Sveitarstjórnarmál - 01.11.2013, Blaðsíða 6

Almannavarnir
Stefnumótun stjórnvalda í
almannavarna- og öryggismálum
Herdís Sigurjónsdóttir, starfsmaður VSÓ Ráðgjafar, doktorsnemi í opinberri stjórnsýslu og
fyrrverandi sveitarstjórnarmaður, skrifar.
ög um almannavarnir nr.82/2008 gera
ráð fyrir að mótuð sé stefna stjórnvalda í
almannavarna- og öryggismálum og hefur sú
vinna verið í gangi á liðnum árum. Ég ætla
að rekja hér í stuttu máli feril stefnumót-
unarinnar og aðkomu Sambands íslenskra
sveitarfélaga að vinnunni.
Stýrihópur um gerð stefnu
stjórnvalda í almannavarna-
og öryggismálum
Almannavarna- og öryggismálaráð er um 30
manna ráð sem lýtur formennsku forsætis-
ráðherra. Tekin var ákvörðun um það á fyrsta
fundi ráðsins 10. júní 2009 að móta stefnu
stjórnvalda í almannavarna- og öryggismál-
um. Dómsmálaráðherra (nú innanríkisráð-
herra) var falið að undirbúa drög að stefnu í
samvinnu við hlutaðeigandi aðila og skipaði
hann stýrihóp í lok árs 2009 til að fara með
tillögugerðina. Þórunn J. Hafstein, skrifstofu-
stjóri skrifstofu almannaöryggis í innanríkis-
ráðuneytinu, var skipuð formaður. Auk henn-
ar voru skipuð þau Valur Ingimundarson
sagnfræðingur, Margrét S. Björnsdóttir for-
stöðumaður og Halla Gunnarsdóttir kennari.
Á síðu innanríkisráðuneytisins segir:
„Stýrihópnum er falið að undirbúa drög
að stefnu stjórnvalda i almannavarna- og
öryggismálum til þriggja ára i
samræmi við ákvæði 3. gr. al-
mannavarnalaga nr. 82/2008. í
almannavarna- og öryggismála-
stefnu stjórnvalda skal gera
grein fyrir ástandi og horfum í
almannavarna- og öryggismál-
um i landinu, fjalla um áherslu-
atriði varðandi skipulag al-
mannavarna- og öryggismála,
forvarnastarf, nauðsynlega sam-
hæfingu á efni viðbragðsáætl-
ana og starfsemi opinberra stof-
nana á þvi sviði, nauðsynlegar
birgðir til þess að tryggja lifs-
afkomu þjóðarinnar á hættutímum, endur-
reisn eftir hamfarir og aðrar aðgerðir sem
ráðið telur nauðsynlegar til þess að markmið
laga þessara náist."
Drög að stefnu liggja fyrir
Vinnan hófst í byrjun árs 2010. Fyrstu drög
voru lögð fram til umsagnar í byrjun þessa
árs. Umsagnarferlið var til 30. maí sl., en
drögin eru enn aðgengileg þeim sveitar-
stjórnarmönnum sem vilja kynna sér þau.
Stefnan skiptist í tvo hluta. Fyrri hlutinn
er umfjöllun um forsendur og áhersluþætti
sem eru þrír: almannavarn-
ir, mikilvægir samfélags-
innviðir og löggæsla og
öryggismál. Seinni hlutinn
er aðgerðaáætlun þar sem
ábyrgð og verkefni næstu
þriggja ára eru tilgreind.
Aðkoma Sambands
íslenskra sveitar-
félaga
Að mati höfundar hefur
ekki verið mikið samráð við
sambandið, þrátt fyrri að
sveitarfélög séu staðbundin
stjórnvöld sem fara með almannavarnir í
héraði í samvinnu við ríkisvaldið.
Samband íslenskra sveitarfélaga á tvo full-
trúa í almannavarna- og öryggismálaráði,
þau Karl Björnsson, framkvæmdastjóra sam-
bandsins, og Stellu K. Víðisdóttur, sviðsstjóra
Velferðarsviðs Reykjavíkurborgar. Þau komu
bæði að málinu í upphafi. Ráðið hefur þó
ekki fundað um drögin.
í mars 2012 var haldinn sérstakur fundur
með sambandinu þar sem komið var á fram-
færi leiðréttingum og athugasemdum við
drögin um málefni sem að sveitarfélögum
snúa. Á umsagnartíma í byrjun árs gerði
Samband íslenskra sveitarfélaga ekki athug-
semdir við drögin.
Á netsíðu innanríkisráðuneytisins segir að
þegar aflað hafi verið umsagna sem flestra
muni drögin verða fullunnin í samvinnu við
hlutaðeigandi ráðuneyti og stofnanir og lögð
fyrir almannavarna- og öryggismálaráð. Þvi
má vænta þess að samráð verði haft við sam-
bandið áður en drögin verða lögð fyrir
almannavarna- og öryggismálaráð til sam-
þykktar.
Verksvið almannavarna er víðtækt og nær m.a. yfir hvers kyns náttúruhamfarir. Svona var umhorfs i ráðhúsinu
i Sveitarfélaginu Árborg eftir jarðskjálftana 2008.
Herdís Sigurjónsdóttir.
6