Morgunblaðið - 05.01.2012, Qupperneq 19

19
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 5. JANÚAR 2012
Heilbrigt líferni Rökkvi og Snorri kunna tökin á snjóbrettunum, eru við öllu búnir og æfa sig á Klambratúni í Reykjavík en alltaf er gott að efla og styrkja sál og líkama, ekki síst í skammdeginu.
Golli
Þann 6. nóv-
ember árið 2010
var aðalfundur
kjördæmisráðs
Sjálfstæð-
isflokksins í
Norðvest-
urkjördæmi
haldinn í Borg-
arnesi. Þar lagði
ég fram tillögu
þess efnis að
fundurinn skor-
aði á Alþingi að draga til
baka ákærur á hendur Geir
H. Haarde fyrrverandi for-
sætisráðherra og falla frá
þeirri ákvörðun að höfða
mál gegn honum fyrir
landsdómi.
Hinir löglærðu á fund-
inum töldu vafa leika á því
hvort Alþingi gæti fallið frá
fyrri ákvörðun og var því
tillagan samþykkt svohljóð-
andi:
„Aðalfundur kjördæm-
isráðs Sjálfstæðisflokksins í
Norðvesturkjördæmi, hald-
inn í Borgarnesi 6. nóv-
ember 2010, harmar þá
ákvörðun Alþingis að ákæra
Geir H. Haarde fyrrverandi
forsætisráðherra og að
höfða mál gegn honum fyrir
Landsdómi.“
Mér fannst þá og finnst
enn það liggja nokkuð ljóst
fyrir að Alþingi gæti breytt
ákvörðun sinni í þessu máli
eins og öðrum og sem betur
fer virðist sá skilningur
vera orðinn almennari en
áður.
Greinargerðin með tillög-
unni var samþykkt á fund-
inum og vegna þess að hún
hefur ekki áður birst op-
inberlega og á enn fullt er-
indi inn í umræðuna þá
fylgir hún hér með svo-
hljóðandi:
„Þann 28. september
2010 var ákveðið á Alþingi
með 33 atkvæðum gegn 30
að ákæra Geir H. Haarde,
einan ráðherra,
fyrir glæp-
samlegt athæfi í
ráðherratíð
sinni og höfða
mál gegn hon-
um fyrir Lands-
dómi. Þetta var
sorgardagur í
sögu Alþingis.
Ljóst er að
með þessari
ákvörðun rötuðu
íslensk stjórn-
völd í miklar
ógöngur. Þegar alþing-
ismönnum er fengið það
vald að taka ákvörðun um
hvort ákæra skuli fólk og
draga það fyrir dóm, þá
mega menn ekki láta
flokkspólitík ráða. Því mið-
ur varð sú raunin í þessu
máli og setti virðing Alþing-
is mikið niður við þessa at-
kvæðagreiðslu.
Ekki er venja að sak-
sækja borgara þessa lands
og þess krafist að þeir verði
látnir sæta refsingu nema
meiri líkur en minni séu á
sakfellingu. Þetta er meg-
inregla okkar réttarfars,
sem ekki var virt í þessu
máli. Verknaðarlýsingar í
ákærunni virðast einnig svo
almennar og ómarkvissar
að þær geta varla leitt til
sakfellingar að mati lög-
manna.
Ljóst er að þessi mála-
ferli munu taka langan
tíma, krefjast mikillar vinnu
og verða gríðarlega kostn-
aðarsöm. Ekki verður síður
afdrifaríkt fyrir dómskerfið
að af 15 dómendum Lands-
dóms eru 5 reyndustu dóm-
arar Hæstaréttar Íslands
og munu þeir verða upp-
teknir af þessum mála-
rekstri á sama tíma og önn-
ur mál bíða afgreiðslu í
réttarkerfinu.
Margir alþingismenn,
bæði í stjórn og stjórn-
arandstöðu hafa lýst því yf-
ir að mikil mistök hafi verið
gerð með atkvæðagreiðsl-
unni þann 28. september.
Grundvallarmunur er á
því hvort stjórnmálamenn
axli pólitíska ábyrgð, sem
þeir eiga vissulega að gera,
og á því að krefjast þess að
einstaklingar verði látnir
sæta refsingu.
Hið nýja Ísland á ekki að
vera land pólitískra rétt-
arhalda og haturs.
Betra væri að horfa fram
á veginn og byggja saman
upp hið nýja Ísland. Betra
væri að nota þær þúsundir
vinnustunda, það hugvit og
þekkingu sem mun fara í
vinnu við Landsdóminn, til
uppbyggingar þjóðfélagsins.
Betra væri að nota þá fjár-
muni sem þessi málaferli
munu kosta skattgreiðendur
fremur í brýn og aðkallandi
verkefni, svo sem í heil-
brigðiskerfinu.“
Á þennan fund mættu
bæði formaður og varafor-
maður Sjálfstæðisflokksins.
Með grein þessari vil ég
minna á hvað fyrirhuguð til-
laga sem nú liggur fyrir Al-
þingi, sama efnis, á mikið
fylgi í kjördæminu, fylgi
sem nær langt út fyrir raðir
Sjálfstæðismanna. Á það er
m.a. bent í grein sem ég
skrifaði á fréttavefinn
Feyki.is í september árið
2010 og hægt er að lesa á
feykir.is/archives/28311
Ég óska alþingismönnum
og Íslendingum öllum gleði-
legs og farsæls nýs árs og
megi drenglyndi og sann-
girni einkenna störf okkar á
árinu.
Eftir Gísla
Gunnarsson
»Hið nýja Ísland
á ekki að vera
land pólitískra
réttarhalda og
haturs.
