Morgunblaðið - 04.11.2013, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 4. NÓVEMBER 2013
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Vigdís Hauksdóttir, einn fjögurra
þingmanna sem eiga sæti í hagræð-
ingarhópi ríkisstjórnarinnar, á von á
því að tekið verði tillit til tillagna
hans um fækkun ríkisstarfsmanna.
„Tillögur hópsins eru hjá ríkis-
stjórninni og verða forystumenn
hennar að svara því hvenær þær
birtast. Ég er sem formaður fjár-
laganefndar að fara yfir fjárlaga-
frumvarpið. Ég hef trú á því að ein-
hverjar af tillögum okkar komi inn til
breytinga á frumvarpinu.“
– Þú hefur góða yfirsýn yfir fjár-
veitingar til ríkisstofnana. Er ekki
einboðið að starfsfólki fækki?
„Formaður hagræðingarhópsins
hefur tjáð sig með þeim hætti,“ segir
Vigdís og vísar til Ásmundar Einars
Daðasonar, formanns hópsins. Ekki
náðist í hann. „Það gefur augaleið
hvaða áhrif það hefur þegar ná á ár-
angri við sameiningu ríkisstofnana.
Það var farið í sameiningu stofnana á
síðasta kjörtímabili og það skilaði
ekki þeim árangri sem hefði þurft að
nást með sparnaði í ríkisrekstri,“
segir Vigdís og heldur áfram.
Ákvæði bönnuðu uppsagnir
„Það voru enda ákvæði í nær öll-
um lagabreytingum um sameiningar
stofnana í þá veru að starfsmenn
héldu störfum. Ég hafði aldrei séð
þennan lagaáskilnað fyrr en vinstri
stjórnin komst til valda. Hún sækir
enda fylgi sitt til þessara hópa. Það
eru allir sammála um að þegar stofn-
anir eru sameinaðar hefur það þess-
ar afleiðingar,“ segir Vigdís og bend-
ir á að í viðauka með fjárlaga-
frumvarpinu sé boðuð sameining
40-50 stofnana. „Þetta er ekkert sem
hagræðingarhópurinn er að finna
upp á,“ segir Vigdís.
Guðlaugur Þór Þórðarson, þing-
maður Sjálfstæðisflokks, situr í
hópnum. Hann átelur fyrrverandi
umhverfisráðherra fyrir að leyna
hagræðingartillögum.
„Svandís Svavarsdóttir krafðist
þess að fá að sjá öll gögn hópsins.
Það ætti enda allt að vera uppi á
borðinu. Hvaða skýrslur og úttektir
skyldu nú ekki vera uppi á borðinu?
Jú, það eru skýrslurnar sem hún og
aðrir ráðherrar VG létu gera. Þau
hafa falið þær,“ segir hann en tekið
skal fram að hópurinn hefur stuðst
við umræddar skýrslur við tillögu-
gerðina.
Ríkisstarfsmönnum fækki
 Þingmaður í hagræðingarhópi ríkisstjórnar boðar uppsagnir hjá hinu opinbera
 Sparnaðaraðgerðir hafi brugðist  Ráðherra VG sakaður um að leyna gögnum
Vigdís
Hauksdóttir
Guðlaugur Þór
Þórðarson
Kjartan Kjartansson
kjartan@mbl.is
Markmið eigenda flutningaskipsins
Fernöndu er að koma skipinu á
öruggan stað svo hægt sé að dæla ol-
íu úr því til að afstýra umhverfis-
slysi. Þetta segir Ásgrímur Ásgríms-
son, framkvæmdastjóri aðgerða hjá
Landhelgisgæslunni. Það verður þó
ekki gert fyrr en fullvíst er að eldur
sé slokknaður.
Taka átti ákvörðun nú í morgun
um framhaldið á samráðsfundi
Landhelgisgæslunnar, slökkviliðs,
hafnaryfirvalda, ýmissa stofnana,
lögreglu, eigenda skipsins og trygg-
ingafélags. Þessir aðilar funduðu
einnig um stöðuna um miðjan dag í
gær þar sem ákveðið var að koma
skipinu í var í ljósi óhagstæðrar veð-
urspár.
