á fötum hans auk þess sem hann virtist hafa kastað upp blóði. Einar Þór var í farþegasæti bíls- ins. Föt hans voru hreinleg en lyktuðu af olíu. Hann hafði þá nýlega gengist undir aðgerð á öxl og var í fatla,“ segir Ragnar. Hann segir slöngu hafða verið leidda frá útblástursröri bifreiðar- innar og inn um glugga, farþegameg- in. Einar hafi legið með andlitið þétt upp að slöngunni. Segldúkur hafi ver- ið breiddur yfir bifreiðina. Hann hef- ur það eftir lögreglumanni sem kom að rannsókn málsins á sínum tíma að vafi leiki á því að Einar hefði getað legið svo þétt upp að útblástursslöng- unni vegna hita. Hann hefði átt að færast undan hitanum, jafnvel þó að hann væri ekki við fulla meðvitund. Ekki rótt vegna málsins Þær kenningar Steins að einhver hafi komið að dauða mannanna, sem notið hafi verndar lögreglu, eiga sam- hljóm með samtölum blaðamanns við menn sem voru hnútum kunnug- ir í undirheimum Reykjavíkur á þess- um tíma. Leiddar voru líkur að því að harðs- vírað glæpagengi, sem kallað var Konnararnir, hafi átt aðild að dauða Einars og Sturlu. Kenningin var sú að Konnararnir hefðu átt eitthvað sökótt við Einar og Sturlu og byrlað þeim ólyfjan. Með þessar sögusagnir í bakgrunninum er ekki að undra að ættingjum mannanna tveggja sé ekki rótt. Allar getgátur í þessa veru ættu þó að skýrast með aðgangi að krufn- ingarskýrslum. Ragnar hefur áfrýjað ákvörðun ríkislögreglustjóra um að neita honum um aðgang að þessum skýrslum til ríkissaksóknara. Hjá embætti ríkislögreglustjóra fást þær upplýsingar að rannsóknin á dauða Einars Þórs og Sturlu hafi verið með eðlilegum hætti. Páll Winkel að- stoðarríkislögreglustjóri segir að ætt- ingjar Einars Þórs hafi þegar fengið aðgang að þeim skjölum sem eðlilegt og nauðsynlegt sé að þeir sjái. „Að öðru leyti getum við ekki tjáð okkur um einstök mál,“ segir Páll. DV Fréttir fimmtudagur 9. ágúst 2007 7 Útvatnaður saltfiskur án beina til að sjóða Sérútvatn. saltfiskur án beina til að steikja Saltfisksteikur (Lomos) fyrir ve itingahús HALDA GÖGNUM UM DAUÐA BRÓÐUR OKKAR LEYNDUMRagnar Kristján Agnarsson Einar Þór agnarsson, bróðir ragnars, og sturla steinsson fundust látnir í bíl vöfðum í segldúk við daníelsslipp 1. mars árið 1985. flest bendir til að einhver h afi verið viðstaddur er þeir félagar létust. ragnar og systkini hans freista þe ss að leiða sannleikann í ljós, nú 2 2 árum seinna, en ríkislögreglustjóri neita r þeim um aðgang að gögnum m álsins. Hann hefur áfrýjað ákvörðun ríkis lögreglustjóraembættisins til Bog a Nilssonar ríkissaksóknara. föstudagur 13. apríl 2007 12 Fréttir DV Hver ber sekt falins sannleika? Ragnar Kristján Ag narsson Einar Þór Agn- arsson „Ég hef þagað y fir dauða bróður míns í tuttugu og t vö ár. Í kjölfar um- fjöllunar fjölmiðl a af börnum sem voru vistuð á bar na- og unglinga- heimilum ríkisin s og ófyrirleitn- um starfsaðferðu m barnaverndar- nefnda kýs ég að r júfa þá þögn.“ Þannig farast Rag nari Kristjáni Agnarssyni orð. D auði Einars Þórs bróður hans hefu r hvílt á honum eins og mara. Í v iðtali Vals Grett- issonar við Ragn ar hér í DV um miðjan febrúar s agði Ragnar að hann efaðist um niðurstöður lög- reglurannsóknar á láti bróður síns og taldi hann og vin hans, Sturlu Steinsson, hafa ve rið myrta. Ragn- ar kýs að nafngre ina ekki ákveðna einstaklinga í þess u viðtali: „Marg- ir þeirra eru látni r og geta því ekki svarað fyrir sig,“ segir hann til út- skýringar. „Frá því þetta við tal birtist hef- ur Erna systir m ín gert allt til að fá svör og hún lé t líka gera leit hjá lögreglu og Þjóðs kjalasafni á árun- um 2005-2006,“ se gir Ragnar. „Hún fór á Borgarskjala safnið 6. mars og bað um allar upp lýsingar um Ein- ar bróður. Henni var sagt að svar myndi berast eftir tíu daga. Það svar er ekki enn komi ð, einum og hálf- um mánuði síðar.“ Engar upplýsingar skráðar í gagnagrunn lögre glu En það er ekki þa ð sem Ragnari ofbýður og fær ha nn til að segja sög- una alla hér. Það er svar Ríkislög- reglustjóra um a ð engin gögn um Einar Þór Agnars son sé að finna í miðlægum gagn agrunni lögregl- unnar. Einar Þór var 25 ára þegar hann lést. „Í bréfinu, sem er dagsett 19. mars síðastliðinn segir ennfremur að það sé ekki að sjá að Einar Þór hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vin nur með á lands- vísu. Erna systir m ín bað jafnframt um krufningarský rslu, en í bréfinu kemur fram að þæ r séu ekki vistað- ar hjá lögreglu ne ma í þeim tilvik- um sem opinber rannsókn á and- láti fer fram.“ Dánarstund: Miðn ætti. Kaffivagninn: Sex tímum síðar Við hverfum aftur til ársins 1985 og Ragnar segir okkur sína hlið málsins – hvers vegna hann telur dauða bróður sín s hafa borið að með óeðlilegum h ætti. „Hinn 1. mars ár ið 1985 fund- ust Einar Þór bró ðir minn og vinur hans, Sturla Steins son látnir í bifreið vestur í Daníelss lipp. Dánaror- sök var sögð vera vegna útblást- urs bifreiðarinnar og dánartími sagður vera um miðnætti. Mér voru færð tíðindi n föstudaginn 1. mars og sagt a ð Einar bróðir og Sturla hefðu sv ipt sig lífi síðla kvöldið áður eða snemma næt- ur. Sama dag hrin gdi í mig vin- ur minn, sem er leigubílstjóri og sagðist þurfa a ð tala við mig. Ég sagði honum a ð ég gæti ekki hitt hann þar sem ég hefði rétt í þessu verið að fá fregnir af and- láti bróður míns o g vinar hans. „Varla var það í n ótt?” sagði þá vinur minn. Þeg ar ég svaraði ját- andi sagði hann þ að nú skrýtið því hann hefði hitt þá á Kaffivagninum klukkan sex um morguninn. Um það gætu fimm að rir leigubílstjórar borið vitni. Þeir v oru aldrei spurðir og sumir þeirra er u enn á lífi.“ Krufning að beiðn i lögreglu Ragnari var eðlile ga brugðið við fregnirnar og hélt ti l móður sinnar þar sem þau áttu sama n kyrrðarstund. „Ég var nýkominn til móður okk- ar þegar þangað kom rannsóknar- lögreglumaður í þ eim tilgangi að fá heimild móður m innar fyrir krufn- ingu á Einari. Mam ma hafnaði þess- ari málaleitan, end a í áfalli eftir son- armissinn. Hún ha fði þá þegar fengið skýringar lögreglu á dánarorsök, sem sé útblásturs frá bílnum. Lögreglu- maðurinn sagði þá að hér væri aðeins um formsatriði a ð ræða, krufning myndi fara fram a ð beiðni lögreglu. Kastaði hann kveð ju á okkur og hvarf á braut.“ Ragnar taldi það s tanda sér næst að hafa samband við lögreglu þar sem Einar Þór ha fði búið hjá hon- um. „Strax eftir helgin a fór ég á fund Rannsóknarlögreg lu ríkisins, sem þá hafði aðsetur s uður í Kópavogi,” segir hann. „Mér var þar vísað til þess rannsóknarlö greglumanns sem hafði fengið mál þe irra Sturlu og Ein- ars bróður til úrv innslu. Ég spurði þennan mann hv að hefði gerst en fátt var um svör, e nda málið nýtt og rannsókn á frums tigi. Lögreglumað - urinn sagði mér þó að hann gæti full- yrt að Sturla hefði verið einstæðing- ur og útför hans f æri fram í kyrrþey á kostnað lögreglu . Ég bað þá leyf- is um að fá að a nnast útför hans, þar sem þeir vinir nir Sturla og Ein- ar bróðir minn h efðu endað líf sitt saman og því eðli legt að þeir fengju hinstu kveðju sam an. Var mér veitt það leyfi.“ Fósturmóðir og fjö lskylda „einstæðingsins“ Að höfðu samrá ði við móður sína fór Ragnar á fund séra Árelíus- ar Níelssonar sem þá hafði látið af prestsstörfum vegn a aldurs. „Séra Árelíus sam þykkti að ann- ast útförina, en bað mig að leita frekari upplýsinga um Sturlu Steins- son. Hann sagði a ð svo ungur mað- ur væri ekki einn á farvegi lífsins og benti mér á að f ara á fund presta við Landakotskirk ju, þar sem vísar væru upplýsingar , því Sturla hefði við barnaskírn sí na verið nefndur Lambert að millin afni og það væri kaþólsk skírn.“ Ábending séra Áre líusar reyndist rétt. Þegar Ragnar kom á fund prests við Landakotskirk ju varð presturinn mjög sleginn yfir a ndláti Sturlu. „Hann sagði mér hverjir foreldr- ar Sturlu hefðu ve rið. Þau voru bæð i látin en höfðu ver ið gott fólk og virt. Móðir hans hefð i veikst og látist þegar Sturla var enn ungabarn en frá tveggja ára ald ri hefði hann átt fósturmóður, sem væri á lífi. Ég fór af fundi prestins að heimili fóstur- móðurinnar og ti lkynnti henni um andlát fóstursona rins. Þá voru ekki nema um þrjár kl ukkustundir fram að kistulagningu. Áfall fósturmóð- urinnar var svo g ríðarlegt að hún treysti sér ekki til að vera viðstödd kistulagninguna. En þarna komst ég að því að Stur la átti sannarlega fjölskyldu og vini.“ Daginn eftir fór útför vinanna fram frá Fossvog skapellu. Kirkjan var full út að dyru m af ungu fólki. „Í líkræðu sinni la gði séra Árelíus út frá „æskunni“,” segir Ragnar og bendir á að árið 1985 hafi verið nefnt „Ár æskunn ar“. „Dagana eft- ir útförina heimsó tti ég fósturmóð- ur Sturlu oft, en í síðustu heimsókn minni ásakaði hú n mig um að hafa farið offari, tekið úr hennar hönd- um greftrun Stur lu, valið prest og greftrunarstað og tekið með þeim hætti af henni mó ðurlegar skyldur. Ég reyndi að segja henni á eins var- færinn hátt og mé r var unnt af þeim kosti sem lögregl umaðurinn hefði gefið mér. Þá fór h ún í hirslur Sturlu og sýndi mér bré f til sonar hennar sem sönnuðu að lögreglu hefði átt að vera fullkunnu gt um skjól hans hjá henni.