Sveitarstjórnarmál - 01.12.1963, Blaðsíða 9

SVEITARST JÓRNARMÁL
7
ZÓPHÓNÍAS PÁLSSON, skipulagsstjóri rikisins:
Sveitarstjórnirnar og skipulagsmálin
Hugleiðing um frumvarp til nýrra skipulagslaga.
Útclráttur úr erindi, sem flutt var á landsþinginu 23. ágúst 1963.
í 55. liel'ti tímaritsins Sveitarstjórnarmál
ræddi ég nm nokkra þætti, er skipulag
varða, m. a. um nauðsyn á endurskoðun
laga um skipulags- og byggingarmál, endur-
skoðun á skiptingu landsins í sveitarfélög og
samlagningu sveitarfélaga þar sem hag-
kvæmt þykir, en þetta vandamál er einmitt
mjög á döfinni á Norðurlöndum um þess-
ar mundir, svæðaskipulag Reykjavíkur og
nágrannasveitarfélaga, framkvæmd skipu-
lags og nauðsyn heildarskipulags er næði
til landsins alls.
Þar eð flestir ykkar munið hafa lesið um-
rædda grein, skal ég í rabbi mínu hér á eftir
forðast eftir getu endurtekningar þeirra at-
riða, sem þar eru rakin, en mun ræða um
ýms skipulagsmál á víð og dreif. Mun ég
leitast við að vera stuttorður, svo betri tími
gefist til umræðna um frumvarp það til
skipulagslaga, sem sent hefur verið öllum
sveitarstjórnum til umsagnar og nú liggur
fyrir til umræðu, hér á eftir.
Óþarfi mun vera að rekja sögu myndun-
ar þéttbýlis hér á landi, þar eð þið, áheyr-
endur góðir, eruð þeim málum kunnugri
en flestir aðrir, sömuleiðis ætti að vera
ónauðsynlegt í þennan hóp að rekja þau
afskipti, sem það opinbera hefur haft af
byggingar- og skipulagsmálum, bæði með
lagasetningu og á annan hátt, þar eð þið
þekkið það öll meira eða minna af eigin
raun. Ég vil hins vegar nota þetta kær-
komna tækifæri til þess að þakka sérlega
ánægjulegt samstarf við hinar ýmsu sveitar-
stjórnir, sem ég hef haft samvinnu við síð-
ast liðinn áratug. Ég vil taka það skýrt fram,
að burtséð frá örfáum undantekningum,
hefur samstarfið gengið eins og bezt verður
á kosið. Þar með er ekki sagt, að það skipu-
lag, sem samkomulag hefur náðzt um hverju
sinni milli sveitarstjórna og skipulagsnefnd-
ar ríkisins, hafi ávallt verið það hentugasta,
sem völ er á. Slíkt kemur sjaldan í ljós fyrr
en löngu síðar.
Skipidag hlýtur jafnan, eins og öll önn-
ur mannanna verk, að lúta því lögmáli, að
vera ófullkomið. Það er ávallt barn síns
tíma, skapað til að fullnægja sem bezt nú-
tíðar- og þó einkum framtíðarþörfum hvers
sveitarfélags um sig, en er að sjálfsögðu háð
þeim aðstæðum og fjárhagsgetu, sem er
ríkjandi, þegar skipulagningin á sér stað.
Framvindan á sviði tækni og fjármála ligg-
ur sjaldan svo ljós fyrir, að ekki verði að
geta meira eða minna í eyðurnar. Af þessu
leiðir, að munstur það, sem bæjunum er
valið til vaxtar, þ. e. skipulagið, úreldist
furðu fljótt og krefst þess vegna víðast hvar
endurskoðunar á tiltölulega fárra ára fresti.
Þegar haft er í huga, að hver bær um sig er
margslungin lífræn heild, sem vex og dafn-
ar, eftir því sem aðstæður leyfa, er ekki svo