Fréttir - Eyjafréttir - 23.01.2003, Blaðsíða 13

Fimmtudagur 23. janúar 2003
Fréttir
13
Gunnar Örlygsson skrifar:
Aðskiljum veiðar og vinnslu
-og skyldum strandveiðiflotann til löndunar alls afla til íslenskra ferskfiskmarkaða
Þeir bæði ljúga og stela. Til allrar lukku og guðs lofaðrar
mildi er fólk farið að átta sig á þessu mesta óréttlæti
Islandssögunnar. Þetta rotna kerfi styður
Sjálfstæðisflokkurinn. Einnig Framsóknarflokkurinn.
Hér á eftir er ekki um kynningu á sjávarútvegsstefnu
Frjálslynda flokksins að ræða. Eingöngu eru rök færð fyrir
einum málaflokki innan nýs fiskveiðistjórnunarkerfis sem
flokkurinn mun kynna á nýju ári.
Það eru vik-
ur og mán-
uðir síðan ég
talaði við
mann sem
styður
kvótakerfið.
Þessi stað-
hæfing er að
sjálfsögðu
að undan-
skildum
fundum
mínum við kvótaeigendur. Þegar ég
spyr þá út í kerfið er helst til svarað að
mikil hagræðing hafi átt sér stað innan
greinarinnar. Málefhalegt fólk veit allt
um hvaða hagræðingu er vitnað til í
tilsvörum sægreifanna.
Ríkisstjóm íslands og sægreifamir
sjálfir ( LÍÚ ) hafa sýknt og heilagt
reynt að heilaþvo almenning með því
að fullyrða svo að hagræðing kvóta-
greifanna sé einnig hagræðing fyrir
okkur, fólkið í landinu. Enn eitt
boðorðið er brotið - þeir ljúga.
Hvernig má það að vera að stuldur
þessara manna á sameign þjóðarinnar
með dreifingu til örfárra útvaldra sé
hagræðing fyrir okkur? Er það hag-
ræðing fyrir okkur að tugir milljarða
leki út úr íslensku hagkerfi í sukk og
svínarí á hveiju ári?
Þeir bæði ljúga og stela. Til allrar
lukku og guðs lofaðrar mildi er fólk
farið að átta sig á þessu mesta óréttlæti
fslandssögunnar. Þetta rotna kerfi
styður Sjálfstæðisflokkurinn. Einnig
Framsóknarflokkurinn.
Hér á eftir er ekki um kynningu á
sjávarútvegsstefnu Fijálslynda flokks-
ins að ræða. Eingöngu eru rök færð
fyrireinum málaflokki innan nýs fisk-
veiðistjómunarkerfis sem flokkurinn
mun kynna á nýju ári.
Frjálslyndi flokkurinn vill m.a.
aðskilja veiðar og vinnslu;
Af hveiju?
a) Til að tryggja réttlát kjör sjómanna.
Útgerðin getur ekki samið við vinnsl-
una um verð á hráefni og gert upp við
sjómanninn með þeim hætti eins og er
í dag. Heldur fá sjómenn til skiptanna
frá því markaðsverði og magni sem
um ræðir í hvert skipti fyrir sig. Þetta
tryggir jöfnuð á grundvelli kjara
meðal sjómanna. í núverandi kerfi
fækkar sjómannsstörfum til hag-
ræðingar fýrir stórar fyrirtækjablokkir.
Eftir standa góðir sjómenn sem ekki
hafa í góð störf að venda. Nú þegar
ber Sjómannaskóli íslands þess merki
með örfáum nemendum.
b) Fiskvinnslufyrirtækjum án útgerðar
er gert jafn hátt undir höfði með
aðskilnaði veiða og vinnslu. Akveðin
sérhæfmg verður atvinnugreininni til
framdráttai'. Hvatinn og drifkrafiturinn
í heilbrigðri samkeppni mun leiða til
enn frekari vömþróunar og enn frekari
sigra í markaðsmálum.