“ Tveir svartir sekkir Það sem hrjáir Ra gnar enn þann AnnA KRiSTinE blaðamaður skrifar: an nakristine@dv.is Fyrirspurn Ernu Ag narsdóttur til Borgarskjalasafns 6. mars síðast liðinn „Borgarskjalav örður segist ekki geta tjáð sig um m álið.“ Beðið eftir bréfi Bo rgarskjalasafn lofaði Ernu agnarsd óttur svari eftir 10 daga þann 6. mars. Það svar hefur enn ekki borist þrátt fyr ir að hún hafi ítreka ð óskað eftir því. Hún fær þau svör að leitin sé svo „yfirgrip smikil“ Bróðir í leit að san nleikanum „allar skýrslur og ra nnsóknar- skýrslur sem málið varðar hafa „týnst“ og lögregla n skuldar skýringar,“ segir ra gnar Kristján agnarsson sem enn bíður eftir að lögreglan hafi samb and við hann - 22 árum eftir svip legan dauða bróður hans. Af útliti fatnaðarins mátti merkja að þes s- ir ungu menn hefðu ekki látist af sömu o r- sökum, ekki saman og ekki á sama andarta ki. DV-MYnD ÁSGEiR DV Fréttir föstudagur 13. apríl 2007 13 dag í dag er hvor t skýringar hans á íhlutun hans við útför Sturlu haf i skilað sér til allra ættingja hans. „Það er mér áfa ll að vita ekki hvort skilningur hafi verið fyri r hendi á gjörðum mínum. Þegar é g kvaddi fósturmóð ur Sturlu tók sú heiðurskona það loforð af mér að é g kæmi aftur. Það l oforð sveik ég. At - vik næstu daga s ýktu hug minn o g hjarta á þann hát t að slíkt var ekki hægt að bera fr am við syrgjand i móður.“ Það sem olli Ragn ari slíku hugar- angri voru fregnir þess efnis að vett- vangur umhverfi s staðinn sem lík Einars Þórs og Stu rlu fundust á hafi verið „undarlegur ”. „Mér bárust þæ r upplýsingar meðal annars frá lögreglumönnum sem störfuðu hj á Reykjavíkurlög - reglunni,“ segir ha nn. „Mér var sagt að búið hefði ve rið að breiða seg l yfir bílinn áður en lögreglan kom á vettvang. Það sér þ að hver maður að það hefðu þeir ekk i getað gert sjálfir, látnir inni í bílnum . Mér var sagt að bíllinn hefði verið fjarlægður af vett - vangi með hinum látnu innanborðs og þeir síðan tekn ir úr bílnum í port i lögreglustöðvarin nar við Hverfis - götu. Vettvangurin n var með öðrum orðum ekki ranns akaður. Um svipað leyti, þegar ég va r enn að meðtaka þessar fréttir, bár ust mér í hendur tveir svartir sekkir frá Kirkjugörðum Reykjavíkur. Innih ald þeirra reynd- ust vera föt þeirra Einars og Sturla. A f útliti fatnaðarins mátti merkja að þessir ungu menn hefðu ekki látist a f sömu orsökum, e kki saman og ekk i á sama andartak i. Af fötum Sturlu var óvanalega fers k lykt, en þau voru rifin, moldug og mjög blóðug. Föt Einars bróður mí ns lyktuðu af olíu en voru samt sem ný og vel hrein. Í pokanum fylgdi e innig fatli Einars, sem minnti á að hann hafði nýver - ið verið í axlaraðg erð þar sem bein var fært úr mjöðm í öxlina. Bæklun hans útilokaði að hann hefði getað átt í meiriháttar át ökum...“ Neitað um upplýsi ngar um dánarorsök Með fötin í hön dunum hrundi veröldin. Ragnar v issi að hann hefði verið leyndur miki lvægum upplýsing - um. „Ég fór aftur á f und rannsókn- arlögreglunnar, u ppfullur af sorg og reiði. Þar krafð ist ég skýringa og svara og var vísað til sama rannsókn - arlögreglumanns og fyrr. Hann við - urkenndi þá að Stu rla og Einar bróðir minn hefðu ekki „ látið lífið fyrir eig- in hendi“ og sagð i orðrétt að „úr þv í að ég vissi svona mikið, skyldi mé r Drukku kaffi á Kaf fivagninum Nokkrir leigubílstjórar sáu Einar Þór og sturlu á Kaffivagninum n okkrum klukkustun dum eftir að lögreglan s egir þá hafa látist. Rannsóknarlögreg lan tjáði Ragn- ari Kristjáni Agnar ssyni að Einar Þór, bróðir hans og S turla vinur hans hefðu svipt sig lífi um miðnætti eða snemma um nótt ina aðfararnótt 1. mars 1985. Tímas etning stenst ekki . Nokkrir leigubílst jórar hittu vinina um nóttina. „Já, ég get staðfes t það að ég sá Einar á Kaffivagn inum þessa nótt,“ sagði leigubílstjór i sem enn er við störf en kýs að n jóta nafnleyndar. „Hann fékk sér kaf fi á Kaffivagninum þar sem við vorum nokkrir leigubíl- stjórar. Á þessum tíma opnaði Kaffi- vagninn klukkan fjögur á nóttunni og einhvern tíma á því bili milli fjög- ur og sjö sá ég han n. Síðan eru liðin tuttugu og tvö ár þ annig að ég treysti mér ekki til að tím asetja þetta nán- ar, en að minnsta k osti voru þeir á lífi þarna í dagrennin gu. Með Einari var ungur maður sem ég vissi ekki deili á, en ég vissi hve r Einar var,“ segir leigubílstjórinn og staðfestir þar með það sem Ragnar K ristján Agnarsson segir í viðtali við DV í dag. Dánar- stundin „um miðn ætti eða snemma um nóttina“ stenst því ekki. Leigubíl- stjórarnir voru ekk i yfirheyrðir. TímaseTning sTensT ekk i sagt...“ Hann las u pp úr skýrslu þar sem sagði að Stu rla hefði látist úr kæfingu, lungnapí pur hefðu sprung- ið og hann ælt bló ði. Bætti hann við að það væri skýr ingin á blóðinu í fötum Sturlu.Han n sagði mér jafn- framt að Sturla he fði látist í átökum. Um dánarorsök E inars bróður míns neitaði hann að up plýsa mig „að svo komnu máli“, þar s em ég væri honum of nákominn. Þess u næst hafði hann einhver orð um rannsóknarniður- stöður blóðrannsó kna þar sem í ljós kom óverulegt ma gn áfengis í blóði þeirra. Fleiri mark vissum spurning- um mínum vék h ann sér undan að svara „að svo kom nu máli“ og sagði það ekki venju að svara spurningum meðan rannsókn stæði yfir. Í þess- ari heimsókn bað hann mig að fara ekki hátt með þæ r upplýsingar sem ég hefði.“ „Einþáttungur lúin s lögreglu- manns“ Ragnar hlýddi þ eim fyrirmæl- um en þegar hann fór að lengja eftir svörum frá lögregl unni leitaði hann til hennar enn á n ý. „Rannsóknarlögre glumaðurinn sýndi mér þá töf luglas sem hann kallaði „dóp“ og s agði mér að glas- ið hefði fundist í b ílnum. Glasið var greinilega merkt o g ég man enn nafn þess sem lyfinu h afði verið ávísað á og að glasið hafði innihaldið róand i töflur. Rannsó knarlögreglumað- urinn sagði mér að fólk hefði ver- ið kallað til yfirhe yrslu vegna máls- ins og nafngreind i þá einstaklinga. Hann sagði mér að málinu væri ekki lokið og yrði ekki lokað og lét mig vita að með því ó næði sem ég væri að valda væri ég a ð taka frá honum dýrmætan tíma. Slíkt væri óþarfi, það yrði haft samb and við mig. Mín upplifun var sú að ég hefði horft og hlustað á einþáttu ng lúins lögreglu- manns.“ Ragnar segir að sér hafi verið ráð- lagt að sýna rósem d og þagmælsku. „Mér var bent á a ð bróður minn fengi ég ekki aftur og hefði eitthvað misjafnt átt sér sta ð væru líkur á að þögn okkar man nanna væri þung refsing þeim sem bæri sekt falins sannleika.“ börn vistuð á allt að átt a stöðum Svanhildur Bogad óttir Borgar- skjalavörður segis t ekki getað tjáð sig um fyrispurn E rnu Agnarsdótt- ur. „Ég get ekki tjá ð mig um einstök mál, en við erum á fullu að vinna úr þeim mikla fjölda fyrirspurna sem borist hafa vegna vistana barna á vegum Reykjavíku rborgar á árum áður,“ segir Svanh ildur. Alls hafa á fjórða tug óskað e ftir upplýsingum um vistun sína á v egum hins opin- bera á árunum 19 50 til 1975. Erna segist hafa fe ngið þau svör hjá Borgarskjalas afni þegar hún sendi inn fyrirsp urn sína að það tæki tíu daga að v inna úr henni en nú sé liðinn mán uður án þess að hún hafi fengið n einar upplýsing- ar aðrar en þær a ð leitin sé mjög umfangsmikil og því tímafrek. Svanhildur segir a ð misjafnlega flókið sé að vinna úr fyrirspurnum. „Sumir hafa veri ð í stuttan tíma í vistun og eru m ál þeirra tiltölu- lega einföld. Önn ur mál eru mun flóknari og tekur þ ví lengri tíma að afgreiða þau. Sum börn hafa ver- ið vistuð á allt að sex til átta stöð- um,“ segir Svanh ildur. Hún segir að markmiðið sé a ð veita fólki sem besta þjónustu.