Morgunblaðið - 04.10.2013, Qupperneq 19

Fjallalamb Björn Víkingur Björnsson framkvæmdastjóri segir fólk á svæðinu vilja standa vörð um fyrirtækið.
frekar en hugsa um magnið. Við
njótum góðs af því að hafa ekki þurft
að skera niður fé vegna riðu og höf-
um því forskot í kynbótum og héðan
er mikil líflambasala út um allt land.
Fleiri riðulaus svæði eru á landinu,
en þetta er eina slíka svæðið þar sem
er sláturhús.“
Vegna þessa getur Fjallalamb
einungis slátrað af hinu riðulausa
svæði því óheimilt er að flytja lömb
þangað inn, vegna sérstöðu svæðis-
ins varðandi sjúkdómavarnir.
„Mikill vilji er til þess að standa
vörð um svæðið. Menn vita um
áhættuþáttinn, sjálfsagt er ekkert
mál að smita riðunni austur fyrir
Jökulsá, en við stöndum vörð um
svæðið.“
Um 70 starfsmenn
Lífið snýst að miklu leyti um
sauðfjárbúskap í Öxarfirði, Núpa-
sveit, Langanesi, Bakkafirði og Þist-
ilfirði. „Þegar menn hittast á förnum
vegi spyrja þeir ekki hver annan
hvernig þeir hafi það; vita að ef eitt-
hvað bjátaði á væru þeir örugglega
búnir að fá þær fréttir. Hér er þess í
stað spurt: Hvaða hrút valdirðu á
sæðingarstöðinni!“ segir Björn Vík-
ingur og hlær. Greinilega ánægður
með sitt fólk.
Í sláturtíðinni vinna um 70
manns hjá Fjallalambi, en fjöldinn
fer niður í 15-20 manns utan slátur-
tíðar. Nær öll framleiðsla er seld á
höfuðborgarsvæðinu. „Nýjasta
verkefnið okkar er að við seljum
hálfa skrokka í kassa með upp-
runamerkingu; utan á kassanum er
innleggjendanúmer sem fólk getur
slegið inn á heimasíðunni okkar og
séð mynd af viðkomandi bæ. Það er
persónulegt og skemmtilegt.“
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Fallegt Haustlitirnir eru fallegir í Núpasveitinni þessa dagana sem víðar.
Laxeldistöðin Rifós í Kelduhverfi
er í eigu heimamanna. Dæmigert
byggðafestufyrirtæki, segir Hlíf-
ar Karlsson framkvæmdastjóri.
Á staðnum var fiskeldisfyrir-
tækið ÍSNO, þar sem frum-
kvöðullinn Eyjólfur Konráð
Jónsson var stjórnarformaður en
heimamenn stofnuðu Rifós 1992
eftir að ÍSNO fór í þrot.
„Við framleiðum eingöngu
bleikju nú, 250 til 300 tonn á ári
og seljum nánast allt til Banda-
ríkjanna,“ segir Hlífar Karlsson
framkvæmdastjóri. „Við kaupum
öll hrogn frá kynbótastöðinni á
Hólum í Hjaltadal en erum með
eigin seiðastöð; hrognin eru
klakin hér, fiskurinn alinn og hér
slátrum við, flökum og bein-
hreinsum, og seljum flökin fersk
til Ameríku.“
Tíu manns vinna hjá Rifósi.
Rifós er laxeldisstöð í eigu heimamanna
Morgunblaðið/Skapti Hallgrímsson
Bleikja vestur Wong frá Taílandi og Santa sem er frá Lettlandi.
300 tonn af bleikju
til Bandaríkjanna
Morgunblaðið/Skapti
Rifós Þórarinn Már Þórarins-
son, t.v., og Hlífar Karlsson.
myndir um nýtingu en stjórn-
endur þjóðgarðsins aðrar. Einnig
hefur menn greint á um hvort
innheimta skuli gjald af ferða-
mönnum sem á svæðið koma. Því
er margt þess valdandi að hníf-
urinn stendur í kúnni en menn
eru þó bjartsýnir á lausn.
„Á blaði eru teikningar að
t.d. hreinlætisaðstöðu og fræðslu-
og upplýsingahús. Einnig þarf að
leggja þarna göngustíga og fleira.
