Morgunblaðið - 29.03.2012, Side 10
10 finnur.is 29. mars 2012
Stórhöfða 17 | Sími 577 5555 | veggsport.is
1987 - 2012
Við erum 25 ára
Afmælistil
boð í mars
*Kortið gildir frá mars til 25. september
6 mánaða kort*
á 25.000 kr.
H
rafnhildur Schram listfræðingur hefur verið sjálf-
stætt starfandi fræðimaður frá síðustu alda-
mótum og að mestu unnið við skriftir og sýning-
arstjórnun. Hún hefur helgað sig rannsóknum
og skrifum um sögu íslenskra myndlistarkvenna og er höf-
undur bókarinnar Huldukonur í íslenskri myndlist. Síðast
setti hún upp málverkasýninguna Draumlandið mitt í
norðri, í Listasafni Reykjavíkur að Kjarvalsstöðum, sem
lauk fyrr í mánuðinum.
„Sýningin fjallaði um danska listakonu, Karen Agnete,
sem flutti til Íslands árið 1929 með eiginmanni sínum,
Sveini Þórarinssyni listmálara, og bjó hér og starfaði í yfir
hálfa öld,“ segir Hrafnhildur. „Þau deildu vinnustofu og
sýndu verk sín ævinlega saman og því gaf sýningin tilefni
til að hugleiða parsambönd listamanna og þá félagslegu
annmarka sem þeim hafa oft fylgt og báðir aðilar liðið fyrir.
Hjónin Karen Agnete og Sveinn virtust hafa fundið heilla-
vænlega leið til að þroskast sem skapandi listamenn innan
ramma kærleiksríks parsambands, án þess að flækjast í
hefðbundnar skoðanir um karllæg og kvenlæg hlutverk.“
Ófyrirsjáanlegur matseðill
Á heimili Hrafnhildar er það hún sem eldar. „Það hefur
ekki verið mikið um ástríðufulla áhugakokka nálægt mér
svo ég hef alltaf staðið fyrir eldamennskunni og átt sviðið
ein. Það hefur verið bæði skemmtilegt og skapandi, ólíkt
flestum öðrum heimilisstörfum. En maður þarf að gæta
þess að detta ekki inn í ákveðið mynstur og reyna að forð-
ast sömu réttina ákveðna daga vikunnar, sem mikið var
um á mínum uppvaxtarárum. Helst á matseðillinn að vera
ófyrirsjáanlegur.
Ég les ekki sakamálasögur en fæ mína spennu úr kokka-
bókum, sem jafnframt geta verið saga þjóðanna, og segja
manni heilmikið um lífshætti, hefðir og trúarbrögð. Núna
liggur á náttborðinu bók um uppruna kryddjurta en biblían
mín í þessum fræðum er klassísk, eldgömul, spænsk
kokkabók sem mér var gefin sem ungri konu sem aldrei
hafði eldað nema í neyð. Í hana sæki ég aftur og aftur inn-
blástur en þar er meðal annars að finna tugi uppskrifta að
saltfiskréttum sem eru í miklu uppáhaldi á heimilinu.“
Hrafnhildur Schram listfræðingur
Fæ mína
spennu úr
kokkabókum
Morgunblaðið/Sigurgeir S
Hrafnhildur
Schram kaupir
fisk í fiskibúð-
inni við Freyju-
götu en fer yfir
lækinn eftir
lambakjöti.
Hrafnhildur Schram hefur helgað
sig rannsóknum á sögu íslenskra
myndlistarkvenna.
Meðal nýjunga sem kynntar voru til sög-
unnar á Hönnunarmars var ís í þremur
gerðum frá bændaversluninni Búbót; Bis-
markís, Grjónagrautsís og Hunangsís.
Verslunin er til húsa í Þingborg, skammt
austan við Selfoss, en að baki henni og
framleiðslunni standa Guðbjörg Jónsdóttir
og Gauti Gunnarsson, bændur á Læk í Flóa.
Umbúðir íssins eru í laginu eins og köku-
sneiðar og mynda átta sneiðar myndarlega
ístertu. Eru þær afrakstur samstarfs vöru-
hönnuðanna Auðar Aspar Guðmundsdóttur
og Emblu Vigfúsdóttur.
Nýi ísinn er fáanlegur í Búbót en verslunin
selur eingöngu upprunamerktar, íslenskar
matvörur. Jafnframt er stefnt að því að
selja ísinn í völdum verslunum á höfuðborgarsvæðinu.
beggo@mbl.is
Svalur ís frá Búbót
Má bjóða þér Bismarkís?