Gísli
Gunnarsson
Höfundur er sóknarprestur
í Glaumbæ og kirkjuráðs-
maður.
Borgarnesræða
Við eft-
irlaunafólk höfum
mátt sæta skerð-
ingum á lífeyri
okkar á und-
anförnum árum.
Okkur fannst
gengið freklega á
rétt okkar, þegar
ákvörðun var tek-
in 1. júlí 2009 um
að lífeyrissjóðs-
tekjur skyldu skerða grunn-
lífeyri, og það án nokkurs
samráðs við okkar samtök.
Þá misstu margir allan sinn
grunnlífeyri frá TR. Það
munaði verulega um það og
þar til viðbótar voru margir
lífeyrissjóðir í kjölfarið að
skerða lífeyri eftirlaunafólks
um 4-12%. Þessu var mót-
mælt harðlega á sínum tíma
og hefur verið gert margoft
síðan.
Þessari skerðingu á bótum
almannatrygginga var skellt
á með tveggja daga fyr-
irvara. Við eldri borgarar
teljum að allir eigi rétt á
grunnlífeyri frá TR. Við er-
um búin að greiða okkar til
samfélagsins með vinnu og
sköttum og almannatrygg-
ingar eiga að veita ákveðin
réttindi auk aðstoðar við þá
sem þurfandi eru. Síðan er
það misjafnt hve eft-
irlaunafólk á mikil réttindi í
lífeyrissjóðum, en það eru
líka réttindi sem við höfum
safnað okkur upp með vinnu-
framlagi. Ef farið er að skera
af allar tryggingabætur
vegna þess að fólk hefur lagt
í lífeyrissjóð þá mun það hafa
letjandi áhrif á vilja fólks til
að greiða í lífeyrissjóð.
Þegar lífeyrissjóðakerfið
var lögfest á sínum tíma var
litið svo að það myndaði eina
stoð af þremur undir lífeyri
eftirlaunafólks.
Hinar stoðirnar
væru grunnlífeyrir
almannatrygginga
og séreign-
arsparnaður af
ýmsu tagi. Nú eru
þeir sífellt færri
sem fá grunnlíf-
eyri vegna þess að
þeir eiga tiltekin
réttindi í lífeyr-
issjóði.
Og hvað með
séreignarsparn-
aðinn? Nú hafa
mjög margir á miðjum aldri
þurft að taka út sér-
eignasparnaðinn til að eiga
fyrir nauðþurftum sl. tvö ár
og hann minnkar stöðugt. Og
nú hefur einnig verið minnk-
að það hlutfall sem menn
geta lagt í séreignarsparnað
úr 4% í 2%. Ég vil benda því
fólki sem nú er á miðjum
aldri og ekki farið að nýta
sín eftirlaun að þetta mál
kemur þeim líka við. Grunn-
lífeyrir á að vera fyrir alla,
það er okkar krafa.
Við munum halda
áfram að berjast fyrir
leiðréttingu
Margar ályktanir hafa ver-
ið samþykktar í Lands-
sambandi eldri borgara og í
félögum eldri borgara, þar
sem þess er krafist að þessi
skerðing verði afturkölluð.
Nú viljum við eftirlaunafólk
gera ráð fyrir því að kominn
sé tími á leiðréttingu, ekki
síst eftir að Kjararáð úr-
skurðaði að nú skyldi draga
til baka skerðingar á launum
alþingismanna og ráðherra
sem gerðar voru á sama tíma
eða árið 2009. Stjórn Lands-
sambands eldri borgara hef-
ur í viðtölum við nefndir Al-
þingis undanfarnar vikur
ítrekað bent á að verulega
hafi verið gengið á rétt okkar
með aðgerðum stjórnvalda
frá hruni og höfum farið
fram á leiðréttingar á kjörum
okkar. Við höfum ekki fengið
hljómgrunn fyrir þeim kröf-
um nema hjá nokkrum
stjórnarandstæðingum. Það
dugar okkur ekki svo nú vilj-
um við fá úr því skorið í
fullri alvöru hvort ekki eigi
nú að leiðrétta og draga til
baka þær skerðingar sem við
höfum orðið fyrir.
Þótt nokkur árangur hafi
náðst í tengslum við kjara-
samninga s.l. vor í að bæta
kjör eftirlaunafólks, þá er
það ófullnægjandi, ekki síst í
ljósi þess að nú á samkvæmt
fjárlögum þessa árs aðeins
að hækka bætur TR um 3,5%
í stað 6,5% eins og menn
töldu að samið hefði verið
um.
Samkvæmt samanburð-
arrannsókn hjá Háskóla Ís-
lands, sem gerð var 2009 þá
verja Íslendingar lægstu
hlutfalli af vergri þjóð-
arframleiðslu til þjónustu og
lífeyris til eldri borgara.
Hlutfallið er 4,9% hér á landi
en 7-11% á hinum Norð-
urlöndunum. Ég geri ekki
ráð fyrir að það hafi breyst
síðan. Það væri ríkisstjórn-
inni til sóma ef hún tæki nú
myndarlega á þessu máli og
reyndist þá vera að vinna í
anda þeirrar norrænu vel-
ferðar, sem hún kennir sig
við.
Eftir Jónu
Valgerði
Kristjánsdóttur
» Við erum búin að
greiða okkar til
samfélagsins með
vinnu og sköttum og
almannatryggingar
eiga að veita ákveð-
in réttindi auk að-
stoðar við þurfandi.
Jóna Valgerður
Kristjánsdóttir
Höfundur er formaður Lands-
sambands eldri borgara.
Grunnlífeyrir fyrir allt
eftirlaunafólk