“V ið höfum haft virkilegt átak í le it að upplýsing- um,“ segir hún. „ Þetta eru allt að fimmtíu ára gömu l mál og við þurf- um að leita upplý singa á mörgum stöðum,“ bendir h ún á. Hún segir að fles tir þeirra sem leitað hafi til Bo rgarskjalasafn sé fólk sem hafi verið í Breiðuvík. Það óski eftir upplýsin gum um dvölina þar og aðdragand anum að því að þau voru send þa ngað. „Fólk á rétt á því samkvæmt u pplýsingalögum að fá aðgang að þeim upplýsing- um sem til eru um það,“ segir hún. Hún segir það m isjafnt hvaða upplýsinga fólk e r að leita. Flest vilji þó fá að vita hver aðdragand- inn hafi verið að því að þau hafi verið send í vistun og á hvaða stöð- um þau hafi dvali ð og hvað finnist um dvölina. Ljótleika sáð í sálir barna Aldrei var haft samband við Ragnar og það va r ekki fyrr en Erna systir hans fór a ð krefjast svara í marsmánuði að e itthvað gerðist. „Tuttugu ára þög n minni lauk í kjölfar umfjöllun ar fjölmiðla í árs - byrjun um barna heimili fyrri tíma , enda dvaldi Ein ar bróðir minn bæði í Breiðuví k en lengst af á Kumbaravogi,“ s egir Ragnar, sem lítur málið allt ö ðrum augum nú en fyrir tveimur mánuðum þega r DV hafði fyrst sa mband við hann . Hann segir sann leikann verða að koma í ljós. „Starfsaðferðir barnaverndar- nefnda leiddu af sér alvarlegar af - leiðingar og ófy rirséðan ljótleik a sem sáð var í sálir þeirra barna sem voru vistuð á b arnaheimilunum . Þær afleiðingar v ara allt frá vöggu til grafar. Í tilfe lli Einars bróðu r míns finnst mér m álið toppað með bréfinu frá R íkislögreglustjóra . Embætti lögreglu hefur það sér eit t til réttlætingar a ð búa við annað skipurit og endur nýjun mannafla á þeim tuttugu og t veimur árum sem liðin eru frá um ræddum atburði . Það firrir embæ ttið þó ekki hús - bóndaskyldum þ ar sem ljóst er að rannsóknarlögre glumaðurinn sem ég ræddi við starf aði ekki sjálfstætt . Með brögðum va r allt ferli um and - lát Sturlu falið af lögreglu og dán - arorsök Einars Þó rs hefur ekki ver- ið skýrð. Ég ítreka að lög reglumaðurinn sem kom til móðu r minnar sagði að krufning myndi f ara fram, með eð a án hennar samþ ykkis. Krufnings - skýrslan liggur þ ví einhvers staða r – en hvar? Allar skýrslur og rann - sóknarskýrslur s em málið varða r hafa „týnst“ og lögreglan skulda r skýringar. Að mí nu mati var teki n röng afstaða af æ ðstu mönnum lög - reglu gagnvart li ðsheild hinnar a l- mennu lögreglu o g lögreglan skuld - ar okkur ættingju m og vinum Sturl u og Einars Þórs afs ökunarbeiðni.“ Svarbréf Ríkislögre glustjóra 19. mars 2007 „í m iðlægum gagnagrunni lögre glu eru engar upplýsingar til um bróður yðar og ekk i að sjá að hann hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vinnur með á landsvísu“ e r meðal þess sem kemur fram í svari r íkislögreglustjóran s. „Bæklun hans útilok aði að hann hefði getað átt í meiriháttar átökum ...“ Einar Agnarsson og Sturla Lam­bert Steinsson fundust látnir í bif­reið í Daníelsslipp árið 1985. Rann­sóknarlögregla ríkisins rannsakaði málið og úrskurðaði að þeir hefðu framið sjálfsvíg. Ragnar Agnarsson, bróðir Einars, segir þá ekki hafa fall­ið fyrir eigin hendi. Strax og Ragnar Agnarsson, bróð­ir Einars, skoðaði föt þeirra látnu fylltist hann grun um að ekki væri allt með felldu. Það var að morgni 1. mars 1985 sem þeir Einar og Sturla fundust látnir í bílnum í Daníels­slipp. Búið var að breiða gráan segldúk yfir bílinn. Ragnar segir útilokað að þeir hafi gert það sjálfir. Ragnar er sannfærður um að einhver óþekkt­ur maður hafi gert það og átt þátt í dauða tvímenninganna. Það er fleira sem Ragnar efast um í rann­sókn lögreglunnar. Einar átti erfiða æsku, ólst upp á Kumbaravogi og síðar Breiðuvík. Þar sætti hann hrikalegum misþyrm­ingum. Elvar Jakobsson segir í við­tali, hér á opnunni, frá hluta þeirra misþyrminga sem Einar sætti. Einn­ig að hann hafi hugsanlega þurft að þola nauðgun af hálfu manns þegar hann var á Kumbaravogi. Undarlegur dánartími „Ég hitti leigubílstjóra eftir að mér var sagt að Einar og Sturla hefðu tekið líf sitt. Hann var undr­andi yfir þeirri fullyrðingu og sagð­ist hafa verið með fimm öðrum bíl­stjórum við Kaffivagninn seint hina afdrifaríku nótt, það er aðfaranótt 1. mars 1985. Öllum bílstjórunum bar saman um að ekkert virtist ama að þeim Einari og Sturlu,“ segir Ragn­ar. Leigubílstjórinn er nú látinn. Samkvæmt rannsókn málsins létust Einar og Sturla um miðnætti, sem stangast algjörlega á við framburð vitna, að sögn Ragnars. Hann segir þá ekki hafa haft sjálfsvíg í huga þegar þeir hittu bíl­stjórana um nóttina. Dularfullt blóð Að sögn Ragnars fékk hann föt þeirra eftir rannsóknina. Hann segir að grunur hans hafi vaknað fyrir alvöru þegar hann skoðaði fötin. „Ég sturtaði fötunum úr pokan­um, föt Einars lyktuðu af bensíni en voru annars tandurhrein. Aftur á móti voru föt Sturlu blóðug, rifin og moldug líkt og hann hefði lent í átökum. Af þeim var ekki bensín­lykt,“ segir Ragnar. Hann segir það greinilegt að þeir hafi ekki látið lífið saman eða á sama hátt. Ragnar hitti almennan lögreglu­þjón sem hafði komið á vettvang daginn sem þeir látnu fundust. Hann sagði Ragnari að aðkoman í Daníelsslipp hefði verið undar­leg. Helst vegna þess að búið var að breiða gráan segldúk yfir bílinn. Krufningarskýrslan „Þá fór ég til rannsóknarlög­reglunnar í Kópavogi og var harð­ákveðinn í að fá skýr svör um dauða bróður míns,“ segir Ragnar alvar­legur í bragði. Hann segist hafa hitt lögreglumann og eftir nokkurt þóf á hann að hafa sagt við Ragnar að honum það sem hann vissi um dúk­inn og blóðið og spurði hvernig það hafi komist í föt Sturlu. „Þá las hann upp úr krufning­arskýrslunni fyrir mig og þar stóð að blóðið væri þannig tilkomið að lungnapípur hefðu sprungið og Sturla gubbað blóði,“ segir Ragnar og bætir við: „Sturla var myrtur.“ Róandi lyf Þegar Ragnar vildi fá að vita um dánarorsök bróður síns neitaði lögreglumaðurinn að segja meira. Hann skýrði það með þeim rökum að Ragnar væri of nátengdur Ein­ari. Aftur á móti sýndi hann Ragn­ari lyfjaglas með róandi lyfi. Ragnar fullyrðir að það efni hafi ekki geta orðið þeim að bana, enda báðir vanir ýmsum efnum sökum óreglu. Að sögn Ragnars lyktaði samræð­unum þannig að málið væri til rannsóknar og yrði áfram. „Endan­leg dánarorsök var sú að þeir hafi látist vegna koltvísýringseitrunar,“ segir Ragnar um lok rannsóknar­innar. Hann efast enn um að nið­urstöður lögreglurannsóknarinnar séu þær réttu. Engar upplýsingar „Þetta var áfall fyrir mig,“ seg­ir Ragnar um örlög bróður síns og Sturlu. Hann, ásamt systur sinni, hefur reynt að komast til botns í málinu. Í tuttugu ár hefur málið leg­ið eins og mara á þeim og Ragnar vill fá svör. valur@dv.is föstudagur 16. febrúar 2007 15lítill og hugrakkur Bróðir minn var myrtur 1979. Hann hefur komist í góðar stöður og í fjöldamörg ár var hann aðstoðarhótelstjóri á fimm stjörnu hóteli í Hamborg. Þar tók hann á móti mestu stórstjörnum verald-ar sem fengu aldrei að sjá bak við grímuna. Þær sáu bara einkenn-isklæddan, broshýran Íslending sem bar sig eins og lífið væri leik- „Ég hef upplifað margt skemmtilegt og séð allan heim­inn,“ segir hann. „Það er nefni­lega mikilvægt og má ekki gleym­ast að ég á fimm yndisleg systkini, föður og æðislega fóstursystur. Þetta er fólk sem ég virði mjög mikils. Þau hafa staðið mér við hlið og sýnt mér mikla ástúð og traust síðustu tuttugu árin. Án hjálpar þeirra og kærleiks hefði ég aldrei komist gegnum þessa martröð. Ég geri mér grein fyrir að ég þarf hjálp. Ég þarf hjálp til að ýta verstu minningunum upp á yfirborðið og drepa þær. Ég veit ekki hvort það sé hægt að hjálpa mér lengur. Ég er búinn að grafa þetta svo djúpt að ég held að eng­inn nái minningunum upp úr ­ir. Í öllum meðferðum festist ég í minningunni um nauðgunina. Ég skammast mín svo fyrir að hafa leyft að láta fara svona illa með Einar Agnarsson Sturla Lambert Steinsson Ragnar Agnarsson „Þá las hann upp úr krufningarskýrslunni fyrir mig og þar stóð að blóðið væri þannig tilkomið að lungnapíp- ur hefðu sprungið og Sturla gubbað blóði.“ Einar Agnarsson fyrir framanKumbaravog „einar var minnstur og grennstur, en hann var sá hugrakkasti,“segir elvar Jakobsson í viðtali við blaðið. Framhald á DV 16. febrúar 2007. dV fór í saumana á málinu í febrú ar. DV 13. apríl 2007 Einar lýsti atvikum málsins í viðtali við dV í apríl. fimmtudagur 9. ágúst 20076 Fréttir DV Ragnari Kristjáni Agnarssyni og systkinum hans er staðfastlega neit- að um aðgang að gögnum um and- lát bróður þeirra Einars Þórs Ag nars- sonar. Einar Þór fannst látinn, á samt Sturlu Steinssyni, í bifreið við D aní- elsslipp í Reykjavík í marsbyrjun árið 1985. Ríkislögreglustjóri hefur und ir höndum krufningarskýrslur og f rum- skýrslur sem skilað er inn fyrir k rufn- ingu en hefur með bréfi neitað R agn- ari um aðgang að þessum gög num. Ragnar ætlar að áfrýja þessari ák vörð- un ríkislögreglustjóra til ríkissaks ókn- ara, Boga Nilssonar. Mappa n úmer 809 með öðrum gögnum lögregl u um málið er komin í leitirnar, en h ún er tóm. Undarlegar aðstæður Þegar Einar Þór Agnarsson og Sturla Steinsson fundust lát nir í bandarískri bifreið við Daníels slipp var ýmislegt sem benti til þess að ekki væri allt með felldu. Útblástur b ílsins hafði verið leiddur inn um hliðar rúðu farþega megin. Segldúk hafði verið vafið utan um bílinn, Sturla var í aft- ursæti og Einar sat í farþegasæti f ram í með höfuðið upp við útblásturss löng- una. „Lögreglumaður sem vann að má l- inu á sínum tíma las fyrir mig u pp úr skýrslum og þar sagði að aldrei h efðu fundist fingraför eða önnur umm erki eftir mennina utan á bílnum e ða á stýri og mælaborði,“ segir Ra gnar Agnarsson, bróðir Einars. Ekki var heldur talið að Einar og Sturla hefðu getað vafið bílinn inn í segldúkinn. „Hvernig sem þett a allt átti sér stað er nokkuð ljóst að ein hver þriðji aðili var á staðnum fyrir utan Einar og Sturlu,“ segir Ragnar. Vilja botn í málið Ríkislögreglustjóraembættið hef ur ekki gefið Ragnari