Fiskvinnslufyrirtæki sem verða
ofan á í þessari baráttu og skila þokka-
legum hagnaði geta þakkað bæði
góðri framleiðslustjómun og innri
hagræðingu í umhverfi þar sem fólk
hefur valið um að starfa í greininni
eður ei. Þeir sem ekki hafa áhugann
hasla sér völl á öðmm sviðum.
Umfram allt er um kerfi að ræða sem
hyglir jöfnum tækifæmm og réttlátri
samkeppni. Kerfi sem bíður ungan
manninn velkomin/n í greinina. Það er
ekki rétt að skylda okkar fólk bæði í
Sjómannaskólann og Fiskvinnsluskól-
ann hafi það áhuga á að taka þátt í
sjálfstæðum atvinnurekstri, t.a.m.
eingöngu fiskvinnslu.
Fiskvinnsluskólinn starfar ekki
lengur, hann var lagður niður. Að
útiloka nýliðun í grein sem aflar 65%
útflutningstekna þjóðarinnar er, þegar
öllu er á botninn hvolft, ekki hagræð-
ing. Hleypum ungu fólki að í
vinnsluna með því að setja allan fisk á
markað. Ekki bara útgerðarmönnum
sem hafa áhuga á fiskvinnslu.
c) Útgerðarmaður sem hefur einnig
áhuga á að starfa við framleiðslu getur
gert það ef vilji er fyrir hendi. Hann,
engu að síður, verður að kaupa fiskinn
á markaði í heilbrigðri samkeppni við
önnur fyrirtæki.
Uppsetning sóknarkerfisins þar sem
uppboð fer fram á ákveðnum dögum
tryggir góða meðferð aflans og úti-
lokar brottkast. Fiskvinnslumenn
þekkja báta í sundur enda eru nöfn
báta tekin fram þegar uppboð á sér
stað á lönduðu hráefni. Þannig geta
menn keppt um fiskinn sinn og
annarra. Ef illa viðrar í þínu plássi
getur þú keypt fiskinn annars staðar
frá svo lengi sem þú stenst heilbrigða
samkeppni. í dag erum við Islendingar
vanir því að sama fólkið eigi alla
skapaða hluti.
Hér á Islandi er lokaður viðskipta-
hringur í sjávarútvegi. Rætur þessa er
að rekja til kvótakerfisins og eignar-
hlutar sömu fyrirtækjanna í vinnslunni
og á veiðunum. Það er höfuðatriði að
allur fiskur fari á markað. Þannig
verður greinin sýnileg öllum Islend-
ingum.
Greinin verður sýnileg embættis-
mönnum þjóðarinnar en sumir hveijir
munu bera þá miklu ábyrgð að stýra
sókninni, fiskistofnunum til vemdar.
d) Einföldun og skilvirkni á greiðslum
útgerðarinnar (fyrir sóknardagana) til
ríkis og sveitarfélaga er hyglt með því
að setja allan fisk á markað. Afreikn-
ingar fiskmarkaðanna munu bera
heildarverðmæti á lönduðu hráefni í
hvert skipti fyrir sig ásamt frádrætti
þess markaðsverðs sem var á sóknar-
degi í hvert skipti fyrir sig. Með þvf
að láta útgerðina taka afla beint inn í
hús flækist til muna sú skilvirkni sem
verður að vera á greiðslum fyrir sókn-
ina, almennt eftirlit með sókn og
veiddu magni daprast til muna.
Lokaorð
Með því að aðskilja veiðar og vinnslu
og færa allan fisk til uppboða á fisk-
mörkuðum gerum við ungu fólki
kleift að komast inn í iðnaðinn án
misréttís. Fijálslyndi flokkurinn hygl-
ir réttlætinu en vill engu að síður
drifkraftinn sem fylgir uppboðskerf-
inu. Störfum hefur fækkað við okkar
stóra iðnað. Störfin hafa verið flutt
um borð í frystiskipin.
