Fréttir - Eyjafréttir - 30.10.2008, Blaðsíða 13

Frcttir / Fimmtudagur 30. október 2008
13
Ætli okkur að takast
að opna slíka sýningu
um leið og byrjað
verður að sigla í
Bakkafjöru, þurfum
við að hafa hraðar
hendur. Við höfum þó
hug á að setja upp
smærri sýningu í
millitíðinni og horfum
við m.a. til þess að
auka og endurbæta
þá sýningu sem nú er
uppi á Byggðarsafn-
inu. Það er draumur
okkar að það verði
sumarið 2010.
sem eiga leið um Suðurlandið um
að þeir geti ekki sleppt því að taka
á sig krókinn til Eyja, græða allir.
Öflugt fræðastarf og
sýningarhald
Hvemig mœtti tengja saman frœða-
starf og safnrekstur?
-Það er mín skoðun að þetta tvennt
sé í raun ekki hægt að aðskilja. Við
þurfum fræðastarfið til að hafa ein-
hverju að miðla og við þurfum að
miðla fræðunum til að þau hafi ein-
hvern tilgang. Hvort um sig getur í
raun ekki án hins verið. Öflugt
fræðastarf er einnig góð leið til að
fjármagna sýningahald, því með
góðum tengslum við innlenda sem
erlenda fræðimenn opnast aðgangur
að miklu magni efnis og þeirri
vinnu sem liggur að baki öflunar og
úrvinnslu þess. Þá er hægt að afla
styrkja í alþjóðleg verkefni sem
geta t.d. staðið undir farandsýning-
um sem hægt er að setja upp tíma-
bundið hér í Eyjum.
Þá er mikilvægt fyrir okkur að
tengja Tyrkjaránið við þá gríðarlegu
fólksflutninga sem áttu sér stað í
tengslum við sjóránin við Evrópu
og N-Afríku á 17. og 18. öld. Með
því eigum við möguleika á að
stækka mjög markhóp sýningar-
innar og jafnvel sótt inn á alveg
nýja markaði.
Draumur um nýja sögu-
sýningu 2010
Hvernig sérð þúframtíð frœða-
starfs og safns?
-Það er mín skoðun að við þurfum
að koma á fót alþjóðlegri rann-
sóknamiðstöð hér í Eyjum sem
fyrst. Að henni þarf að koma öfl-
ugur hópur fræða- og fram-
kvæmdamanna sem koma starf-
seminni af stað. Fyrstu verkefni
hennar yrðu að setja upp alþjóðlegt
rannsóknarverkefni og sækja um
fjármagn, m.a. í Menningaráætlun
Evrópusambandsins og tryggja
þannig rekstur hennar næstu 3 árin
eða svo. Undirbúningur að slíku
verkefni er þegar hafinn hjá Sögu-
setrinu og hafa söfn og setur víða
um Evrópu lýst áhuga á samstarfi
við okkur. Þeir fræðimenn sem þátt
tóku í ráðstefnunni okkar bætast nú
í þann hóp, svo við erum vongóð
um að verkefnið fari af stað á næsta
ári.
Uppsetning sögusýningar á borð
við þær sem eru í Borgamesi tekur
lengri tíma. Ætli okkur að takast að
opna slíka sýningu um leið og byrj-
að verður að sigla í Bakkafjöru,
þurfum við að hafa hraðar hendur.
Við höfum þó hug á að setja upp
smærri sýningu í millitíðinni og
horfum við m.a. til þess að auka og
endurbæta þá sýningu sem nú er
uppi á Byggðarsafni Vestmanna-
eyja. Það er draumur okkar að
sumarið 2010 verði hægt að bjóða
þeim sem sigla í fyrstu ferð
Herjólfs milli Bakkafjöru og Eyja
að opna með okkur nýja sögusýn-
ingu um Tyrkjaránið í Vestmanna-
eyjum.
KJARTAN í ræðustól, Margrét og Þorsteinn Ólafsson fylgjast með.
Kjartan Ragnarsson og Sigríður Margrét Guðmundsdóttir:
Tækifæri fyrir Vestmannaeyinga
sem ekki má draga að nýta
Meðal fyrirlesara á ráðstefnunni um
Ólaf Egilsson og Tyrkjaránið í
sögulegu samhengi, voru Kjartan
Ragnarsson og Sigríður Margrét
Guðmundsdóttir, sem reka Land-
námssetrið í Borgarnesi af miklum
krafti og myndugleik.
Hvemig fannst ykkur ráðstefnan
takast?
-Ráðstefnan var einstaklega vel
skipulögð og við sem tókum þátt í
henni fundum fyrir miklum met-
naði og vandvirkni þeirra sem að
henni stóðu. Allt var þaulhugsað -
val á erlendum fyrirlesurum,
dagskráin og umræðurnar á eftir.
Það sem skiptir máli nú er að fylgja
niðurstöðum ráðstefnunnar eftir.
Sérstaklega er mikilvægt að grípa
boltann sem Þorsteinn Ingi Sig-
fússon, forstjóri Nýsköpunarmið-
stöðvar, gaf upp en hann lagði m.a.
áherslu á að stofnuð væri alþjóðleg
samtök fræðimanna sem rannsakað
hafa mannrán og þrælahald í
Evrópu á 17.-19. öld. Þessi fræða-
samtök væru með miðstöð í Vest-
mannaeyjum. Hann bauð líka fram
aðstoð Nýsköpunarmiðstöðvar sem
er mjög mikilvægt framlag.