upp neinar ást æður fyrir því að neita honum og systk inum hans um aðgang að skýrslum má lsins. Systkinin freista þess að fá botn í mál- ið og telja að um óleyst sakamál sé að ræða. Hjá embætti ríkislögreglustjó ra fengust þær upplýsingar að ávall t væri reynt að greiða götu fólks til þe ss að upplýsa um afdrif ástvina og ætt ingja. Gísli Pálsson hjá embættinu sta ðfest- ir að Ragnar hafi kallað eftir gög num málsins og átt fund með fulltr úum þar á bæ. „Ég hvorki get né má tj á mig um þetta mál, eða samskipti mí n við ættingja hinna látnu. Það var k allað eftir gögnum og í sjálfu sér er e kkert óeðlilegt við það. Það er nú einu sinni þannig að þegar einhver deyr er hann ekki til frásagnar. Hér erum við a ð tala um svokallaðan voveiflegan d auð- daga, og í því felst að andlátið át ti sér ekki stað af náttúrulegum orsök um,“ segir Gísli Pálsson. Til ríkissaksóknara Ragnar hefur farið þess margo ft á leit við lögregluna að fá aðgan g að gögnum málsins. Hjá lögreglun ni á höfuðborgarsvæðinu fengust þær upplýsingar að öll gögn hefðu verið send til Rannsóknarlögreglu rík isins og ættu því að vera í gagnasafni ríkis- lögreglustjóra í dag. Ragnar hefur sent Boga Nilssy ni ríkissaksóknara bréf þar sem hann óskar eftir því að ákvörðun rík islög- reglustjóra um að neita honum um aðgang að gögnunum verði en dur- skoðuð. „Sá möguleiki er fyrir hendi að Bogi Nilsson sé ekki hæfur til þess að fara með þetta mál vegna þe ss að hann starfaði sem yfirmaður R ann- sóknarlögreglu ríkisins,“ segir R agn- ar. Hann hefur því sent afrit af bréf- um sínum til umboðsmanns Alþ ingis og eins til Þorsteins Geirssonar, ráðu- neytisstjóra í dómsmálaráðuney tinu. Bogi Nilsson tók þó ekki til star fa hjá rannsóknarlögreglunni fyrr en á haustdögum árið 1986. „Ég á von á því að þetta mál fari sína leið í ker finu,“ segir Bogi. Hann man ekki sérsta klega eftir málinu, en staðfestir að ák vörð- unum ríkislögreglustjóraembæt tisins verði áfrýjað til ríkissaksóknara. Lausir endar DV hefur áður fjallað ítarlega u m málið. Í apríl var meðal annars ræ tt við leigubílstjóra sem hitti vinina Ein ar og Sturlu á Kaffivagninum við Gra nda- garð nóttina sem félagarnir týnd u lífi. Lögregla hafði þegar tilkynnt Ra gnari og öðrum aðstandendum Einars Þórs að þeir hefðu látist um miðnætt i eða árla morguns aðfaranótt 1. mar s árið 1985. Niðurstöðu lögreglunnar b er því ekki saman við frásögn leigubíl stjór- ans og annarra sem sátu í Kaffiva gnin- um þessa örlaganótt. Leigubílstj órinn var aldrei yfirheyrður af lögreglu . Í sama viðtali við Ragnar seg ir hann frá því að ýmislegt hafi be nt til þess að átök hafi átt sér stað í að drag- anda dauða þeirra Einars og S turlu. Föt Sturlu voru ötuð í mold og á þeim voru blóðslettur. Ragnari var t jáð á sínum tíma af lögreglu að enda þótt endanleg dánarorsök beggja haf i ver- ið koltvísýringsmettun í blóði hafi Sturla borið merki kæfingar. M eðal annars hafi verið sprungnar í ho num lungnapípur og hann hafi kastað upp blóði. Föt Einars Þórs báru á hinn bó g- inn ekki merki um átök. Af þeim hafi hins vegar verið megn olíulykt. „Ein- ar fannst með andlitið þétt upp v ið út- blástursslönguna,“ segir Ragnar . Það var talið ólíklegt að þetta væri hægt, hitinn frá útblæstrinum hefði óhjá- kvæmilega valdið því að hann hefði fært sig frá slöngunni. Ragnari Kr. Agnarssyni Einars Þórs Agnarssonar Sturlu Steinssonar SigTRyggUR ARi jóhAnnSSon blaðamaður skrifar: sigtryggur@ dv.is „Lögreglumaður sem vann að málinu á sínum tíma las fyrir mig upp úr skýrslum og þar sagði að aldrei hefðu fund- ist fingraför eða önnur ummerki eftir mennina utan á bílnum.“ Svarbréf ríkislö greglustjóra Í þessu bréfi frá e mbætti ríkislögr eglu- stjóra segir að g ögn málsins séu ekki hjá embættinu. Krufningarskýrs lur hafa nú borist þ angað en ragna r fær ekki aðgang að þeim. mappa, se m átti að innihalda önn ur gögn málsins , hefur komið í lei tirnar en er tóm. DV Fréttir föstudagur 13. apríl 2007 13 Hver ber sekt falins sannleika? dag í dag er hvort skýringar hans á íhlutun hans við útför Sturlu hafi skilað sér til allra ættingja hans. „Það er mér áfall að vita ekki hvort skilningur hafi verið fyrir hendi á gjörðum mínum. Þegar ég kvaddi fósturmóður Sturlu tók sú heiðurskona það loforð af mér að ég kæmi aftur. Það loforð sveik ég. At- vik næstu daga sýktu hug minn og hjarta á þann hátt að slíkt var ekki hægt að bera fram við syrgjandi móður.“ Það sem olli Ragnari slíku hugar- angri voru fregnir þess efnis að vett- vangur umhverfis staðinn sem lík Einars Þórs og Sturlu fundust á hafi verið „undarlegur”. „Mér bárust þær upplýsingar meðal annars frá lögreglumönnum sem störfuðu hjá Reykjavíkurlög- reglunni,“ segir hann. „Mér var sagt að búið hefði verið að breiða segl yfir bílinn áður en lögreglan kom á vettvang. Það sér það hver maður að það hefðu þeir ekki getað gert sjálfir, látnir inni í bílnum. Mér var sagt að bíllinn hefði verið fjarlægður af vett- vangi með hinum látnu innanborðs og þeir síðan teknir úr bílnum í porti lögreglustöðvarinnar við Hverfis- götu. Vettvangurinn var með öðrum orðum ekki rannsakaður. Um svipað leyti, þegar ég var enn að meðtaka þessar fréttir, bárust mér í hendur tveir svartir sekkir frá Kirkjugörðum Reykjavíkur. Innihald þeirra reynd- ust vera föt þeirra Einars og Sturla. Af útliti fatnaðarins mátti merkja að þessir ungu menn hefðu ekki látist af sömu orsökum, ekki saman og ekki á sama andartaki. Af fötum Sturlu var óvanalega fersk lykt, en þau voru rifin, moldug og mjög blóðug. Föt Einars bróður míns lyktuðu af olíu en voru samt sem ný og vel hrein. Í pokanum fylgdi einnig fatli Einars, sem minnti á að hann hafði nýver- ið verið í axlaraðgerð þar sem bein var fært úr mjöðm í öxlina. Bæklun hans útilokaði að hann hefði getað átt í meiriháttar átökum...“ Neitað um upplýsingar um dánarorsök Með fötin í höndunum hrundi veröldin. Ragnar vissi að hann hefði verið leyndur mikilvægum upplýsing- um. „Ég fór aftur á fund rannsókn- arlögreglunnar, uppfullur af sorg og reiði. Þar krafðist ég skýringa og svara og var vísað til sama rannsókn- arlögreglumanns og fyrr. Hann við- urkenndi þá að Sturla og Einar bróðir minn hefðu ekki „látið lífið fyrir eig- in hendi“ og sagði orðrétt að „úr því að ég vissi svona mikið, skyldi mér Drukku kaffi á Kaffivagninum Nokkrir leigubílstjórar sáu Einar Þór og sturlu á Kaffivagninum nokkrum klukkustundum eftir að lögreglan segir þá hafa látist. Rannsóknarlögreglan tjáði Ragn- ari Kristjáni Agnarssyni að Einar Þór, bróðir hans og Sturla vinur hans hefðu svipt sig lífi um miðnætti eða snemma um nóttina aðfararnótt 1. mars 1985. Tímasetning stenst ekki. Nokkrir leigubílstjórar hittu vinina um nóttina. „Já, ég get staðfest það að ég sá Einar á Kaffivagninum þessa nótt,“ sagði leigubílstjóri sem enn er við störf en kýs að njóta nafnleyndar. „Hann fékk sér kaffi á Kaffivagninum þar sem við vorum nokkrir leigubíl- stjórar. Á þessum tíma opnaði Kaffi- vagninn klukkan fjögur á nóttunni og einhvern tíma á því bili milli fjög- ur og sjö sá ég hann. Síðan eru liðin tuttugu og tvö ár þannig að ég treysti mér ekki til að tímasetja þetta nán- ar, en að minnsta kosti voru þeir á lífi þarna í dagrenningu. Með Einari var ungur maður sem ég vissi ekki deili á, en ég vissi hver Einar var,“ segir leigubílstjórinn og staðfestir þar með það sem Ragnar Kristján Agnarsson segir í viðtali við DV í dag. Dánar- stundin „um miðnætti eða snemma um nóttina“ stenst því ekki. Leigubíl- stjórarnir voru ekki yfirheyrðir. TímaseTning sTensT ekki sagt...“ Hann las upp úr skýrslu þar sem sagði að Sturla hefði látist úr kæfingu, lungnapípur hefðu sprung- ið og hann ælt blóði. Bætti hann við að það væri skýringin á blóðinu í fötum Sturlu.Hann sagði mér jafn- framt að Sturla hefði látist í átökum. Um dánarorsök Einars bróður míns neitaði hann að upplýsa mig „að svo komnu máli“, þar sem ég væri honum of nákominn. Þessu næst hafði hann einhver orð um rannsóknarniður- stöður blóðrannsókna þar sem í ljós kom óverulegt magn áfengis í blóði þeirra. Fleiri markvissum spurning- um mínum vék hann sér undan að svara „að svo komnu máli“ og sagði það ekki venju að svara spurningum meðan rannsókn stæði yfir. Í þess- ari heimsókn bað hann mig að fara ekki hátt með þær upplýsingar sem ég hefði.“ „Einþáttungur lúins lögreglu- manns“ Ragnar hlýddi þeim fyrirmæl- um en þegar hann fór að lengja eftir svörum frá lögreglunni leitaði hann til hennar enn á ný. „Rannsóknarlögreglumaðurinn sýndi mér þá töfluglas sem hann kallaði „dóp“ og sagði mér að glas- ið hefði fundist í bílnum. Glasið var greinilega merkt og ég man enn nafn þess sem lyfinu hafði verið ávísað á og að glasið hafði innihaldið róandi töflur. Rannsóknarlögreglumað- urinn sagði mér að fólk hefði ver- ið kallað til yfirheyrslu vegna máls- ins og nafngreindi þá einstaklinga. Hann sagði mér að málinu væri ekki lokið og yrði ekki lokað og lét mig vita að með því ónæði sem ég væri að valda væri ég að taka frá honum dýrmætan tíma. Slíkt væri óþarfi, það yrði haft samband við mig. Mín upplifun var sú að ég hefði horft og hlustað á einþáttung lúins lögreglu- manns.