Sannað er að afurðaverð frysti-
skipanna stenst ekki þau háu verð sem
um ræðir á ferskfiskmörkuðum
Evrópu og í Bandaríkjunum, svo ekki
sé talað um spennandi saltfiskmarkaði
í Portúgal, Spáni, Grikklandi og á
Italíu. Því spyrjum við okkur hvað
hafi gerst?
Svarið er ömurleg pólitík stjómar-
flokkana. Sægreifamir seni eiga
frystiskipin stjóma ríkisstjóm Islands.
Þeir sem stjóma þessu kerfi hafa
lystilega reynt að slá ryki í augu
almennings svo ámm skiptir. Nú er
svo komið að blindur maðurinn heyrir
í þeirri angist sem fiskveiðistjórn-
unarkerfið hefur kallað yfir okkur.
Frjálslyndi flokkurinn er eini stjóm-
málaflokkur landsins sem ekki geymir
kvótagreifa innanborðs.
Þau 4,2% landsmanna, sem kusu
flokkinn síðast, munu kjósa flokkinn
aftur. Við ætlum okkur að ná 3-4% til
viðbótar. Það er mín spá að Frjálslyndi
flokkurinn muni verða í oddastöðu við
myndun nýrrar ríkisstjómar í vor.
Ég treysti engum flokk betur með
stjóm sjávarútvegsmála en Fijálslynda
flokknum. Við höfum innan okkar
raða fiskifræðinga, skipstjóra, fisk-
verkunarfólk, sjómenn, fiskútflytj-
endur, viðskiptafræðinga, lögfræðinga
og svo má lengi telja. Umfram allt er
um að ræða hugsjónafólk sem vill jöfn
tækifæri, réttlæti og útrýmingu spill-
ingar í okkar landi. Það vantar fólk
með þekkingu á sjávarútvegi á þing.
Frjálslyndi flokkurinn er orðinn
stjómmálaafl sem vert er að styðja.
Kjósum X-F í vor.
Þakka þeim sem lásu.
Gunnar Óm Örlygsson
stuðningsmaður Frjálslynda
flokksins
Jón Hauksson skrifar:
Kárahnjúkar hafa áhrif á Vestmannaeyjar
En í staðinn er nýr Herjólfur ekki inni á 12 ára
samgönguáætlun núverandi ríkisstjómar og
Suðurstrandarvegur blásinn af, en sú vegagerð hefði tví-
mælalaust eflt Vestmannaeyjar og komið þeim enn frekar
inn á kortið sem fýsilegum viðkomustað ferðamanna á
leið um Suðurland, en Suðurstrandarvegur opnar einmitt
fyrir þann möguleika að erlendir ferðamenn þurfi ekki
fjara til RpwVinwíknr
ÉtfMwia
í síðasta
tölublaði
Frétta skrifar
ritstjórinn
grein undir
heitinu
„Ríkisstjóm
Davíðs
Oddssonar á
ekki mikið
inni hjá
Vestmanna-
eyingum."
Margt er gott í grein þessari og m.a.
víkur ritstjórinn að fáránleika sumra
þeirra aðgerða, sem stjómvöld hafa nú
uppi til að setja plástur á þá meinsemd
sem kvótakerfið hefur valdið í sjávar-
byggðum hringinn í kringum landið.
Er þá oft verið að fóma stærri hags-
munum fyrir minni og nefnir rit-
stjórinn kvótapottinn og dregur fram
þá staðreynd, að þar hafa 180 tonn
verið tekin af Vestmannaeyingum til
þess að úthluta síðan í gustukaskyni
40 tonnum til baka og hefur nýbökuð
framsóknarmanneskja lýst yfir mikilli
ánægju sinni með afrekið, enda gjörð-
in öll í anda þess sérhagsmunaflokks.
