Morgunblaðið - 02.08.2012, Síða 14

14 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 2. ÁGÚST 2012
Tónastöðin • Skipholti 50d • Reykjavík • sími 552 1185 & Strandgata 25 • Akureyri • sími 456 1185 • www.tonastodin.is
Tónastöðin
býður upp á mikið úrval
hljóðfæra og nótnabóka
fyrir allar tegundir tónlistar
og leggur áherslu á góða
og persónulega þjónustu.
Hjá okkur færðu
faglega þjónustu,
byggða á þekkingu
og áratuga reynslu.
Viðskiptavinir ÓB og Olís hafa notið
góðs gengis íslenska handbolta-
landsliðsins á Ólympíuleikunum til
þessa með því að fá afslátt á elds-
neytislítranum sem nemur vinnings-
forskoti liðsins. Eftir leikinn gegn
Argentínu var afslátturinn sex krón-
ur og tíu krónur eftir sigur á Túnis.
Önnur olíufélög höfðu síðdegis í
gær ekki enn brugðist sérstaklega
við þessu útspili ÓB, sem er í eigu
Olís. Talsmenn félaganna segja að
það verði gert með einhverjum hætti
áður en langt um líður, enda versl-
unarmannahelgi framundan og
landsmenn á faraldsfæti.
Framundan er leikur gegn Sví-
þjóð í kvöld og Frökkum á laugar-
dagskvöld. Það gætu orðið erfiðari
leikir og spurður hvort ÓB muni
hækka verðið ef Ísland tapar þeim
leikjum segir Sigurjón Bjarnason,
rekstarstjóri ÓB-stöðvanna, svo
ekki vera. „Að sjálfsögðu vonumst
við til að þeir vinni, ef þeir tapa þá
munum við samt gera eitthvað,“ seg-
ir Sigurjón, fyrrum handboltakappi
og landsliðsmaður. Síðasti leikur Ís-
lands í riðlinum er gegn Bretum á
mánudag. Þeir hafa verið að tapa
sínum leikjum með allt að 30 mörk-
um og því eiga viðskiptavinir ÓB og
Olís í vændum vænan afslátt eftir
þann leik.
„Við lítum svo á að ÓB sé að
bregðast við okkar tilboðum í sumar
og þess verður ekki langt að bíða að
við bregðumst við þessu,“ segir Ein-
ar Örn Ólafsson, forstjóri Skeljungs,
sem á og rekur Orkuna. Hugi Hreið-
arsson, markaðsstjóri Atlantsolíu,
segir félagið fylgjast vel með og
„standa sína plikt, sama á hverju
dynur.“ Hann segir þetta sýna að
það sé líf á markaðnum. bjb@mbl.is
Olíufélögin ætla
að bregðast við
 Viðskiptavinir ÓB og Olís hafa notið
góðs gengis „strákanna okkar“ á ÓL
Morgunblaðið/Frikki
Samkeppni Önnur olíufélög boða
viðbrögð við útspili ÓB og Olís.
Þórunn Kristjánsdóttir
thorunn@mbl.is
Markmið verkefnisins Bændur græða
landið er að stöðva rof og klæða landið
gróðri á ný. Verkefnið hefur staðið yf-
ir í 22 ár, frá 1990, en á því tímabili
hafa 30.000 hektarar af gróðurvana
landi breyst í frjósaman jarðveg.
Verkefnið er samvinna bænda og
Landgræðslunnar. Landið er tekið út
og í kjölfarið fá bændur áburð og
grasfræ ef þurfa þykir, húsdýra-
áburður og úrgangshey eru einnig
notuð í ríkum mæli. Áburðurinn er
niðurgreiddur að hluta en bændur sjá
um að vinna verkið.
Verkefnið hefur gengið vonum
framar, mælst vel fyrir og árangurinn
lætur ekki á sér standa.
Hækkun á áburðaverði hefur þó
bitnað á verkefninu. „Þetta eru vá-
gengistímar. Þegar betur árar og við
höfum meiri pening en núna þá langar
okkur að efla verkefnið. Við þurfum
að fá fleiri þátttakendur og einnig
mæta þörf þeirra þátttakenda sem
fyrir eru,“ segir Guðmundur Stefáns-
son, sviðsstjóri landverndarsviðs hjá
Landgræðslunni. Þrátt fyrir það segir
hann: „margir bændur sem taka þátt í
verkefninu gera meira en sem nemur
okkar stuðningi.“
Landgræðslan vinnst ekki á einni
nóttu. „Í landgræðslu, bæði á láglendi
og hálendi eru óþrjótandi verkefni um
ófyrirsjáanlega framtíð. Það er tals-
vert af landi sem liggur lágt, nytjalönd
og afréttir, sem er verið að græða upp
og þyrfti að gera betur. Þetta gengur
allt vel en eini gallinn er að við getum
aldrei gert nógu mikið, þó vissulega
séum við ánægð með árangur verk-
efnisins,“ segir Guðmundur.
