Fréttir - Eyjafréttir - 23.01.2003, Blaðsíða 15

Fimmtudagur 23. janúar 2003
Fréttir
15
Klara Tryggvadótfir sá gosið fyrir:
Sá eldtungu eins og á gosnóttina
- og bað pabba að keyra ekki að Tobbatúni enda var ég brjáluð úr hreeðslu. Afi var rólegur að vanda og sagði „Láttu ekki svona
stelpa, það gaus hér fyrir mörg þúsund árum - Þannig lýsir hún bíltúr fjölskyldunnar liðlega sólarhring áður en sprungan opnaðist
Klara Tiyggvadóttir var 11
ára þegar eldgosið hófst á
Heimaeyl973. Hana hafði
dreymt fyrir jarðeldum löngu
áður en þeir hófust og var
mjög áhyggjufull þó svo hún
væri viss um að enginn myndi
farast. Hún segir að draum-
arnir hafi markað æsku
hennar enda fáir sýnt þessu
skilning. Fjölskyldan bjó að
Grænuhlíð 3, en eins og
kunnugt er fóru húsin þar
undir hraun í gosinu. Sömu
sögu má segja um Austurveg,
Bakkastíg Urðaveg, Landa-
götu og fleiri götur. Kirkjubæir
og túnin sem tilheyrðu þeim
voru austan við þessar götur.
Átti að hætta þessu rugli
„Mér var sagt að þegja og hætta þessu
rugli. því það hefði gosið hér fyrir
mörg þúsund árum,“ segir Klara í
viðtali við Fréttir. „Ég man ekki eftir
Surtseyjargosinu enda var ég þriggja
ára þegar það hófst. Mig dreymdi gos,
flæðandi hraun og þetta var orðið
mjög ýkt því klettamir voru famir að
gjósa og fólk á hlaupum undan ham-
fömnum. Ég vissi ekki alveg hvað
þetta var en oftast gaus austur á Eyju,
á Tobbatúninu. Ég þekkti Tobba,
Þorbjöm Guðjónsson. en hann leyfði
mér oft að koma með á gamla Land
Rover jeppanum þegar hann var að
keyra út mjólkina. Ég hef aldrei verið
morgunmanneskja en maður lagði það
á sig að vakna til að fara með honum
því mér þótti mjög vænt um hann.
Þegar búið var að dreifa mjólkur-
flöskunum um bæinn fékk ég mjólk
og heimabakkelsi hjá Helgu konu
hans og Unni dóttur þeirra. Eg nefndi
þessa drauma við Tobba og hann
hughreysti mig og sagði að það yrði
allt í lagi með sig.“
Sá eldstrókana rúmum sólar-
hring áður en gosið hófst
A sunnudögum fóm Tryggvi Sigurðs-
son, faðir Klöm og tengdafaðir hans.
Ólafur Vigfússon frá Gíslholti. í bíltúr
um eyjuna. Oftast vom þær systur
Klara og Kristný með í för. „Sunnu-
daginn áður en gosið hófst fómm við
upp á flugvöll og héldum síðan sem
leið lá suður fyrir Helgafell og þá sá
ég gosið. Ég sá eldtungu og eldstróka
eins og sjálfa gosnóttina og bað pabba
að keyra ekki að Tobbatúni enda var
ég bijáluð úr hræðslu. Afi var rólegur
að vanda og sagði „Láttu ekki svona
stelpa, það gaus hér fyrir mörg þúsund
árum.“ Pabbi keyrði auðvitað áfram
en ég lagðist á gólfíð í bílnum og
Kristný systir mín var líka farin að
orga af hræðslu en hún var smákrakki
þegar þetta var."
Eftir þessa reynslu svaf Klara ekki
neitt og það varð úr að Sigríður Ólafs-
dóttir, móðir hennar, flutti sig um set
og svaf í herbergi þeirra systra en
Kristný svaf inni hjá Tryggva fóður
sínum. „Ég bara beið því ég vissi að
þetta myndi gerast. Aðfaranótt þriðju-
dags lá ég á hnjánum úti í glugga en
þaðan sá ég beint niður á Gíslholt og
Heimaklett. Ég sá bjarmann af gos-
inu á Kletúnum og skuggaafhestum.
koma heim til okkar, það hlaut að vera
eitthvað mikið í gangi fyrst hún kom.
Að lokum vomm við eiginlega neydd
til að fara. Við fórum með flugi um
átta um morguninn en þá vom flest-
allir bæjarbúar famir. Pabbi varð eftir
en hann sá um að keyra vélamar í
Isfélaginu og Fiskiðjunni sem héldu
frystitækjunum gangandi.“
Aftur til Eyja í september
Fjölskyldan flutti aftur til Eyja í
september 1973 og var með þeim
fyrstu sem komu aftur. Húsið þeirra á
órænuhlíðinni fór undir hraun, það
gerðist aðfaranótt 22. mars en stór
hluti af húsum eyðilaagðist þá nótt.
„Pabbi bjó þar eins lengi og hægt var
en hann var í fríi uppi á landi þessa
örlagaríku nótt. Ymislegt dót fór
undir með húsinu meðal annars
silfurborðbúnaður og fleira og sumt af
því sem náðist út úr húsinu skemmd-
ist. Við vorum sjálfsagt lokuð fyrir
því að þetta gæti farið svona.
Þegar við fluttum heim í september
leigðum við að Hrauntúni 3. Við
vomm með þeim fyrstu sem komu og
það voru örfáir krakkar í skólanum.