En það var annað sem vakti athygli
mína í þessari grein ritstjórans, því þar
er að finna þá fullyrðingu að virkjanir
og álver skipti Eyjamenn engu, en
þessi fullyrðing er að mínu mati ekki
nægilega vel ígrunduð, því Kára-
hnjúkavirkjun hefur mikil áhrif á
Vestmannaeyinga, sem munu tapa
verulega á þessari tilraun stjómvalda
til að reyna að bæta fyrir misheppnað
kvótakerfi og áratugar vanrækslu við
atvinnuuppbyggingu á landsbyggð-
inni.
Fullvíst má telja að þessi ákvörðun,
að binda mestallt framkvæmdafé
þjóðarinnar í eitt verk, verði til þess að
smíði nýs Heijólfs tefst um mörg ár og
göngum getum við gleymt næstu
áratugina. Þámáfæraaðþvígildrök
að þótt ekki hefði verið varið nema
broti af þessu fé til eflingar smáiðn-
aðar á Austurlandi og markvisst verið
unnið að því að stórauka ferðamanna-
straum til landsins og efla samgöngur
á Austurlandi og víðar þá hefðu
Vestmannaeyjar notið þar góðs af, því
einn helsti vaxtarbroddurinn í atvinnu-
lífinu hér hlýtur að byggjast á aukinni
þjónustu við ferðamenn og þar leika
bættar samgöngur eitt aðalhluverkið.
En í staðinn er nýr Heijólfur ekki inni
á 12 ára samgönguáætlun núverandi
ríkisstjómar og Suðurstrandarvegur
blásinn af, en sú vegagerð hefði tví-
mælalaust eflt Vestmannaeyjar og
komið þeim enn frekar inn á kortið
sem fýsilegum viðkomustað ferða-
manna á leið um Suðurland, en
Suðurstrandarvegur opnar einmitt
fyrir þann möguleika að erlendir
ferðamenn þurfi ekki endilega að fara
til Reykjavíkur og ferðast þaðan um
landið.
Þannig hefur Kárahnjúkavirkjun
veruleg neikvæð áhrif hér í Eyjum auk
þess sem vextir munu sennilega
hækka og hefur það neikvæð áhrif á
öll fyrirtæki og eykur skuldir
heimilana - það tapa nefnilega allir á
Kárahnjúkavirkjun og Vestmanna-
eyingar sennilega mun meim en flestir
aðrir. Jón Hauksson.
Spurt er:
Hver voru
þín fyrstu
viðbrögð
gosnóttina?
Ragnar Baldvinsson verkstjóri

Pabbi slekkur í þessu
Ég var vakinn al' brunasíma
slökkviliðsins, fór upp í stofu og sá
hvað var að ske, það var hrikaleg
sjón sem við blasti út um stofu-
gluggann. Við fórum og vöktum
krakkana og þegar dóttir mín kom
upp í stofu og við vorum að tala um
hvað væri að gerast sagði hún:
„Þetta er allt í lagi. pabbi slekkur
bara í þessu."
Stefán Jónasson verkstjóri
Fengum okkur kafti
-Við byrjuðum nú á því að fá okkur
kaffi, ég og pabbi. Við fórum svo út
á Skans og kíktum á þetta. Okkur
fannst nú engin ástæða lil að fara
strax. Svo kom lögreglan og sagði
að allir þyrftu að fara, ætli klukkan
hafi ekki verið um sex þegar það
var. Fórum svo með bátnum Fíili.
Ég hef aldrei verið eins sjóveikur á
ævinni. Lá í nótakassanum frá
bryggju alla leið í Þorlákshöfn.
Guðni Sigurðsson skrifstofum.
Fór aftur að sofa
-Ég vaknaði rélt rúmlega tvö við
einhver læti niðri. Ég lór niður og
mamma sagði mér að fara upp al'tur
að sofa. Síðan var ég vakinn al'lur
og við fórum með Isleifi í land.
Reyndar héldum við að það ætti
bara að fara inn fyrir Eiði og bíða
þar.