Fréttir - Eyjafréttir - 14.07.2005, Blaðsíða 11

Ffgttir / Fimmtudagur 14. júlf 2005
11
Margrét sinnir liðveislu og frekari liðveislu við fatlaða:
Þarf að sýna bæði þolinmæði og virðingu
- fyrir skjólstæðingunum - Hver og einn er einstakur
MARGRÉT: Ég hélt sjálf að ég gæti ekki starfað við þetta en nú eru
komin sjö ár. Þessi vinna gæti hentað vel nemendum í framhaldsskóia
sem og fólki á öllum aldri, ekki síst vegna þess að þetta er sveigjan-
legur vinnutími.
Margrét Þorsteinsdóttir hefur starf-
að við liðveislu og frekari liðveislu
á vegum Félagsþjónustu Vest-
mannaeyjabæjar frá 1998 en mark-
mið liðveislu er að efla viðkomandi
til sjálfshjálpar, veita honum per-
sónulegan stuðning og aðstoð sem
miðar að því að rjúfa félagslega
einangrun og auka félagsfæmi t.d.
með því að aðstoða viðkomandi til
að njóta menningar og félagslífs.
„Ég byrjaði að vinna á Sambýlinu
1998 og tók í framhaldinu að mér
að vera með fatlaðan einstakling í
liðveislu. Ég starfaði með honum
frá þeim tíma til síðustu áramóta
með hléum. I millitíðinni bjó ég í
Reykjavík í tvö ár og vann á
Skálatúnsheimilinu í Mosfellsbæ
sem er heimili fyrir fatlaða. A
þessu tímabili hef ég verið með
fjóra einstaklinga í liðveislu en það
er mjög mismunandi eftir einstak-
lingum í hverju liðveislan felst.
Viðkomandi getur verið fatlaður
líkamlega, andlega eða hvort
tveggja, “
Margrét segir liðveisluna geta fal-
ist í því að fara með viðkomandi f
leikhús, út að borða, á tónleika, í
sund og í göngutúra. Ef skjól-
stæðing hennar vantar eitthvað til
heimilis eða til persónulegra nota
þá fari hún með honum út í búð að
versla o.s.frv. „Starfið felst í því
að rjúfa einangrun einstaklingsins
og byggja upp vináttutengsl. Þetta
eru yfirleitt fjórir tímar í viku og
skiptist þannig að ég hitti fólkið
tvo tíma í miðri viku og tvo tfma
um helgi. Það þarf að finna út hvað
hverjum og einum hentar og maður
þarf að vera svolítið hugmynda-
ríkur. Sumum hentar alls ekki að
vera í margmenni, öðrum líkar það
mjög vel. Einnig geta áhugamál
skjólstæðinganna verið misjöfn og
þá þarf að taka tillit til þess. Það er
yfirleitt nóg að gera yfir sumar-
tímann en oft er erfiðara að finna
eitthvað skemmtilegt að gera yfir
vetrartímann. Þá er maður meira
heima hjá viðkomandi og stundum
tek ég skjólstæðingana heim til
mín til að viðkomandi komist eitt-
hvað út. Þá erum við að spjalla,
spila tónlist, horfa á myndband
o.s.frv."
Margrét segir að illa hafi gengið
að manna í störf sem tengist lið-
veislu við fatlaða. „Ég hélt sjálf að
ég gæti ekki starfað við þetta en nú
eru komin sjö ár. Þessi vinna gæti
hentað vel nemendum í framhalds-
skóla sem og fólki á öllum aldri,
ekki síst vegna þess að þetta er
sveigjanlegur vinnutími. Starfið er
oft á tíðum erfitt en mjög gefandi
því einstaklingamir sem maður
vinnur með eru oftast jákvæðir og
lífsglaðir. Þetta eru þakklátir skjól-
stæðingar og maður finnur hvað
þeir em ánægðir þegar ég kem til
þeirra og þá veit ég að þessi vinna
skiptir máli. Ég held að fólk sé
fyrst og fremst hrætt við þetta starf
og telur sig ekki geta unnið með
fötluðum en ég er sannfærð um
það ef fólk byrjar að vinna með
fötluðum þá verður ekki aftur snúið
eins og í mínu tilfelli. Ég veit að
þetta starf er ekki fyrir alla, þú
þarft að hafa mikla þolinmæði og
bera virðingu fyrir skjólstæð-
ingnum. Hver og einn er ein-
stakur,“ segir Margrét og leggur
áherslu á orð sín.
Þegar hún er spurð út í frekari
liðveislu segir hún hana felast í að
aðstoða viðkomandi við að sinna
athöfnum daglegs lífs. „Það geta
verið þrif á heimili skjólstæðings,
persónuleg umhirða, aðstoð við
matarinnkaup og annað sem til
fellur. Þeir einstaklingar sem
maður kemst í gott samband við
kunna sannarlega að meta það sem
fyrir þá er gert og það þarf lítið til
að gleðja þá. Þeir bíða spenntir
eftir að við hittumst næst. Ég hefði
viljað liðsinna fleirum, er með einn
skjólstæðing núna þar sem ég er í
krefjandi námi og er líka að vinna
á sjúkrahúsinu með skólanum.