Ég trúi að lausn finnist fljótlega.
Gert er ráð fyrir þessu verkefni í
áætlunum þjóðgarðsins, en fram-
kvæmdafé hans á ári hverju er á
bilinu 150 til 170 milljónir króna.“
Herðubreið og Mývatn
Norðursvæði Vatnajökuls-
þjóðgarðs nær frá Dyngjufjöllum
og þaðan til sjávar. Umrætt svæði
er margskipt, en innan þess eru
ýmar þekktar náttúruvinjar, svo
sem Herðubreiðarlindir, Mývatn,
Jökulsárgljúfur og Ásbyrgi. Síð-
astnefndi staðurinn er fjölsóttur
og vinsæll meðal ferðamanna. Út-
lendingar sem leið eiga um norð-
anvert landið koma þangað gjarn-
an til að sjá og upplifa einstaka
náttúru og sama gildir raunar
einnig um Íslendingana. Þeir eru
í meirihluta tjaldgesta í Ásbyrgi –
en gistinætur á svæðinu í sumar
voru um tuttugu þúsund. Hvað Ís-
lendinga áhrærir á þar oft í hlut
fólk, til dæmis frá Akureyri og
Húsavík, sem er með hýsi sín á
föstum stöðum og kemur í Ás-
byrgi nánast um hverja helgi –
frá vori til hausts.
Berjaspretta hefur verið með ein-
dæmum góð í Núpasveit og víðar á
norðausturhorninu að þessu sinni.
„Við munum ekki annað eins, að
minnsta kosti síðan 1984. Það var
varla hægt að stíga niður fæti í berja-
landinu,“ segir Alda Jónsdóttir, bóndi
á Presthólum.
Á svæðinu eru krækibær, bláber,
aðalbláber og aðalber, sem svo eru
kölluð; nánast svört að lit og þau allra
bestu að mati sumra.
„Þetta er alveg einstakt haust,“ segir Alda. Maður í sveitinni sem
Morgunblaðið ræddi við vissi dæmi um konu sem hafði tínt alls 600 lítra
nú í haust.
Ótrúlega mikið af berjum
TÍÐIN HEFUR VERIÐ GÓÐ
 Á morgun verður komið við
á Húsavík á 100 daga hring-
ferð Morgunblaðsins.
Á morgun
 Eyþór Margeirsson rekur Vökva-
þjónustu Kópaskers, þjónar bændum,
verktökum og trillukörlum og er að
auki í verktöku sjálfur; tekur að sér
plægingar, almenna jarðvinnu og
steypu. Auk þess sér hann um vöru-
afgreiðslu fyrir flutningafyrirtækin.
Hann er uppalinn á bænum Skóg-
um í nágrenninu en fluttist til Kópa-
skers 1979. „Eftir jarðskjálftann 1976
lækkaði landið svo mikið að allt fór á
kaf í vatn og óbúandi var á jörðinni.“
Eyþór var trillukarl í 10 ár en ákvað
síðan að breyta til. „Fólki hefur fækk-
að hér og meðalaldur hækkað, ég
held það vanti fjölbreyttari vinnu,“
segir hann en segir þó mjög gott að
búa á staðnum. Stutt sé að skreppa
út í náttúruna, „fiskur í öðrum hverj-
um polli á heiðinni“ og gaman sé að
veiða sér í matinn. En hann er
óánægður með að svæðið skyldi
verða hluti Norðurþings. „Mér finnst
byggðarlagið hafa sett niður við sam-
eininguna. Sveitarstjórnin virðist
ekki sjá mikið austur fyrir Húsavík.“
Morgunblaðið/Skapti
Verktaki Eyþór Margeirsson.
Vantar fjölbreyttari vinnu
Við erum stolt fyrirtæki á
Kópaskeri
Kópasker er þorp við austanverðan Öxarfjörð, á
vestanverðri Melrakkasléttu og er hluti sveitar-
félagsins Norðurþings. Nafnið sækir þorpið til
skers sem áður gekk út í sjó og hafnargarðurinn
stendur núna á. Helstu atvinnuvegir eru þjónusta,
auk matvælavinnslu. Íbúar eru um 120.
Eini
þéttbýlis
kjarninn í
Öxarfirði.Ljósmynd/MatsWibe Lund
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 4. OKTÓBER 2013