Áfram barist um helgina
Sex slökkviliðsmenn og áhöfn
varðskipsins Þórs héldu áfram að
berjast við eldinn um helgina vestur
af Faxaflóa og var sjó sprautað á
skipið til að kæla það. Frá varðskip-
inu séð virtist sem eldurinn væri
kulnaður í gærkvöldi að sögn Ás-
gríms. Ekki hafa hins vegar enn ver-
ið aðstæður eða tækifæri til að kanna
aðstæður um borð.
Þór dró Fernöndu í var upp undir
Reykjanesskaga í gær eftir að veður
fór að versna eins og áður sagði. Ótt-
aðist Landhelgisgæslan jafnvel að
skipið myndi sökkva ef það yrði
áfram úti á rúmsjó.
„Svo bíða menn bara birtingar
með að skoða meira og freista þess
að koma mönnum um borð til að
kanna ástandið,“ sagði Ásgrímur í
gærkvöldi.
Gæti sokkið á viðkvæmum stað
Varðskipið Þór, björgunarþyrlur
Landhelgisgæslunnar og slökkviliðs-
menn hafa unnið að björgun Fer-
nöndu frá því á miðvikudag og því
ljóst að talsverðu hefur verið kostað
til við hana. Ásgrímur segir að yf-
irvöldum beri ekki bein skylda til að
bjarga yfirgefnu skipinu þegar búið
er að bjarga áhöfninni en íslensk
stjórnvöld leggi sig hins vegar fram
við að koma í veg fyrir að mengunar-
slys verði. „Væri skipið skilið eftir á
reki veit enginn miðað við vindátt og
strauma hvar það gæti sokkið eða
komið að landi. Það gæti verið á við-
kvæmum stað,“ segir Ásgrímur.
Kostnaðurinn við aðgerðirnar verði
að líkindum ræddur við trygginga-
félag útgerðarinnar þegar fram líða
stundir.
Reyna að komast um borð
 Telja að eldur sé kulnaður um borð í Fernöndu  Freista þess að komast um
borð í skipið til að meta ástandið  Komist á öruggan stað til að dæla burt olíu
Ljósmynd/Landhelgisgæslan
Slökkvistarf Áfram var haldið að dæla sjó á Fernöndu um helgina og er nú talið að eldurinn sé kulnaður.
Friðbert Jón-
asson, prófessor
við læknadeild
Háskóla Íslands
og yfirlæknir á
augndeild Land-
spítalans, tók um
helgina á móti
sérstökum heið-
ursverðlaunum í
Danmörku fyrir
einstakan árang-
ur sinn í rannsóknum á sviði augn-
lækninga. Er það sjóðurinn Synoptic
Foundation í Kaupmannahöfn sem
veitir verðlaunin, en verðlaun þessi
hafa verið veitt frá árinu 1996.
Friðbert segir verðlaunin vera
mikinn heiður og hvatningu fyrir sig
en í gær var haldið sérstakt vísinda-
málþing í Kaupmannahöfn honum til
heiðurs. Á málþinginu flutti Frið-
bert yfirlitsfyrirlestur um rann-
sóknir sínar auk þess sem norrænir
vísindamenn fluttu ávörp um þær og
önnur tengd málefni.
Vakið heimsathygli
„Það gleður mig mjög að erlend
stofnun með mikilsvirta vísinda-
menn sem fulltrúa í valnefnd sinni
skuli halda málstofu mér til heiðurs
og veita mér jafnframt verðlaun fyr-
ir árangur í vísindarannsóknum á
sviði augnsjúkdóma og skyldra
greina, eitthvað sem ég hef fengist
við um langt árabil,“ segir Friðbert
en þetta eru ekki fyrstu verðlaunin
sem honum hlotnast. Hin svokallaða
Augnrannsókn Reykjavíkur, sem
Friðbert hefur unnið með íslenskum
og japönskum samstarfsmönnum,
hefur vakið heimsathygli en rann-
sóknin hefur staðið yfir um langt
skeið og m.a. lagt grunn að mikil-
vægum erfðafræðirannsóknum.
Hafa úr því verkefni á fjórða tug al-
þjóðlegra vísindagreina birst og
margar þeirra í hæst metnu augn-
vísindatímaritum heims.
„Í Augnrannsókn Reykjavíkur
fundum við að flögnunarheilkenni er
áhættuþáttur gláku og veldur verri
sjúkdómi en ella. Í samvinnu við Ís-
lenska erfðagreiningu fundum við
svo fyrstir allra aðalerfðaþáttinn
sem veldur þessum sjúkdómi,“ segir
Friðbert en rannsóknin var einnig
með þeim fyrstu í heiminum til að
leiða í ljós að þunn hornhimna eykur
stórlega hættu á glákuskemmdum.
