Morgunblaðið - 09.10.2013, Blaðsíða 21

FRÉTTIR 21Viðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 9. OKTÓBER 2013
skýrir Seðlabankinn, „viðkvæm
staða fyrirtækja, miklar virðisbreyt-
ingar á útlánum og áform um losun
fjármagnshafta undirstrika hve
mikilvægt er að veikja ekki við-
námsþrótt fjármálafyrirtækja um
þessar mundir.“ Því telur Seðla-
bankinn að stilla verði væntingum
um „verulegar“ arðgreiðslur til eig-
enda stóru viðskiptabankanna í hóf
enda myndi lækkun eigin fjár þeirra
og rýrari lausafjárstaða veikja „við-
námsþrótt“ bankanna gagnvart
áhættu við losun hafta. Þetta eigi
ekki síst við um Landsbankann í
ljósi þungrar endurgreiðslubyrði
bankans.
Höftum beitt á kröfuhafa LBI
Tilkynnt var í síðustu viku að
slitastjórn gamla Landsbankans
(LBI) hefði fallist á beiðni Lands-
bankans um að hefja formlegar við-
ræður um endurskoðun á ýmsum
skilmálum á 300 milljarða skulda-
bréfum milli bankans og LBI. Seðla-
bankinn segir í ritinu að verði ekki
lengt í þeim lánum, sem að óbreyttu
eiga að greiðast upp árið 2018, þá
muni fjármagnshöftin „koma í veg
fyrir að greiðslur til kröfuhafa
gamla bankans raski stöðugleika“.
Með öðrum orðum er ljóst að slita-
stjórn LBI getur ekki vænst þess að
fá undanþágu frá Seðlabankanum til
að greiða áfram gjaldeyri til kröfu-
hafa nema fallist verði á verulega
lengingu lánsins.
Sá mikli endurfjármögnunarvandi
sem íslenska þjóðarbúið stendur
frammi fyrir – og þar skiptir um 300
milljarða skuld Landsbankans við
LBI mestu máli – endurspeglar
ennfremur þá staðreynd að ekkert
svigrúm er fyrir hendi til að losa út
um 450 milljarða krónueign Glitnis
og Kaupþings í skiptum fyrir gjald-
eyri. Fram kom í máli Sigríðar
Benediktsdóttur, framkvæmda-
stjóra fjármálastöðugleikasviðs, á
kynningarfundi í í gær að þessi end-
urfjármögnunarvandi væri „enn
þyngri en áður“.
Kjörin ekki lakari í áratugi
Skemmst er að minnast þess að
Seðlabankinn sagði í riti sínu um
fjármálastöðugleika í lok apríl á
þessu ári að íslenska þjóðarbúið
myndi „ekki skapa nægan gjaldeyri
að óbreyttu gengi krónunnar til að
losa út krónueignir búa gömlu bank-
anna til erlendra kröfuhafa og það
jafnvel þótt þær yrði verðlagðar
mjög lágt í erlendum gjaldmiðlum“.
Miðað við það sem fram kemur í
nýjasta riti bankans um fjármála-
stöðugleika er ljóst að horfur um
gjaldeyrissköpun þjóðarbúsins hafa
síður en svo batnað á undanförnum
misserum. Öðru nær. Á það er bent í
ritinu að viðskiptakjör á erlendum
mörkuðum hafi rýrnað um 15% frá
árinu 2015 og búist sé við áfram-
haldandi rýrnun.
Arnór Sighvatsson aðstoðarseðla-
bankastjóri sagði að kjörin hefðu
ekki verið „lakari í áratugi“. Takist
innlendum aðilum, sem þurfa að
greiða af erlendum lánum en eru
ekki með tekjur í gjaldeyri, ekki að
endurfjármagna sig á erlendum
mörkuðum þá er hætt við því að
framhald á þessari þróun geti sett
talsverðan þrýsting á gengi krón-
unnar.
Þyngri endurfjármögnunarvandi
Morgunblaðið/Eggerts
SÍ Sigríður Benediktsdóttir, framkvæmdastjóri fjármálastöðugleikasviðs.