“ Ragnar segir að sér hafi verið ráð- lagt að sýna rósemd og þagmælsku. „Mér var bent á að bróður minn fengi ég ekki aftur og hefði eitthvað misjafnt átt sér stað væru líkur á að þögn okkar mannanna væri þung refsing þeim sem bæri sekt falins sannleika.“ börn vistuð á allt að átta stöðum Svanhildur Bogadóttir Borgar- skjalavörður segist ekki getað tjáð sig um fyrispurn Ernu Agnarsdótt- ur. „Ég get ekki tjáð mig um einstök mál, en við erum á fullu að vinna úr þeim mikla fjölda fyrirspurna sem borist hafa vegna vistana barna á vegum Reykjavíkurborgar á árum áður,“ segir Svanhildur. Alls hafa á fjórða tug óskað eftir upplýsingum um vistun sína á vegum hins opin- bera á árunum 1950 til 1975. Erna segist hafa fengið þau svör hjá Borgarskjalasafni þegar hún sendi inn fyrirspurn sína að það tæki tíu daga að vinna úr henni en nú sé liðinn mánuður án þess að hún hafi fengið neinar upplýsing- ar aðrar en þær að leitin sé mjög umfangsmikil og því tímafrek. Svanhildur segir að misjafnlega flókið sé að vinna úr fyrirspurnum. „Sumir hafa verið í stuttan tíma í vistun og eru mál þeirra tiltölu- lega einföld. Önnur mál eru mun flóknari og tekur því lengri tíma að afgreiða þau. Sum börn hafa ver- ið vistuð á allt að sex til átta stöð- um,“ segir Svanhildur. Hún segir að markmiðið sé að veita fólki sem besta þjónustu.“Við höfum haft virkilegt átak í leit að upplýsing- um,“ segir hún. „Þetta eru allt að fimmtíu ára gömul mál og við þurf- um að leita upplýsinga á mörgum stöðum,“ bendir hún á. Hún segir að flestir þeirra sem leitað hafi til Borgarskjalasafn sé fólk sem hafi verið í Breiðuvík. Það óski eftir upplýsingum um dvölina þar og aðdragandanum að því að þau voru send þangað. „Fólk á rétt á því samkvæmt upplýsingalögum að fá aðgang að þeim upplýsing- um sem til eru um það,“ segir hún. Hún segir það misjafnt hvaða upplýsinga fólk er að leita. Flest vilji þó fá að vita hver aðdragand- inn hafi verið að því að þau hafi verið send í vistun og á hvaða stöð- um þau hafi dvalið og hvað finnist um dvölina. Ljótleika sáð í sálir barna Aldrei var haft samband við Ragnar og það var ekki fyrr en Erna systir hans fór að krefjast svara í marsmánuði að eitthvað gerðist. „Tuttugu ára þögn minni lauk í kjölfar umfjöllunar fjölmiðla í árs- byrjun um barnaheimili fyrri tíma, enda dvaldi Einar bróðir minn bæði í Breiðuvík en lengst af á Kumbaravogi,“ segir Ragnar, sem lítur málið allt öðrum augum nú en fyrir tveimur mánuðum þegar DV hafði fyrst samband við hann. Hann segir sannleikann verða að koma í ljós. „Starfsaðferðir barnaverndar- nefnda leiddu af sér alvarlegar af- leiðingar og ófyrirséðan ljótleika sem sáð var í sálir þeirra barna sem voru vistuð á barnaheimilunum. Þær afleiðingar vara allt frá vöggu til grafar. Í tilfelli Einars bróður míns finnst mér málið toppað með bréfinu frá Ríkislögreglustjóra. Embætti lögreglu hefur það sér eitt til réttlætingar að búa við annað skipurit og endurnýjun mannafla á þeim tuttugu og tveimur árum sem liðin eru frá umræddum atburði. Það firrir embættið þó ekki hús- bóndaskyldum þar sem ljóst er að rannsóknarlögreglumaðurinn sem ég ræddi við starfaði ekki sjálfstætt. Með brögðum var allt ferli um and- lát Sturlu falið af lögreglu og dán- arorsök Einars Þórs hefur ekki ver- ið skýrð. Ég ítreka að lögreglumaðurinn sem kom til móður minnar sagði að krufning myndi fara fram, með eða án hennar samþykkis. Krufnings- skýrslan liggur því einhvers staðar – en hvar? Allar skýrslur og rann- sóknarskýrslur sem málið varðar hafa „týnst“ og lögreglan skuldar skýringar. Að mínu mati var tekin röng afstaða af æðstu mönnum lög- reglu gagnvart liðsheild hinnar al- mennu lögreglu og lögreglan skuld- ar okkur ættingjum og vinum Sturlu og Einars Þórs afsökunarbeiðni.“ Svarbréf Ríkislögreglustjóra 19. mars 2007 „í miðlægum gagnagrunni lögreglu eru engar upplýsingar til um bróður yðar og ekki að sjá að hann hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vinnur með á landsvísu“ er meðal þess sem kemur fram í svari ríkislögreglustjórans. „Bæklun hans útilokaði að hann hefði getað átt í meiriháttar átökum...“ föstudagur 13. apríl 200712 Fréttir DV Ragnar Kristján Agnarsson Einar Þór Agn- arsson „Ég hef þagað yfir dauða bróður míns í tuttugu og tvö ár. Í kjölfar um- fjöllunar fjölmiðla af börnum sem voru vistuð á barna- og unglinga- heimilum ríkisins og ófyrirleitn- um starfsaðferðum barnaverndar- nefnda kýs ég að rjúfa þá þögn.“ Þannig farast Ragnari Kristjáni Agnarssyni orð. Dauði Einars Þórs bróður hans hefur hvílt á honum eins og mara. Í viðtali Vals Grett- issonar við Ragnar hér í DV um miðjan febrúar sagði Ragnar að hann efaðist um niðurstöður lög- reglurannsóknar á láti bróður síns og taldi hann og vin hans, Sturlu Steinsson, hafa verið myrta. Ragn- ar kýs að nafngreina ekki ákveðna einstaklinga í þessu viðtali: „Marg- ir þeirra eru látnir og geta því ekki svarað fyrir sig,“ segir hann til út- skýringar. „Frá því þetta viðtal birtist hef- ur Erna systir mín gert allt til að fá svör og hún lét líka gera leit hjá lögreglu og Þjóðskjalasafni á árun- um 2005-2006,“ segir Ragnar. „Hún fór á Borgarskjalasafnið 6. mars og bað um allar upplýsingar um Ein- ar bróður. Henni var sagt að svar myndi berast eftir tíu daga. Það svar er ekki enn komið, einum og hálf- um mánuði síðar.“ Engar upplýsingar skráðar í gagnagrunn lögreglu En það er ekki það sem Ragnari ofbýður og fær hann til að segja sög- una alla hér. Það er svar Ríkislög- reglustjóra um að engin gögn um Einar Þór Agnarsson sé að finna í miðlægum gagnagrunni lögregl- unnar. Einar Þór var 25 ára þegar hann lést. „Í bréfinu, sem er dagsett 19. mars síðastliðinn segir ennfremur að það sé ekki að sjá að Einar Þór hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vinnur með á lands- vísu. Erna systir mín bað jafnframt um krufningarskýrslu, en í bréfinu kemur fram að þær séu ekki vistað- ar hjá lögreglu nema í þeim tilvik- um sem opinber rannsókn á and- láti fer fram.“ Dánarstund: Miðnætti. Kaffivagninn: Sex tímum síðar Við hverfum aftur til ársins 1985 og Ragnar segir okkur sína hlið málsins – hvers vegna hann telur dauða bróður síns hafa borið að með óeðlilegum hætti. „Hinn 1. mars árið 1985 fund- ust Einar Þór bróðir minn og vinur hans, Sturla Steinsson látnir í bifreið vestur í Daníelsslipp. Dánaror- sök var sögð vera vegna útblást- urs bifreiðarinnar og dánartími sagður vera um miðnætti. Mér voru færð tíðindin föstudaginn 1. mars og sagt að Einar bróðir og Sturla hefðu svipt sig lífi síðla kvöldið áður eða snemma næt- ur. Sama dag hringdi í mig vin- ur minn, sem er leigubílstjóri og sagðist þurfa að tala við mig. Ég sagði honum að ég gæti ekki hitt hann þar sem ég hefði rétt í þessu verið að fá fregnir af and- láti bróður míns og vinar hans. „Varla var það í nótt?” sagði þá vinur minn. Þegar ég svaraði ját- andi sagði hann það nú skrýtið því hann hefði hitt þá á Kaffivagninum klukkan sex um morguninn. Um það gætu fimm aðrir leigubílstjórar borið vitni. Þeir voru aldrei spurðir og sumir þeirra eru enn á lífi.“ Krufning að beiðni lögreglu Ragnari var eðlilega brugðið við fregnirnar og hélt til móður sinnar þar sem þau áttu saman kyrrðarstund. „Ég var nýkominn til móður okk- ar þegar þangað kom rannsóknar- lögreglumaður í þeim tilgangi að fá heimild móður minnar fyrir krufn- ingu á Einari. Mamma hafnaði þess- ari málaleitan, enda í áfalli eftir son- armissinn. Hún hafði þá þegar fengið skýringar lögreglu á dánarorsök, sem sé útblásturs frá bílnum. Lögreglu- maðurinn sagði þá að hér væri aðeins um formsatriði að ræða, krufning myndi fara fram að beiðni lögreglu. Kastaði hann kveðju á okkur og hvarf á braut.“ Ragnar taldi það standa sér næst að hafa samband við lögreglu þar sem Einar Þór hafði búið hjá hon- um. „Strax eftir helgina fór ég á fund Rannsóknarlögreglu ríkisins, sem þá hafði aðsetur suður í Kópavogi,” segir hann. „Mér var þar vísað til þess rannsóknarlögreglumanns sem hafði fengið mál þeirra Sturlu og Ein- ars bróður til úrvinnslu. Ég spurði þennan mann hvað hefði gerst en fátt var um svör, enda málið nýtt og rannsókn á frumstigi. Lögreglumað- urinn sagði mér þó að hann gæti full- yrt að Sturla hefði verið einstæðing- ur og útför hans færi fram í kyrrþey á kostnað lögreglu. Ég bað þá leyf- is um að fá að annast útför hans, þar sem þeir vinirnir Sturla og Ein- ar bróðir minn hefðu endað líf sitt saman og því eðlilegt að þeir fengju hinstu kveðju saman. Var mér veitt það leyfi.