Lárpera, eða avókadó, er ávöxtur sem þó er
oftast notaður eins og grænmeti. Þeir sem
halda upp á avókadó og eru vanir að nota
það til matreiðslu þekkja vandamálið hversu
fljótt það verður brúnleitt og óspennandi
eftir að það hefur verið skorið. Á því er ein-
föld lausn – ekki henda steininum.
Það er ekkert mál að nota aðeins hálft avókadó í einu, hinn helming-
urinn geymist í nokkra daga ef steinninn er látinn vera á sínum stað.
Sama á við þegar heilt avókadó er skorið niður í bita, til dæmis í salat.
Auðvelt er að gera það fyrirfram og geyma; ef steinninn er látinn liggja
með í skálinni helst ávöxturinn grænn og girnilegur.
beggo@mbl.is
Lárpera, eða avókadó
Ekki henda steininum
Rauðbeðusúpa
Guðrúnar
1 ¼ dl rifnar gulrætur
2 ½ dl rifinn gulur laukur
2 1/2 dl rauðbeður, rifnar
2 1/2 dl sellerí, rifið
1 msk smjör
4 3/4 dl grænmetisten-
ingur
2 1/2 dl hvítkál, rifið fínt
hakkaðir tómatar úr einni
dós (vökvinn sigtaður
frá)
salt og pipar
1 msk agave-síróp
sýrður rjómi
ferskt dill
Gulrætur, laukur, rauð-
beður og sellerí er sett í
stóran pott með vatni
sem flýtur yfir og soðið
undir loki í 20 mínútur.
Bætið við smjöri, græn-
metiskrafti, hvítkáli og
tómötum og sjóðið sam-
an í 15 mínútur.
Piprið, saltið og hrærið
í matskeið af agave-
sírópi.
Súpan er færð upp á
diska, setjið matskeið af
sýrðum rjóma út í hvern
skammt og stráið að lok-
um dilli yfir.
Fiskbúð og félagsmiðstöð
Hún kveðst aðallega elda fisk- og grænmetisrétti. „Fisk-
urinn hefur forgang, ég hef hann oft fjórum til fimm sinn-
um í viku. Mér finnst spennandi að elda þessa „nýju“
neyslufiska, sem hafa auðvitað alltaf synt í sjónum, á borð
við keilu og blálöngu. Hins vegar hef ég aldrei verið mikið
fyrir rautt kjöt en get þó ekki alveg verið án þess og þá er
það alltaf íslenska lambakjötið sem verður fyrir valinu.
Fuglakjötið er líka í uppáhaldi hjá stórfjölskyldunni, við
borðum núorðið kalkún á aðfangadagskvöld eftir að rjúp-
an hvarf og endur og gæsir á öðrum tyllidögum.“
Aðspurð segist Hrafnhildur vera vandlátari á hráefnið
nú en áður og matreiðslan er einfaldari. „Á veturna nota
ég mikið rótarávexti sem ég baka í ofni; næpur, rauðrófur,
gulrætur, sætar kartöflur og þær hefðbundnu sem er góð
tilbreyting frá hráa grænmetinu. Íslenskt bankabygg í
staðinn fyrir hrísgrjón, pasta og kartöflur er líka góður val-
kostur. Úrval grænmetis og ávaxta er orðið nokkuð gott en
ég sakna þess þó að fá ekki ávextina nægilega þroskaða.
Núna nota ég fjölbreytilegra krydd en áður en þó ekki eins
sterkt og kaupi það oft á ferðalögum. Fyrir margt löngu
heimsótti ég kryddmarkað suður við Indlandshaf sem enn
lifir sterkt i minningunni sem sannkallaður skæruhernaður
á öll skilningarvit.
Ég bý í miðbænum og það er ekki um mjög auðugan
garð að gresja þar hvað varðar góðar matvöruverslanir
þar sem hægt er að fá bæði ferskan fisk og kjöt á sama
stað yfir afgreiðsluborðið. Því kaupi ég allan fisk í fiskbúð-
inni við Freyjugötuna sem er dásamleg, gamaldags fisk-
búð og um leið eins konar félagsmiðstöð fyrir hverfið. Hins
vegar fer ég yfir lækinn eftir lambakjöti, oft í Melabúðina
eða Hagkaup á Seltjarnarnesinu.“
Uppskrift Hrafnhildar er ættuð frá vinkonu hennar sem
er að sögn listakokkur.
beggo@mbl.is