Fréttablaðið - 14.03.2013, Qupperneq 33
GEÐHJÁLP
FIMMTUDAGUR 14. MARS 2013
Geðsvið Landspítala Íslands er að
innleiða batamiðaða þjónustu. Margrét
Ófeigsdóttir, félagsráðgjafi á Kleppi og
verkefnastjóri yfir batamiðaðri þjónustu,
situr fyrir svörum um þessa fremur nýlegu
hugmyndafræði.
HVAÐ ER BATAMIÐUÐ ÞJÓNUSTA?
„Bati felur í sér gildi um rétt einstaklinga til
að skapa sér þýðingarmikið líf með eða án
geðrænna einkenna. Hugmyndafræðin bygg-
ir á sjálfsákvörðunartöku og sjálfsstjórn og
leggur áherslu á vonina til að viðhalda hvatn-
ingu og styðja við væntingar um þýðingar-
mikið líf.
Batamiðuð þjónusta snýr að því að aðstoða
einstaklinga í þeirri vinnu að koma í veg fyrir
frekari einkenni eða draga úr einkennum,
samhliða því að auka lífsgæði. Hlutverk fag-
aðila er að veita sjúklingum/þjónustuþegum
bjargir til að taka ábyrgð á eigin lífi, sem og
að veita faglega aðstoð og þekkingu sé þess
óskað. Fagaðilar læra af og vinna með sjúk-
lingum/þjónustuþegum sem eru sérfræðingar
í eigin lífi og byggir samband þeirra á trausti,
einlægni og heiðarleika.“
HEFUR ÞJÓNUSTAN EKKI ALLTAF VERIÐ
BATAMIÐUÐ?
„Viðhorf til geðfatlaðra breyttist víða í kring-
um 1970 erlendis en þá spruttu upp notenda-
hreyfingar sem börðust fyrir auknum mann-
réttindum geðfatlaðra. Hér heima hefur svipuð
þróun átt sér stað og hafa starfsmenn innan
geðheilbrigðiskerfisins tileinkað sér þessa
hugmyndafræði að einhverju leyti síðastlið-
in ár. Þó er ekki hægt að segja að þjónustan
hafi alltaf verið batamiðuð, sú meðferð sem
veitt er í dag á geðsviði Landspítala er gjör-
ólík þeirri sem veitt var hér áður. Má að miklu
leyti þakka það samtökum notenda og aukinni
þekkingu fagaðila. Unnið hefur verið eftir
stefnunni í einhverjum mæli á geðsviðinu, s.s.
í samfélagsgeðteyminu og á Laugar ási.“
HVAÐAN KEMUR ÞESSI HUGMYND?
„Hugmyndafræðin hefur verið notuð í Nýja-
Sjálandi, Bandaríkjunum, Ástralíu, Englandi,
Írlandi og Skotlandi með góðum árangri
Batamiðuð þjónusta –
aukin lífsgæði
Margrét Ófeigsdóttir, félagsráðgjafi á Kleppi, segir batamiðaða þjónustu snúa að því að aðstoða einstaklinga í
þeirri vinnu að koma í veg fyrir frekari einkenni og draga úr einkennum samhliða því að auka lífsgæði. MYND/GVA
BATAMIÐUÐ ÞJÓNUSTA
Páll Matthíasson og Margrét
Ófeigsdóttir. Bls. 1 og 5
HVAÐ VERÐUR GERT?
Hvernig ætla fl okkarnir að efl a geð-
heilbrigðisþjónustuna?
Bls. 2, 3 og 4
Í VIÐJUM KVÍÐARÖSKUNAR
Saga ellefu ára stúlku sem hefur
glímt við kvíða frá fæðingu.
Bls. 6
NAUÐUNGARVISTUN
ENDURHUGSUÐ
Eva Bjarnadóttir, framkvæmdastjóri
Geðhjálpar, skrifar. Bls. 7
Starfsmenn Geðhjálpar, frá vinstri: Sólrún Ósk Lárusdóttir sálfræðingur, Ingibjörg Gunnlaugsdóttir ráðskona og Eva Bjarnadóttir framkvæmdastjóri. Á myndina vantar
Helenu Kristínu Jónsdóttur og Jóhannes Björn Sigurðsson. MYND/VALLI