“ Fósturmóðir og fjölskylda „einstæðingsins“ Að höfðu samráði við móður sína fór Ragnar á fund séra Árelíus- ar Níelssonar sem þá hafði látið af prestsstörfum vegna aldurs. „Séra Árelíus samþykkti að ann- ast útförina, en bað mig að leita frekari upplýsinga um Sturlu Steins- son. Hann sagði að svo ungur mað- ur væri ekki einn á farvegi lífsins og benti mér á að fara á fund presta við Landakotskirkju, þar sem vísar væru upplýsingar, því Sturla hefði við barnaskírn sína verið nefndur Lambert að millinafni og það væri kaþólsk skírn.“ Ábending séra Árelíusar reyndist rétt. Þegar Ragnar kom á fund prests við Landakotskirkju varð presturinn mjög sleginn yfir andláti Sturlu. „Hann sagði mér hverjir foreldr- ar Sturlu hefðu verið. Þau voru bæði látin en höfðu verið gott fólk og virt. Móðir hans hefði veikst og látist þegar Sturla var enn ungabarn en frá tveggja ára aldri hefði hann átt fósturmóður, sem væri á lífi. Ég fór af fundi prestins að heimili fóstur- móðurinnar og tilkynnti henni um andlát fóstursonarins. Þá voru ekki nema um þrjár klukkustundir fram að kistulagningu. Áfall fósturmóð- urinnar var svo gríðarlegt að hún treysti sér ekki til að vera viðstödd kistulagninguna. En þarna komst ég að því að Sturla átti sannarlega fjölskyldu og vini.“ Daginn eftir fór útför vinanna fram frá Fossvogskapellu. Kirkjan var full út að dyrum af ungu fólki. „Í líkræðu sinni lagði séra Árelíus út frá „æskunni“,” segir Ragnar og bendir á að árið 1985 hafi verið nefnt „Ár æskunnar“. „Dagana eft- ir útförina heimsótti ég fósturmóð- ur Sturlu oft, en í síðustu heimsókn minni ásakaði hún mig um að hafa farið offari, tekið úr hennar hönd- um greftrun Sturlu, valið prest og greftrunarstað og tekið með þeim hætti af henni móðurlegar skyldur. Ég reyndi að segja henni á eins var- færinn hátt og mér var unnt af þeim kosti sem lögreglumaðurinn hefði gefið mér. Þá fór hún í hirslur Sturlu og sýndi mér bréf til sonar hennar sem sönnuðu að lögreglu hefði átt að vera fullkunnugt um skjól hans hjá henni.“ Tveir svartir sekkir Það sem hrjáir Ragnar enn þann AnnA KRiSTinE blaðamaður skrifar: annakristine@dv.is Fyrirspurn Ernu Agnarsdóttur til Borgarskjalasafns 6. mars síðast liðinn „Borgarskjalavörður segist ekki geta tjáð sig um málið.“ Beðið eftir bréfi Borgarskjalasafn lofaði Ernu agnarsdóttur svari eftir 10 daga þann 6. mars. Það svar hefur enn ekki borist þrátt fyrir að hún hafi ítrekað óskað eftir því. Hún fær þau svör að leitin sé svo „yfirgripsmikil“ Bróðir í leit að sannleikanum „allar skýrslur og rannsóknar- skýrslur sem málið varðar hafa „týnst“ og lögreglan skuldar skýringar,“ segir ragnar Kristján agnarsson sem enn bíður eftir að lögreglan hafi samband við hann - 22 árum eftir sviplegan dauða bróður hans. Af útliti fatnaðarins mátti merkja að þess- ir ungu menn hefðu ekki látist af sömu or- sökum, ekki saman og ekki á sama andartaki. DV-MYnD ÁSGEiR Ragnar Kristján Agn rsson og systkini hans tvö freista þess að komast að sannleikanum um voveiflegan dauða bróður þeirra, Einars Þórs Agnars-sonar. Einar Þór fannst látinn ásamt Sturlu Steinssyni í bifreið við Daníels-slipp í Reykjavík 1. mars árið 1985.Opinber niðurstaða lögreglu á sín-um tíma var að um sjálfsvíg hefði ver-ið að ræða. Ættmennum Einars Þórs þykja þessar skýringar ótrúverðugar og benda, máli sínu til stuðnings, á að aðstæður á vettvangi bendi til þess að þriðji aðili hafi komið að dauða mannanna tveggja. „Við rum ekki að leita að sökudólgi eða að sækjast eft-ir því að einhverjum verði refsað. Við viljum fyrst og fremst komast að því hvað gerðist,“ segir Ragnar.Fá dæmi eru um að gömul mál séu opnuð að nýju og rannsökuð frek-ar hér á landi. Hin frægu mál Guð-mundar og Geirfinns voru tekin upp að nýju, en fljótlega lögð aftur á hill-una þar sem ekki þótti ástæða til þess að aðhafast frekar. Voveiflegur dauðdagiÞegar Einar Þór og Sturla fundust í amerískum bíl á köldu marsmorgni árið 1985 voru þeir báðir látnir. Sturla var í aftursæti bifreiðarinnar. Mold og ryk voru á fötum hans auk þess sem hann virtist hafa kast upp blóði. Einar Þór var í farþegasæti bílsins. Föt hans voru hreinleg en lyktuðu f olíu. Hann hafði þá nýlega gengist undir aðgerð á öxl og var í fatla.Slanga hafði verið leidd frá út-blástursröri bifreiðarinnar og inn um glugga, farþegamegin. Einar lá með andlitið þétt upp að slöngunni. Segldúkur hafði verið breiddur yfir bifreiðina. Ragnar Kristján, bróðir Einars Þórs, hefur það eftir lögreglu-manni sem kom að rannsókn málsins á sínum tíma að vafi leiki á því að Ein-ar hafi getað legið svo þétt upp að út-blástursslöngunni vegna hita. Hann hefði átt að færast undan hitanum, jafnvel þó að hann væri ekki með fulla meðvitund. Ummerki um átök Ragnari var greint frá því eftir rannsókn málsins að endanleg dán-arorsök bróður hans hafi verið koltví-sýringsmettun í blóði. Hann telur að jafnvel þó að félagarnir hafi látist af þessum sökum bendi margt til þess að eitthvað annað hafi komið til.„Lögreglumaður tjáði mér að í til-viki Sturlu hefðu verið ummerki um kæfingu. Hann hafi kastað upp blóði sem fannst í fötum hans, og það hafi stafað af því að lungnapípur hafi sprungið,“ segir Ragnar. Honum var einnig greint frá því að moldin í föt-um Sturlu benti til þess að átök hafi átt sér stað. Sömu sögu var ekki að segja af Einari Þór. Föt hans voru hrein og engin augljós merki voru um átök. Ragnar bendir á að vegna aðgerðar á öxl hafi Einar í raun ekki haft neina burði í átök. Bíllinn var fjarlægður af vett-vangi, með mennina tvo ennþá inn-anborðs, til frekari rannsóknar hjá lögreglu. Ragnar seg-ir að engin ummerki á borð við fingraför eft-ir mennina tvo hafi fundist utan á bílnum eða á stýri og mæla-borði. Bíllinn var af Rambler-gerð og hafði verið stolið kvöldið áður frá verbúð í ná-grenninu. Misvísandi upplýsingarGreint var frá því þegar málið kom upp að mennirnir hefðu látist upp úr miðnætti eða árla morguns 1. mars árið 1985. Seinna kvisaðist út að til mannanna hefði sést á Kaffivagnin-um við Grandagarð á milli klukkan fimm og sex þennan morgun. DV ræddi við leigubílstjóra sem staðfesti þetta. Annar leigubílstjóri sem var á Kaffivagninum segist hafa átt orða-stað við Einar Þór. Hann segir félag-ana hafa verið að leita sér að bílfari.Systkini Einars Þórs telja að fyr- ir hendi séu nægar ástæður til þess að grennslast frekar fyrir um orsakir dauða hans. Þau hafa sótt um aðgang að gögnum málsins hjá embætti rík-islögreglustjóra. Ragnar greindi frá því í DV að í fyrstu hafi þau svör bor-ist frá ríkislögreglustjóra að engar upplýsingar væri að finna um Ein- ar Þór í gagnagrunni embættisins. Systkinunum var bent á að krufn-ingarskýrslur væru vissulega til, en þær væru ekki vistaðar hjá lögreglu. Vegna þess að um lögreglumál er að ræða er krufningaraðilanum, rann-sóknarstofu hjá Háskóla Íslands, óheimilt að veita öðrum en lögreglu aðgang að skjölunum. Þessar skýrslur hafa nú borist til ríkislögreglustjóra, en þar var Ragn-ari tjáð að hann fengi ekki aðgang að þessum skýrslum. Upplýsingar úr krufningarskýrslum eru lykilatriði í því að varpa frekara ljósi á dauðdaga Einars og Sturlu. Útistöður við glæpagengiHjá embætti ríkislögreglustjóra fást þær upplýsingar að rannsóknin á dauða Einars Þórs og Sturlu hafi ver-ið með eðlilegum hætti. Páll Winkelaðstoðarríkislögreglu-stjóri segir að ættingjar Einars Þórs hafi þegar fengið aðgang að þeim skjölum sem eðlilegt og nauðsynlegt sé að þeir sjái. „Að öðru leyti getum við ekki tjáð okkur um einstök mál,“ segir Páll. Samtöl blaðamanns við aðila sem voru kunnugir undirheim-um Reykjavíkur á ní-unda áratugnum ýta frekar undir að ekki sé allt með felldu. Í glæpa-heimum Reykjavíkur á þessum tíma leiddu menn líkur að því að harðsvírað glæpagengi, sem kallað var Konnararnir, hefði átt aðkomu að dauða Einars og Sturlu og gekk sú kenning að Konnararnir hefðu átt eitthvað sökótt við Einar og Sturlu og byrlað þeim ólyfjan. Allar getgát-ur í þessa veru ættu þó að skýrast með aðgangi að krufningarskýrslum. Ragnar hefur áfrýjað ákvörðun ríkis-lögreglustjóra um að neita honum um aðgang að þessum skýrslum til ríkissaksóknara. „Þessir strákar voru engir englar og gætu vel hafa átt í útistöðum við einhvern,“ segir Ragnar. föstudagur 10. ágúst 2007 6 Fréttir DVlítill og Einars Þórs Agnarssonar Sturlu Steinssonar L ita sannLeikansSigtryggUr Ari jóhAnnSSon blaðamaður skrifar: sigtryggur@dv.is Einar Þór Agnarsson Einar og félagi hans sturla steinsson fundust látnir í bifreið við daníelsslipp. útblásturhafði verið leiddur inn í bílinn, en ýmislegt bendir til þess að dauðdagi þeirra hafi átt flóknari aðdraganda. föstudagur 13. apríl 2007 12 Fréttir DVHver ber sekt falins sannleika? Ragnar Kristján Agnarsson Einar Þór Agn-arsson „Ég hef þagað yfir dauða bróður míns í tuttugu og tvö ár. Í kjölfar um-fjöllunar fjölmiðla af börnum sem voru vistuð á barna- og unglinga-heimilum ríkisins og ófyrirleitn-um starfsaðferðum barnaverndar-nefnda kýs ég að rjúfa þá þögn.