Þetta var eins og draugabær og göt-
umar óhreinsaðar og hver man ekki
eftir goslyktinni og reyknum af
hrauninu. Það vom ekki margir bílar í
umferð en stórar vinnuvélar og
vörubílar vom mikið á ferðinni.
Maður fylgdist spenntur með því
hverjir flyttu heim aftur og vonaðist
auðvitað eftir bekkjarfélögum og
nágrönnum. Sumir komu auðvitað
aldrei aftur.
Við fluttum á Birkihlíð 11 um
mánaðamótin nóvember desember en
þá átti enginn heima í nágrenninu. Ég
var ekki hrædd en man að ég þurfti að
fylgja krökkum heim því það var allt
svo draugalegt. engin götuljós."
Ekki miðill
Þegar Klara er spurð um það hvort
hana dreymi oft fyrir atburðum eða
sjái sýnir viðurkennir hún að svo sé.
„Mig dreymir oft og ég upplifi
ýmislegt en ég er enginn miðill. Ég er
næm og fæ á tilfmninguna hvemig
fólki líður áður en ég hitti það. Ég er
ekki hrædd ef ég skynja eitthvað núna
en böm upplifa þetta öðruvísi. Þeim
finnst þau vera eitthvað skríún því fólk
skilur þetta ekki. Strákinn minn hefur
verið að dreyma gos. Ég reyni að sýna
honum skilning og tala opinskátt um
þetta. Það er svo skrýtið að ef fólk
dreymir gos þá hefur það oft samband
við mig og spyr hvort það geti verið
raunveruleiki," segir Klara og hlær.
„Ég man sérstaklega eftir konu sem
var alltaf hrædd og spurði mig út í
þetta. „Á ég að hafa tilbúna tösku, ég
trúi alveg á þig, þú mátt alveg segja
mérþetta," sagði hún.
„Ég finn yfirleitt ekki fyrir því að
fólk sé hrætt þó svo það ^blundi
pínulítill skrekkur í sumum. Ég fmn
meira fyrir því eftir jarðskjálftana
2002. Ég er hins vegar alveg viss um
að það kemur gos, það er bara
spuming hvenær. Það verður ekki hér
á eyjunni en ég tel það verði við
Suðurey eða norðan við okkur, nánar
tiltekið milli lands og Eyja. Þá er
kannski draumabrúin komin,“ segir
Klara og brosir góðlátlega.
gudbjorg @ eyjafrettir. is
KLARA: Mamma var sofandi inni hjá mér. Þá hringdi síminn og ég svaraði. Það var Addý systir hans pabha að
láta vita að Kirkjubæirnir loguðu. Mamma klæddi sig og fór út eftir að þær höfðu talað saman. Hún hitti Óla í
Vatnsdal og þau komu sér saman um að vekja nágrennið. Mamma hljóp yfir túnin og lenti í því að hlaupa undan
sprungunni en þá var hún líka léttari á fæti. Hún fór út á Austurveg og Bakkastíg og ræsti fólk þar.
Mynd Sigfús Guðmundsson
Sú mynd situr mjög sterkt í mér.
Mamma var sofandi inni hjá mér. Þá
hringdi síminn og ég svaraði. Það var
Addý systir hans pabba að láta vita að
Kirkjubæimir loguðu. Mamma klæddi
sig og fór út eftir að þær höfðu talað
saman. Hún hitti Óla í Vatnsdal og
þau komu sér saman um að vekja
nágrennið. Mamma hljóp yfír túnin og
lenti í því að hlaupa undan spmngunni
en þá var hún líka léttari á fæti. Hún
fór út á Landagötu og ræsti fólk þar.
sem þvf miður glötuðust. Hann fór
með myndavélina niður í Isfélag þar
sem hann vann og þar hvarf hún með
fllmunni í.
Það var í raun léttir fyrir mig að sjá
gosið og ég var ekki hrædd lengur.
Þetta var staðfesting á því sem ég
vissi að myndi gerast. Draumamir
gerðu það að verkum að ég var í raun
bæld og innilokuð því það skildi þetta
enginn. Ég hafði eftir allt saman rétt
fyrir mér,“ sagði Klara.
KLARA.
Könnuðu aðstæður
Pabbi ákvað að kanna aðstæður og tók
okkur krakkana með því hann vildi
leyfa okkur sjá verksummerki. Við
vorum það nálægt að það komu
glóandi steinar að okkur og ég man
eftir sviðalykt. Við vomm í lopa-
peysum og í minningunni finnst mér
ég finna lykt af sviðnum lopa. Flestir
bæjarbúar vom með það eitt í huga að
koma sér í burtu af eyjunni en við
vomm að skoða eldstöðvamar. Pabbi
tók af okkur myndir þama um nóttina
Sirrý hellti upp á kaffí
Þessa nótt myndaðist svolítil miðstöð
heima hjá þeim Tryggva og Sirrý á
Grænuhlíðinni. Sirrý hellti á könnuna
og gaf gestum og gangandi kaffi og
með því. „Ég man að það komu
margir við hjá okkur þar á meðal Ámi
Johnsen sem þá var blaðamaður. Hann
hringdi mörg símtöl hjá okkur og
mamma og pabbi vom ekkert á
leiðinni í burtu. Það varalltafveriðað
hvetja okkur til drífa okkur. Mér
fannst merkilegt að löggan skyldi