Hvernig sjáið þið fyrirykkur
framtíðina fyrir frœðasetrið og
safnið?
-Tyrkjaránið er einn dramatískasti
einstaki viðburður í íslenski sögu.
Að geta sagt frá þessum viðburði
nákvæmlega á staðnum sem hann
gerðist er tækifæri sem Vestmanna-
eyingar mega ekki draga lengur að
nýta sér. Það felast í því óendan-
lega mörg tækifæri og ef vel er á
málum staðið mun það draga fjölda
ferðamanna til eyjanna. Núna þegar
von er á nýrri Bakkaferju er mikil-
vægt að setrið sé tilbúið og verði
opnað í samhengi við vígslu ferj-
Hvað er þýðingarmest í svona
starfi?
Mikilvægast í þróun svona seturs er
að vanda til verka. Það verður að
vera einstök upplifun fyrir gesti að
heimsækja setrið. Þannig lifir það
og dafnar og spyrst út. Umtalið er
besta auglýsingin.
Grunnhugmyndin þarf að vera
skýr. Hvaða sögu á að segja, hverj-
um á að segja hana og hvemig á að
setja hana fram. En það er líka
mikilvægt að vera raunsær. Setja
sér markmið sem hægt er að standa
við. Vera tilbúin til að taka ábend-
ingum og bakka með hugmyndir ef
þær eru óraunhæfar. Stundum verða
takmarkanir til þess að stokka þarf
upp og hugsa allt upp á nýtt en það
þarf alls ekki að vera af hinu illa.
Gunnlaugur Grettisson, forseti bæjarstjórnar Vestmannaeyja:
Ráðstefnan var félaginu,
bænum og sögunni til sóma
Meðal þátttakenda á ráðstefnunni
um Ólaf Egilsson og Tyrkjaránið í
sögulegu samhengi, var Gunnlaug-
ur Grettisson, forseti bæjarstjómar
Vestmannaeyja. Hann var spurður
hvemig honum hefði þótt til takast
með ráðstefnuna. Hann sagði:
-Ráðstefnan var mjög vel heppn-
uð. Hún var þeim einstaklingum
sem að henni komu, félaginu,
bænum og svo síðast en ekki síst
sögunni, til mikils sóma.
Erindi framsögufólks vom mjög
mismunandi bæði að uppsetningu
og innihaldi; fræðandi og skemmti-
leg enda var það svo hjá mér að ég
hafði ætlað mér að stinga inn
hausnum eins og sagt er, en endaði
á því að sitja svo til alla ráðstefn-
una og fylgjast með.
Hvert finnst þér gildi svona starf-
semi vera fyrir bœjarsamfélagið?
-Starfsemin hvort heldur sem er
félagið, Sögusetur 1627, eða ráð-
stefnan sem slík skipta máli, ekki
spurning um það. Allt svona gras-
rótarstarf er mikilvægt. I þessu til-
felli fer hópur fólks af stað með
stórar hugmyndir og er að mínu
mati á réttri leið þó enn sé langt í
land. Það má heldur ekki gleyma
því að allt félagsstarf eykur íjöl-
breytni mannlífsins og þar með lífs-
GUNNLAUGUR: -Starfsemin hvort heldur sem er félagið, Sögusetur
1627, eða ráðstefnan sem slík skipta máli, ekki spurning um það.
gæði okkar sem hér búum.
Hvernig mœtti þróa áfram þetta
starf að þínu mati?
-Það er nú stóra spurningin sem
ráðstefnan snérist að hluta til um
þ.e. hvert skal nú stefnt. Forsvars-
fólk sögusetursins þarf í raun núna
að ákveða hvað það vill gera og svo
í framhaldi þarf að sjá hvort og þá
hvemig bærinn geti stutt við þetta
góða starf. Eins og ég upplifði ráð-
stefnuna þá er þetta tvíþætt þ.e.
fræðilegi hluti sögunar og tíma-
bilsins og svo uppsetning sýningar
um Tyrkjaránið. Boltinn er í
höndum Sögusetursins og félagið
hefur mikla möguleika.
Hvernig sérðu fyrir þér samþœtt-
ingu frœða og safns?
-Þama erum við komin að kjarna
málsins þ.e. samþættingu fræða og
safns. Það er nákvæmlega það sem
við erum að leggja drög að með
samþættingu Þekkingasetursins og
Náttúru- og fiskasafnsins í fram-
tíðinni. Nýta þekkingu fræðimanna
til þess að gera sýningarnar lifandi.
Það er m.a. gert með því að nýta
safnið sem rannsóknaraðstöðu og
öfugt.
Það skiptir gríðarlega miklu máli
að sagan sé sett fram með þeim
hætti að fólk upplifi! Þess vegna er
gott að þetta verkefni sem og rekst-
ur Safnahússins sé í höndum
einkaaðila í dag og ég vona að svo
verði áfram. Ég tel að fólk sem
rekið er áfram af miklum áhuga og
er til í að „eyða“ frítíma sínum í
hvers konar áhugamennsku sé best
til þess fallið að koma sögunni til
hins almenna safnagests. Til þess
verks þarf auðvitað að fá til liðs við
þau færasta fólk sem völ er á til að
setja sýningar upp, rannsóknastarfa
o.þ.h. en frumkvæðið þarf að vera í
höndum, í þessu tilfelli, Söguseturs
1627, og þar er því vel fyrir komið,
sagði Gunnlaugur Grettisson,
forseti bæjarstjórnar, að lokum.