Auðvitað mætti þetta vera betur
launað og mér finnst að það mætti
meta starfsreynslu og menntun
starfsfólksins meira. Þá mætti líka
taka tillit til fötlunar einstaklinga
þar sem það er miskrefjandi að
vinna með þeim. Ég hvet fólk af
báðum kynjum eindregið til að
kynna sér þessi störf og prófa
vegna þess að þetta eru skemmti-
legir og þakklátir einstaklingar.
Starfið er bæði gefandi og mjög
þroskandi," segir Margrét og telur
það gott veganesti út í lífið að hafa
fengið að kynnsat og starfa með
fötluðum.
Grunnskólaeinkunnir fylgja manni alla tíð
-segir Tryggvi Hjaltason sem starfaði sem persónulegur ráðgjafí
„Ég var beðinn um að taka að mér
ungling á efra stigi grunnskóla og
hjálpa honum með námið. Hann
hafði dregist aftur í námi og mætt
illa í skólann. Ég var með hann á
vorönninni og við reyndum að hitt-
ast tvisvar í viku en höfðum ekki
fast plan og þetta var svolítið opið.
Prófvikuna í vor þá hitti ég hann á
hverjum degi,“ segir Tryggi sem
hafði ekki mikinn tíma aflögu
sjálfur.
„Aðalmálið hjá mér var að finna
tíma í þetta en ég æfi tvær íþrótta-
greinar, er bæði í fótbolta og frjáls-
um auk þess sem ég var í tveimur
hljómsveitum. Svo var ég auðvitað
í skólanum en mér fannst að þetta
gæti verið spennandi þegar það var
hringt í mig. Ég vildi ekki sleppa
þessu, langaði að prófa þetta,“
segir Tryggvi og bendir á að þetta
starf gæti hentað vel fyrir þá sem
hafa áhuga á að fara í kennaranám.
„í fyrstu var hann ekki alveg að
nenna þessu en ég vann þetta í
samvinnu við félagsráðgjafa og
kennara. Ég reyndi að koma inn hjá
honum af hverju hann ætti að læra
en hann sá engan tilgang í því að
vera í skóla. Fyrst þegar ég var að
spyrja hann hvort við ættum ekki
að líta aðeins á stærðfræðina
sagðist hann ekkert þurfa þess því
hann ætlaði á sjóinn. í lokin hafði
það breyst og það var allt annað að
tala við hann. Hann sá í því tilgang
að læra og að það færði honum
fleiri tækifæri í lífinu. Það er ekki
langt síðan ég var sjálfur í grunn-
skóla og ég átti vini í svipuðum
málum. Mér finnst þetta sniðug
leið og tel að þetta hefði getað
hjálpað ýmsum.“
Hver heldur þú að skýringin sé á
því að þessir krakkar sjá ekki til-
gang í því að vera í námi?
Grunnskólinn byggður
upp fyrir stelpur
„Mér hefur alltaf fundist grunn-
skólinn byggður mikið upp fyrir
stelpur. Ef þú ert ekki með rosa
metnað og stefnir ekki á eitthvað
ákveðið þá virðist þetta ekki ganga
upp. Ég átti vini sem voru hörku
námsmenn en sáu engan tilgang
með námi. Það er ekki nóg að
segja að nám opni dyr því í
grunnskóla sér maður ekkert endi-
lega hvemig það gerist. Grunn-
skólinn snýst um þessar hefð-
bundnu námsgreinar, stærðfræði,
landafræði o.s.frv. en það þarf að
TRYGGVI: Krakkarnir verða að gera sér grein fyrir því að núna er
tækifærið sem kemur ekki aftur. Það er möguleiki á að taka
grunnskólann með trompi.
benda nemendum á að það er
ýmislegt annað í boði. Ékki bara
margra ára bóklegt nám heldur líka
iðnnám og það þarf að finna út
hvað hentar hverjum og einum eftir
áhugasviði hvers og eins. Ég benti
þessum skjólstæðingi minum á að
einkunnir úr grunnskóla fylgja
manni allaf. Krakkarnir verða að
gera sér grein fyrir því að núna er
tækifærið sem kemur ekki aftur.
Það er möguleiki á að taka
grunnskólann með trompi. Þú getur
hætt eftir það ef þú vilt en ef þú
klúðrar öllu á grunnskólaprófi og
vilt svo halda áfram þá þarftu að
byrja á núll áfanga í fram-
haldsskóla. Ég veit um nokkra sem
byrjuðu þar en voru í raun komnir
ári á eftir sínum jafnöldrum og
gáfust upp vegna þess. Það voru
ekki endilega lélegustu náms-
mennirnir. Þessi nemandi sem
ég var með gat alveg lært ef hann
nennti því,“ segir Tryggvi og væri
alveg tilbúinn að taka fleiri
verkefni á þessu sviði ef tími
gæfist.
gudbjorg @ eyjafrettir.is