Friðbert
heiðraður í
Danmörku
 Verðlaunin veitt af
Synoptic Foundation
Friðbert
Jónasson
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
Þó að 60% landsmanna leiti til
sjúkrahússins á hverju ári er það
kannski fjarlægt fólki. Því viljum við
breyta,“ segir Páll Matthíasson, for-
stjóri Landspítalans. Opnað hefur
verið að nýju fyrir aðgang starfsfólks
sjúkrahússins að Facebook. Nú á
raunar að ganga skrefinu lengra og
opna síðu á samfélagsmiðlinum.
Hugsunin þar er að greiða gagnvegi
milli stofnunarinnar og fólksins í
landinu.
Verkefnið verður kynnt á fram-
kvæmdastjórnarfundi Landspítalans
í dag og síðan fer í loftið nú í mán-
uðinum. Hópur starfsmanna mun,
meðfram öðrum verkum skrifa á síð-
una og svara erindum sem berast.
Tæki að markmiðinu
„Fésbókin er tæki að markmiðinu,
það er að eiga beint samtal við not-
endur. Munum því einnig skoða notk-
un annarra félagsmiðla,“ segir Páll.
Síðustu árin hefur Lögreglan á
höfuðborgarsvæðinu haldið úti síðu á
fésbók sem er mikið sótt. Framsetn-
ing og miðlun upplýsinga þar er fyr-
irmynd Landspítalafólks – sem og
upplýsingamiðlun hjá Mayo Clinic,
sem er sjúkrahúsakeðja í Bandaríkj-
unum.
„Í starfsemi Landspítalans er
margt áhugavert
að gerast,“ segir
Páll Matthíasson.
„Rannsóknir vís-
indamanna okkar
eru nokkuð sem
við viljum koma á
framfæri, frá-
sagnir af góðum
gjöfum og fleira.
Síðan er líka mik-
ilvægt að hafa
vettvang til að miðla upplýsingum
þegar t.d. flensufaraldur gengur yfir
eða ef upp koma óvenjulegar að-
stæður í þjóðfélaginu sem ætla má að
gætu leitt til aukist álags á sjúkra-
húsinu. Síðan má líka segja frá
skemmtilegum hlutum, til dæmis því
ef sérstaklega mörg börn fæðast ein-
hvern daginn. Listinn er ótæmandi.“
Ráðgjöf æ stærri þáttur
Strangar reglur gilda um miðlun
upplýsinga um heilsufar. Persónu-
vernd er lykilatriði „Upplýsingar á
síðunni verða aldrei persónugrein-
anlegar né spjallrásin notuð þannig
að fólk fái sjúkdómsgreiningu,“ segir
Páll. „Aftur á móti verður hægt að
leita upplýsinga t.d. um þjónustu
þegar slys og veikindi ber að hönd-
um. Starfsemi sjúkrahúsa er mikið að
breytast. Ráðgjöf verður æ veiga-
meiri þáttur og þar nýtast fé-
lagsmiðlar vel.“
Fésbókin dragi úr fjarlægðinni
Páll
Matthíasson
 Landspítalinn leitar nýrra leiða til að styrkja tengsl við almenning  Eiga
beint samtal við notendur  Upplýsingar og áhugaverð mál  Persónuvernd
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
hafði í nógu að snúast í gær en fyrir
hádegi var t.a.m. búið að tilkynna
fjögur innbrot og voru þrjú þeirra
framin í Hafnarfirði en eitt í Kópa-
vogi. Ýmist voru verkfæri, bifreið,
kerra eða önnur verðmæti tekin
ófrjálsri hendi og eru málin nú öll í
rannsókn að sögn lögreglu. Þá
þurftu lögreglumenn að hafa afskipti
af ökumanni sem grunaður er um
akstur undir áhrifum áfengis auk
þess sem unnin voru skemmdarverk
á hliði að vinnusvæði á Hólmsheiði.
Um miðjan dag var svo tilkynnt um
þjófnað í verslun í Kópavogi og tókst
lögreglumönnum að handsama ger-
andann skömmu síðar.
Morgunblaðið/Ernir
Innbrot og þjófnaður áberandi.
Erill í höfuð-
borginni