“Þannig farast Ragnari Kristjáni Agnarssyni orð. Dauði Einars Þórs bróður hans hefur hvílt á honum eins og mara. Í viðtali Vals Grett-issonar við Ragnar hér í DV um miðjan febrúar sagði Ragnar að hann efaðist um niðurstöður lög-reglurannsóknar á láti bróður síns og taldi hann og vin hans, Sturlu Steinsson, hafa verið myrta. Ragn-ar kýs að nafngreina ekki ákveðna einstaklinga í þessu viðtali: „Marg-ir þeirra eru látnir og geta því ekki svarað fyrir sig,“ segir hann til út-skýringar. „Frá því þetta viðtal birtist hef-ur Erna systir mín gert allt til aðfá svör og hún lét líka gera leit hjá lögreglu og Þjóðskjalasafni á árun-um 2005-2006,“ segir Ragnar. „Hún fór á Borgarskjalasafnið 6. mars og bað um allar upplýsingar um Ein-ar bróður. Henni var sagt að svar myndi berast eftir tíu daga. Það svar er ekki enn komið, einum og hálf-um mánuði síðar.“ Engar upplýsingar skráðar í gagnagrunn lögregluEn það er ekki það sem Ragnari ofbýður og fær hann til að segja sög-una alla hér. Það er svar Ríkislög-reglustjóra um að engin gögn um Einar Þór Agnarsson sé að finna í miðlægum gagnagrunni lögregl-unnar. Einar Þór var 25 ára þegar hann lést. „Í bréfinu, sem er dagsett 19. mars síðastliðinn segir ennfremur að það sé ekki að sjá að Einar Þór hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vinnur með á lands-vísu. Erna systir mín bað jafnframt um krufningarskýrslu, en í bréfinu kemur fram að þær séu ekki vistað-ar hjá lögreglu nema í þeim tilvik-um sem opinber rannsókn á and-láti fer fram.“ Dánarstund: Miðnætti. Kaffivagninn: Sex tímum síðarVið hverfum aftur til ársins 1985 og Ragnar segir okkur sína hlið málsins – hvers vegna hann telur dauða bróður síns hafa borið að með óeðlilegum hætti.„Hinn 1. mars árið 1985 fund-ust Einar Þór bróðir minn og vinur hans, Sturla Steinsson látnir í bifreið vestur í Daníelsslipp. Dánaror-sök var sögð vera vegna útblást-urs bifreiðarinnar og dánartími sagður vera um miðnætti. Mér voru færð tíðindin föstudaginn 1. mars og sagt að Einar bróðir og Sturla hefðu svipt sig lífi síðla kvöldið áður eða snemma næt-ur. Sama dag hringdi í mig vin-ur minn, sem er leigubílstjóri og sagðist þurfa að tala við mig. Ég sagði honum að ég gæti ekki hitt hann þar sem ég hefði rétt í þessu verið að fá fregnir af and-láti bróður míns og vinar hans. „Varla var það í nótt?” sagði þá vinur minn. Þegar ég svaraði ját-andi sagði hann það nú skrýtið því hann hefði hitt þá á Kaffivagninum klukkan sex um morguninn. Um það gætu fimm aðrir leigubílstjórar borið vitni. Þeir voru aldrei spurðir og sumir þeirra eru enn á lífi.“ Krufning að beiðni lögregluRagnari var eðlilega brugðið við fregnirnar og hélt til móður sinnar þar sem þau áttu saman kyrrðarstund.„Ég var nýkominn til móður okk-ar þegar þangað kom rannsóknar-lögreglumaður í þeim tilgangi að fá heimild móður minnar fyrir krufn-ingu á Einari. Mamma hafnaði þess-ari málaleitan, enda í áfalli eftir son-armissinn. Hún hafði þá þegar fengið skýringar lögreglu á dánarorsök, sem sé útblásturs frá bílnum. Lögreglu-maðurinn sagði þá að hér væri aðeins um formsatriði að ræða, krufning myndi fara fram að beiðni lögreglu. Kastaði hann kveðju á okkur og hvarf á braut.“ Ragnar taldi það standa sér næst að hafa samband við lögreglu þar sem Einar Þór hafði búið hjá hon-um. „Strax eftir helgina fór ég á fund Rannsóknarlögreglu ríkisins, sem þá hafði aðsetur suður í Kópavogi,” segir hann. „Mér var þar vísað til þess rannsóknarlögreglumanns sem hafði fengið mál þeirra Sturlu og Ein-ars bróður til úrvinnslu. Ég spurðiþennan mann hvað hefði gerst en fátt var um svör, enda málið nýtt og rannsókn á frumstigi. Lögreglumað-urinn sagði mér þó að hann gæti full-yrt að Sturla hefði verið einstæðing-ur og útför hans færi fram í kyrrþey á kostnað lögreglu. Ég bað þá leyf-is um að fá að annast útför hans, þar sem þeir vinirnir Sturla og Ein-ar bróðir minn hefðu endað líf sitt saman og því eðlilegt að þeir fengju hinstu kveðju saman. Var mér veitt það leyfi.“ Fósturmóðir og fjölskylda „einstæðingsins“Að höfðu samráði við móður sína fór Ragnar á fund séra Árelíus-ar Níelssonar sem þá hafði látið af prestsstörfum vegna aldurs.„Séra Árelíus samþykkti að ann-ast útförina, en bað mig að leita frekari upplýsinga um Sturlu Steins-son. Hann sagði að svo ungur mað-ur væri ekki einn á farvegi lífsins ogbenti mér á að fara á fund presta við Landakotskirkju, þar sem vísar væru upplýsingar, því Sturla hefði við barnaskírn sína verið nefndur Lambert að millinafni og það væri kaþólsk skírn.“ Ábending séra Árelíusar reyndist rétt. Þegar Ragnar kom á fund prests við Landakotskirkju varð presturinn mjög sleginn yfir andláti Sturlu.„Hann sagði mér hverjir foreldr-ar Sturlu hefðu verið. Þau voru bæði látin en höfðu verið gott fólk og virt. Móðir hans hefði veikst og látist þegar Sturla var enn ungabarn en frá tveggja ára aldri hefði hann áttfósturmóður, sem væri á lífi. Ég fór af fundi prestins að heimili fóstur-móðurinnar og tilkynnti henni um andlát fóstursonarins. Þá voru ekki nema um þrjár klukkustundir fram að kistulagningu. Áfall fósturmóð-urinnar var svo gríðarlegt að hún treysti sér ekki til að vera viðstödd kistulagninguna. En þarna komst ég að því að Sturla átti sannarlega fjölskyldu og vini.“ Daginn eftir fór útför vinanna fram frá Fossvogskapellu. Kirkjan var full út að dyrum af ungu fólki.„Í líkræðu sinni lagði séra Árelíus út frá „æskunni“,” segir Ragnar og bendir á að árið 1985 hafi verið nefnt „Ár æskunnar“. „Dagana eft-ir útförina heimsótti ég fósturmóð-ur Sturlu oft, en í síðustu heimsókn minni ásakaði hún mig um að hafa farið offari, tekið úr hennar hönd-um greftrun Sturlu, valið prest oggreftrunarstað og tekið með þeim hætti af henni móðurlegar skyldur. Ég reyndi að segja henni á eins var-færinn hátt og mér var unnt af þeim kosti sem lögreglumaðurinn hefðigefið mér. Þá fór hún í hirslur Sturlu og sýndi mér bréf til sonar hennar sem sönnuðu að lögreglu hefði átt að vera fullkunnugt um skjól hans hjá henni.“ Tveir svartir sekkir Það sem hrjáir Ragnar enn þann AnnA KRiSTinE blaðamaður skrifar: annakristine@dv.is Fyrirspurn Ernu Agnarsdóttur til Borgarskjalasafns 6. mars síðast liðinn „Borgarskjalavörður segist ekki geta tjáð sig um málið.“ Beðið eftir bréfi Borgarskjalasafn lofaði Ernu agnarsdóttur svari eftir 10 daga þann 6. mars. Það svar hefur enn ekki borist þrátt fyrir að hún hafi ítrekað óskað eftir því. Hún fær þau svör að leitin sé svo „yfirgripsmikil“ Bróðir í leit að sannleikanum„allar skýrslur og rannsóknar-skýrslur sem málið varðar hafa„týnst“ og lögreglan skuldar skýringar,“ segir ragnar Kristján agnarsson sem enn bíður eftir að lögreglan hafi samband við hann - 22 árum eftir sviplegan dauða bróður hans. Af útliti fatnaðarins mátti merkja að þess-ir ungu menn hefðu ekki látist af sömu or-sökum, ekki saman og ekki á sama andartaki. DV-MYnD ÁSGEiR DV Fréttir föstudagur 13. apríl 2007 13 dag í dag er hvort skýringar hans á íhlutun hans við útför Sturlu hafi skilað sér til allra ættingja hans.„Það er mér áfall að vita ekki hvort skilningur hafi verið fyrir hendi á gjörðum mínum. Þegar ég kvaddi fósturmóður Sturlu tók sú heiðurskona það loforð af mér að ég kæmi aftur. Það loforð sveik ég. At-vik næstu daga sýktu hug minn og hjarta á þann hátt að slíkt var ekki hægt að bera fram við syrgjandi móður.“ Það sem olli Ragnari slíku hugar-angri voru fregnir þess efnis að vett-vangur umhverfis staðinn sem lík Einars Þórs og Sturlu fundust á hafi verið „undarlegur”. „Mér bárust þær upplýsingar meðal annars frá lögreglumönnum sem störfuðu hjá Reykjavíkurlög-reglunni,“ segir hann. „Mér var sagt að búið hefði verið að breiða seglyfir bílinn áður en lögreglan kom á vettvang. Það sér það hver maður að það hefðu þeir ekki getað gert sjálfir, látnir inni í bílnum. Mér var sagt að bíllinn hefði verið fjarlægður af vett-vangi með hinum látnu innanborðs og þeir síðan teknir úr bílnum í porti lögreglustöðvarinnar við Hverfis-götu. Vettvangurinn var með öðrum orðum ekki rannsakaður. Um svipað leyti, þegar ég var enn að meðtaka þessar fréttir, bárust mér í hendur tveir svartir sekkir frá Kirkjugörðum Reykjavíkur. Innihald þeirra reynd-ust vera föt þeirra Einars og Sturla. Af útliti fatnaðarins mátti merkja að þessir ungu menn hefðu ekki látist af sömu orsökum, ekki saman og ekki á sama andartaki. Af fötum Sturlu var óvanalega fersk lykt, en þau voru rifin, moldug og mjög blóðug. Föt Einars bróður míns lyktuðu af olíu en voru samt sem ný og vel hrein. Í pokanum fylgdi einnig fatli Einars, sem minnti á að hann hafði nýver-ið verið í axlaraðgerð þar sem bein var fært úr mjöðm í öxlina. Bæklun hans útilokaði að hann hefði getað átt í meiriháttar átökum...