Samskipti lykillinn
„Samfélagslegi þátturinn og sam-
skipti bænda og sérfræðinga er annar
skemmtilegur flötur á verkefninu, þó
landgræðslan sem slík sé mikilvæg,“
segir Sigríður Júlía Brynleifsdóttir,
héraðsfulltrúi Vesturlands og Vest-
fjarða, einn umsjónarmanna
verkefnisins.
„Við erum í ofsalega miklum og
góðum tengslum við bændur. Ég er
héraðsfulltrúi á Vesturlandi og Vest-
fjörðum og heimsæki bændur um allt
svæðið. Eftir að hafa tekið þátt í
þessu verkefni hef ég náð að mynda
góð tengsl og við erum sýnilegri fyrir
vikið. Það eru allir að vinna saman að
sameiginlegu markmiði. Það er
ávísun á að ná árangri.“
Undir þessi orð tekur Brita Berg-
lund landfræðingur. Mastersritgerð
hennar í umhverfissamskiptum (e.
environmental communication),
fjallar um verkefnið Bændur græða
landið. Brita skoðar mannleg sam-
skipti í kringum umhverfismál. Hún
segir að vandamálin liggi oft í mann-
legum samskiptum og lausnirnar þá
oftast líka. „Hugmyndir liggur í því að
koma ekki með boð og bönn heldur
ræða saman. Lausnin felst í sam-
skiptunum. Ótrúlegir hlutir áttu sér
stað þegar bændum gafst tækifæri á
að ræða við sérfræðinga Landgræðsl-
unnar og öfugt,“ segir Brita.
Notast var við svokallaða þátttöku-
nálgun í verkefninu, að nálgast bónd-
ann út frá hans forsendum. „Flestallir
bændurnir voru byrjaðir að græða
upp landið áður en þeir tóku þátt í
verkefninu, en þó af veikum mætti.“
Með því að fá bændur til að leggja
meiri rækt við heimahagana minnk-
aði álagið á afréttina sem veitti ekki af
hvíld frá ágangi búfénaðarins. Með
því að beita þessum hætti hafði það
ákveðin margveldisáhrif.“
Fikt endaði með ástríðu
Bændurnir Þorvaldur Jónsson og
Ólöf Guðmundsdóttir að Brekkukoti í
Reykholti hlutu landgræðsluverðlaun
ríkisins 2011. Þau hafa unnið þrot-
laust að uppgræðslu landsins frá
1990. Fljótlega upp úr því bauðst
þeim þátttaka í verkefninu og sjá ekki
eftir því.
„Þetta voru 75 hektarar af ógrón-
um mel sem nú er alþakinn gróðri. Nú
eru um 5 hektarar eftir. Verkefnið
flýtti mikið fyrir,“ segir Þorvaldur.
Aðspurður um hvort þetta sé ekki
mikil þolinmæðisvinna segir hann;
„Ég tek ekkert eftir því ég hef svo
gaman af þessu. Maður veit að þetta
tekur tíma og það er svo gaman að sjá
þegar þetta gerist.“
Landgræðsla eilífðarverkefni
Auðn Ógrónir melarnir á Brekkukoti árið 1997. Ljóst er að mikið starf beið
þeirra hjóna en með elju og þrautseigju að vopni náðu þau settum árangri.
 30.000 hektarar hafa verið græddir upp í Bændur græða landið, verkefni Landgræðslu ríkisins
 Samskipti bænda og sérfræðinga einstaklega árangursrík  Bændur um allt land þátttakendur
Gróður Árangursríkt landgræðslustarf og melarnir orðnir grónir árið 2011.
Stöku sinnum mætir brottfluttur sonur á svæðið og lendir flugvél sinni þar.
Þátttakendur í Bændur græða landið
Grunnkort/Loftmyndir ehf.
Staðsetninga þáttakenda Héraðssetur
Hvanneyri
Gunnarsholt
Egilsstaðir
Húsavík
Sauðárkrókur
Dýrmætt samstarf
» Árið 2011 voru þátttakendur
656 og fjölgaði um 16 milli ára.
» Sumarið 2011 var dreift
1.159,8 tonnum af áburði og sáð
8.584 kg af fræi.
» Hver virkur þátttakandi
dreifði að meðaltali 2,3 tonnum
af áburði og sáði 16,7 kg af fræi.
» Landgræðslan greiðir þátt-
takendum sem nemur 85%
kostnaðar vegna áburðakaupa
og lætur þeim í té grasfræ þar
sem þess er talin þörf.
» Kortlagning uppgræðslu-
svæða hófst með markvissum
hætti 2010. 85% af svæðunum
hafa verið kortlögð. Í þeirri
vinnu var farið á vettvang með
þátttakanda og mörk svæðanna
dregin inn á loftmynd og að-
gerðir á svæðunum skráðar.