 Afborganir erlendra lána umfram viðskiptaafgang eru nú áætlaðar 385 milljarðar á árunum 2013-
2018  Seðlabankinn segir að óbreyttu vera horfur á því að viðskiptajöfnuður versni næstu árin
BAKSVIÐ
Hörður Ægisson
hordur@mbl.is
Samningsbundnar afborganir inn-
lendra aðila – annarra en ríkissjóðs
og Seðlabankans – á erlendum lán-
um á árunum 2013 til 2018 eru 385
milljörðum krónum hærri en áætl-
aður undirliggjandi viðskiptaaf-
gangur þjóðarbúsins á sama tíma-
bili. Það er um 120 milljörðum króna
hærri upphæð en var áætlað í riti
Seðlabanka Íslands um fjármála-
stöðugleika sl. vor og er til marks
um að viðskiptakjör hafa farið
versnandi og búist er við að vextir á
alþjóðamörkuðum fari hækkandi.
Þetta er á meðal þess sem kemur
fram í nýju riti Seðlabankans um
fjármálastöðugleika sem var kynnt í
gærmorgun, en þar segir að að
óbreyttu séu „horfur á að viðskipta-
jöfnuður versni á næstu árum“. Eigi
að takast að brúa bilið milli þungra
afborgana af erlendum lánum og
áætluðum viðskiptaafgangi – um 385
milljarðar króna – þá þarf blöndu af
innstreymi erlends fjármagns, end-
urfjármögnun, lánalengingu og
auknum viðskiptaafgangi.
Í riti Seðlabankans segir að
áhættan í fjármálakerfinu hafi lítið
breyst á síðustu sex mánuðum. End-
urskipulagningu skulda heimila miði
vel og fjárhagsstaða þeirra sé al-
mennt að styrkjast. Hins vegar sé
þróunin sýnu verri þegar kemur að
stöðu fyrirtækja og margt bendir til
þess að mörg þeirra séu enn of
skuldsett.
„Hátt hlutfall vanskilalána,“ út-
Í auknum mæli hefur verið tekið á
vanda skuldsettra fyrirtækja með
lánalengingum sem óvíst er að
dugi til, að því er segir í riti Seðla-
bankans um fjármálastöðugleika.
Bæta þarf grunnrekstur viðskipta-
bankanna eigi þeir að geta staðið
andspænis nýjum áföllum sem
myndi kalla á verulega fjárhags-
lega endurskipulagningu fyrir-
tækja.
Starfsumhverfi íslenskra fyr-
irtækja hefur lítið batnað á síð-
ustu mánuðum. Til marks um það
hefur hægt á lækkun vanskila
fyrirtækjaútlána þriggja stærstu
bankanna.
Á það er bent í riti Seðlabank-
ans að mörg fyrirtæki séu enn of
skuldsett þrátt fyrir að skuldir hafi
verið afskrifaðar – og er skulda-
margfaldari íslenskra fyrirtækja
sömuleiðis mjög hár í samanburði
við erlendan.
Viðkvæm staða fyrirtækja
REYNT AÐ LEYSA SKULDAVANDA MEÐ LÁNALENGINGUM
Komdu núna og kynntu þér 100 ára afmælistilboð Ford. Reynsluaktu vinsælasta bíl í heimi
búinn sparneytinni Ford EcoBoost vél sem hefur hlotið titilinn Engine of the Year, tvö ár í röð.
Ford Focus er einfaldlega frábær bíll. Spyrðu Focus eiganda – hannmun staðfesta það.
5 DYRA FRÁ
STATION FRÁ
FORD FOCUS
3.490.000 KR.
3.640.000 KR.
ford.is
Ford Focus 5 dyra/station, EcoBoost bensín 125 hö. 6 gíra beinskiptur. Eldsneytisnotkun í blönduðum akstri 5,0/5,1 l/100 km. Losun koltvísýrings CO2 114/117 g/km. Fær frítt í stæði í Reykjavík í 90
mín. í senn. Tökum allar tegundir bíla upp í nýja. Brimborg og Ford áskilja sér rétt til að breyta verði og búnaði án fyrirvara. Útbúnaður og gerð getur verið frábrugðin mynd í auglýsingu.
AFMÆLISPAKKI AÐVERÐMÆTI 320.000 KR.
FYLGIR FORD FOCUS Í OKTÓBER