“ Neitað um upplýsingar um dánarorsök Með fötin í höndunum hrundi veröldin. Ragnar vissi að hann hefði verið leyndur mikilvægum upplýsing-um. „Ég fór aftur á fund rannsókn-arlögreglunnar, uppfullur af sorg og reiði. Þar krafðist ég skýringa og svara og var vísað til sama rannsókn-arlögreglumanns og fyrr. Hann við-urkenndi þá að Sturla og Einar bróðir minn hefðu ekki „látið lífið fyrir eig-in hendi“ og sagði orðrétt að „úr því að ég vissi svona mikið, skyldi mér Drukku kaffi á Kaffivagninum Nokkrir leigubílstjórar sáu Einar Þór og sturlu á Kaffivagninum nokkrum klukkustundum eftir að lögreglan segir þá hafa látist. Rannsóknarlögreglan tjáði Ragn-ari Kristjáni Agnarssyni að Einar Þór, bróðir hans og Sturla vinur hans hefðu svipt sig lífi um miðnætti eða snemma um nóttina aðfararnótt 1. mars 1985. Tímasetning stenst ekki. Nokkrir leigubílstjórar hittu vinina um nóttina. „Já, ég get staðfest það að ég sá Einar á Kaffivagninum þessa nótt,“ sagði leigubílstjóri sem enn er við störf en kýs að njóta nafnleyndar. „Hann fékk sér kaffi á Kaffivagninum þar sem við vorum nokkrir leigubíl-stjórar. Á þessum tíma opnaði Kaffi-vagninn klukkan fjögur á nóttunni og einhvern tíma á því bili milli fjög-ur og sjö sá ég hann. Síðan eru liðintuttugu og tvö ár þannig að ég treysti mér ekki til að tímasetja þetta nán- ar, en að minnsta kosti voru þeir á lífi þarna í dagrenningu. Með Einari var ungur maður sem ég vissi ekki deili á, en ég vissi hver Einar var,“ segir leigubílstjórinn og staðfestir þar með það sem Ragnar Kristján Agnarssonsegir í viðtali við DV í dag. Dánar-stundin „um miðnætti eða snemma um nóttina“ stenst því ekki. Leigubíl-stjórarnir voru ekki yfirheyrðir. TímaseTning sTensT ekki sagt...“ Hann las upp úr skýrslu þar sem sagði að Sturla hefði látist úr kæfingu, lungnapípur hefðu sprung-ið og hann ælt blóði. Bætti hann við að það væri skýringin á blóðinu í fötum Sturlu.Hann sagði mér jafn-framt að Sturla hefði látist í átökum. Um dánarorsök Einars bróður míns neitaði hann að upplýsa mig „að svo komnu máli“, þar sem ég væri honum of nákominn. Þessu næst hafði hann einhver orð um rannsóknarniður-stöður blóðrannsókna þar sem í ljós kom óverulegt magn áfengis í blóði þeirra. Fleiri markvissum spurning-um mínum vék hann sér undan að svara „að svo komnu máli“ og sagði það ekki venju að svara spurningummeðan rannsókn stæði yfir. Í þess-ari heimsókn bað hann mig að fara ekki hátt með þær upplýsingar sem ég hefði.“ „Einþáttungur lúins lögreglu-manns“ Ragnar hlýddi þeim fyrirmæl-um en þegar hann fór að lengja eftir svörum frá lögreglunni leitaði hann til hennar enn á ný. „Rannsóknarlögreglumaðurinn sýndi mér þá töfluglas sem hann kallaði „dóp“ og sagði mér að glas-ið hefði fundist í bílnum. Glasið var greinilega merkt og ég man enn nafn þess sem lyfinu hafði verið ávísað á og að glasið hafði innihaldið róandi töflur. Rannsóknarlögreglumað-urinn sagði mér að fólk hefði ver-ið kallað til yfirheyrslu vegna máls-ins og nafngreindi þá einstaklinga. Hann sagði mér að málinu væri ekki lokið og yrði ekki lokað og lét migvita að með því ónæði sem ég væri að valda væri ég að taka frá honum dýrmætan tíma. Slíkt væri óþarfi, það yrði haft samband við mig. Mín upplifun var sú að ég hefði horft og hlustað á einþáttung lúins lögreglu-manns.“ Ragnar segir að sér hafi verið ráð-lagt að sýna rósemd og þagmælsku.„Mér var bent á að bróður minn fengi ég ekki aftur og hefði eitthvað misjafnt átt sér stað væru líkur á að þögn okkar mannanna væri þung refsing þeim sem bæri sekt falins sannleika.“börn vistuð á allt að átta stöðumSvanhildur Bogadóttir Borgar-skjalavörður segist ekki getað tjáð sig um fyrispurn Ernu Agnarsdótt-ur. „Ég get ekki tjáð mig um einstök mál, en við erum á fullu að vinna úr þeim mikla fjölda fyrirspurna sem borist hafa vegna vistana barna á vegum Reykjavíkurborgar á árum áður,“ segir Svanhildur. Alls hafa áfjórða tug óskað eftir upplýsingum um vistun sína á vegum hins opin-bera á árunum 1950 til 1975.Erna segist hafa fengið þau svör hjá Borgarskjalasafni þegar hún sendi inn fyrirspurn sína að það tæki tíu daga að vinna úr henni en nú sé liðinn mánuður án þess að hún hafi fengið neinar upplýsing-ar aðrar en þær að leitin sé mjög umfangsmikil og því tímafrek.Svanhildur segir að misjafnlega flókið sé að vinna úr fyrirspurnum. „Sumir hafa verið í stuttan tíma í vistun og eru mál þeirra tiltölu-lega einföld. Önnur mál eru mun flóknari og tekur því lengri tíma að afgreiða þau. Sum börn hafa ver-ið vistuð á allt að sex til átta stöð-um,“ segir Svanhildur. Hún segir að markmiðið sé að veita fólki sem besta þjónustu.“Við höfum haft virkilegt átak í leit að upplýsing-um,“ segir hún. „Þetta eru allt að fimmtíu ára gömul mál og við þurf-um að leita upplýsinga á mörgumstöðum,“ bendir hún á.Hún segir að flestir þeirra semleitað hafi til Borgarskjalasafn séfólk sem hafi verið í Breiðuvík. Þaðóski eftir upplýsingum um dvölina þar og aðdragandanum að því að þau voru send þangað. „Fólk á rétt á því samkvæmt upplýsingalögum að fá aðgang að þeim upplýsing-um sem til eru um það,“ segir hún.Hún segir það misjafnt hvaða upplýsinga fólk er að leita. Flest vilji þó fá að vita hver aðdragand-inn hafi verið að því að þau hafi verið send í vistun og á hvaða stöð-um þau hafi dvalið og hvað finnist um dvölina. Ljótleika sáð í sálir barnaAldrei var haft samband við Ragnar og það var ekki fyrr en Erna systir hans fór að krefjast svara í marsmánuði að eitthvað gerðist.„Tuttugu ára þögn minni lauk í kjölfar umfjöllunar fjölmiðla í árs-byrjun um barnaheimili fyrri tíma, enda dvaldi Einar bróðir minn bæði í Breiðuvík en lengst af á Kumbaravogi,“ segir Ragnar, sem lítur málið allt öðrum augum nú en fyrir tveimur mánuðum þegar DV hafði fyrst samband við hann. Hann segir sannleikann verða að koma í ljós. „Starfsaðferðir barnaverndar-nefnda leiddu af sér alvarlegar af-leiðingar og ófyrirséðan ljótleika sem sáð var í sálir þeirra barna sem voru vistuð á barnaheimilunum. Þær afleiðingar vara allt frá vöggu til grafar. Í tilfelli Einars bróður míns finnst mér málið toppað með bréfinu frá Ríkislögreglustjóra. Embætti lögreglu hefur það sér eitt til réttlætingar að búa við annað skipurit og endurnýjun mannafla á þeim tuttugu og tveimur árum sem liðin eru frá umræddum atburði. Það firrir embættið þó ekki hús-bóndaskyldum þar sem ljóst er að rannsóknarlögreglumaðurinn sem ég ræddi við starfaði ekki sjálfstætt. Með brögðum var allt ferli um and-lát Sturlu falið af lögreglu og dán-arorsök Einars Þórs hefur ekki ver-ið skýrð. Ég ítreka að lögreglumaðurinn sem kom til móður minnar sagði að krufning myndi fara fram, með eða án hennar samþykkis. Krufnings-skýrslan liggur því einhvers staðar– en hvar? Allar skýrslur og rann-sóknarskýrslur sem málið varðar hafa „týnst“ og lögreglan skuldar skýringar. Að mínu mati var tekin röng afstaða af æðstu mönnum lög-reglu gagnvart liðsheild hinnar al-mennu lögreglu og lögreglan skuld-ar okkur ættingjum og vinum Sturlu og Einars Þórs afsökunarbeiðni.“ Svarbréf Ríkislögreglustjóra 19. mars 2007 „í miðlægum gagnagrunni lögreglu eru engarupplýsingar til um bróður yðar og ekki að sjá að hann hafi verið skráður í þá gagnagrunna sem lögreglan vinnur með á landsvísu“ er meðal þess sem kemur fram í svari ríkislögreglustjórans. „Bæklun hans útilokaði að hann hefði getað átt í meiriháttar átökum...“ 13. Apríl ragnar er bróðir Einars Þórs. Hann hefur að undanförnu freistað þess að fá í hendur skýrslur og gögn um málið frá lögreglu en gengið illa. Hann segir að mikilvægast sé að finna út hið sanna í málinu. Ekki sé verið að leita að sökudólgi. „Þessir strákar voru engir englar og gætu vel hafa átt í útistöðum við einhvern.“ DV 13. apríl 2007 DV 10. ágúst 2007 DV 9. á úst 2007 Sigtryggur Ari jóhAnnSSon blaðamaður skrifar: sigtryggur@dv.is Daníelsslippur slippurinn er horfinn og mikil uppbygging stendur nú yfir á svæðinu þar sem félagarnir fundust látnir. C M Y CM MY CY CMY K ������� ������������������ ������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������������������� �� ����������� ����������� ��� ���� ������� ��� ������ � ������������������������������� �������� ��� ������ ������������ ���������� ���� ������ � �������������������������������������� ������������� ��������������������������������������������������������� ������������� ������������������������������������������ ������������������������������������������������������������� ������������ ������������������������������������������������������� ���������������������������������������������������������� ����������������������������� �������������������������������� ������������������ ��������������������������������� ����������������������������� ������������������������ ��������������������� ���������������������������������������������������������������������������������������� ������������������������������������������������ � � � � � � �� � � � � � � � � �� � � � � � � � �� �� � � �� � � � � � � � �� � �� �� � � � � � �
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.