Fréttablaðið - 24.07.2013, Blaðsíða 11

MIÐVIKUDAGUR 24. júlí 2013 | SKOÐUN | 11
Á nýafstöðnu sumarþingi
staðfesti Alþingi frum-
varp það til breytinga á
stjórnar skrá sem ég flutti
á síðasta þingi með Katrínu
Jakobsdóttur og Guðmundi
Steingrímssyni. Í því felst
að hægt er að gera breyt-
ingar á stjórnarskrá á yfir-
standandi kjörtímabili, án
þess að til þingkosninga
þurfi að koma. Stjórnar-
skrárbreyting þarf sam-
kvæmt ákvæðinu sam-
þykki 2/3 hluta þings og
svo samþykki meirihluta í þjóðar-
atkvæðagreiðslu, en þó þannig að
40% kosningabærra manna þurfa
að greiða tillögunni atkvæði.
Samhliða þessari samþykkt varð
samstaða milli formanna stjórn-
málaflokkanna um að áfram yrði
unnið að stjórnskipunarumbótum
á kjörtímabilinu. Forsætisráð-
herra mun skipa nefnd fulltrúa
allra flokka, sem mun vinna til-
lögur áfram. Að mínu viti felast í
því mikil tímamót að allir flokkar
eru sammála um að í því starfi
verði höfð hliðsjón af vinnu undan-
genginna ára: Tillögum stjórn-
lagaráðs og niðurstöðu þjóðar-
atkvæðagreiðslunnar, tillögum
stjórnlaganefndar og vinnu
stjórnar skrárnefndarinnar sem
starfaði frá 2005-2007.
Hið nýja breytingarákvæði
var bein afleiðing af ráðlegg-
ingum Feneyjanefndar Evrópu-
ráðsins. Feneyjanefndin hvatti í
umsögn sinni um fyrirliggjandi
drög að stjórnarskrá í febrúar sl.
til þess að breytingar á stjórnar-
skrá yrðu einfaldaðar svo
hægt væri að vinna málið
áfram á nýju kjörtímabili,
ef ekki ynnist tími til að
ljúka heildarendur skoðun
stjórnar skrár fyrir síðustu
þingkosningar.
Gerbreytir viðhorfum
Nýja breytingarákvæðið
gerbreytir viðhorfum á
vettvangi stjórnmálanna
til stjórnarskrárbreytinga.
Í stað þess að menn hummi
þær fram af sér fram eftir
kjörtímabili og vakni svo upp við
vondan draum og hefji endur-
skoðunarvinnu einhverjum miss-
erum fyrir kosningar verður nú
bæði rökrétt og eðlilegt að hefja
strax í upphafi kjörtímabils vinnu
við stjórnarskrárbreytingar. Það
er líka mikilvægt að taka stjórnar-
skrárbreytingar út úr þeim hrá-
skinnaleik flokkastjórnmálanna
sem einkennt hefur umræðuna
undanfarna áratugi.
Í aðdraganda kosninga 2007,
2009 og 2013 voru stjórnarskrár-
breytingar pólitískt þrætuepli og
umræðan einkenndist óþægilega
mikið af tilraunum flokkanna til að
koma Svarta-Pétri hver á annan: Fá
þennan til að hafna auðlindaákvæði
eða hinn til að sýnast standa gegn
öllum breytingum. Standa gegn
öllu til að skapa sér samningsstöðu.
Flokkar urðu í þessum leikaraskap
berir að því að hafna fyrir einar
kosningar tillögum sem þeir sjálfir
lögðu fram fyrir næstu kosningar
á undan. Þessu rugli þarf að linna.
Það einfaldasta fyrst
Nýja breytingarákvæðið gerir
mögulegt að búa til vitrænt verklag
og samstillt átak um árangur. Víð-
tækur stuðningur við breytingar-
ákvæðið í endanlegri atkvæða-
greiðslu, þar sem 2/3 hlutar
þingmanna – úr flestum flokkum
– greiddu því atkvæði, lofar góðu
um samvinnuvilja. Í vinnunni
fram undan þarf að leggja áherslu
á að vinna fyrst það sem einfald-
ast á að vera að ná saman um og
nýta þau tækifæri sem við fáum til
að efna með auðveldum hætti til
þjóðaratkvæðagreiðslu. Ég minni
á að tvennar almennar kosningar
eru áætlaðar á þessu kjörtímabili:
Sveitarstjórnarkosningar í lok maí
2014 og forsetakosningar í júní
2016. Það væri vel mögulegt að
Alþingi gæti afgreitt frá sér fyrsta
hluta tillagna um stjórnarskrár-
breytingar í vetur til afgreiðslu af
þjóðarinnar hálfu samhliða sveitar-
stjórnarkosningum og svo aftur
næsta áfanga í tíma fyrir forseta-
kosningarnar 2016.
Hvað ætti að vera í þeim
stjórnar skrártillögum? Um það
fjalla ég í næstu grein.
Ný tækifæri til breytinga
á stjórnarskrá
STJÓRNARSKRÁ
Árni Páll
Árnason
formaður
Samfylkingarinnar
Hva? Þetta er bara grín!
Þetta fá margir að heyra
þegar þeir segja að þeim
finnist nauðgunarbrand-
arar ekkert fyndnir (þ.e.
þessir fáu sem þora að
segja það upphátt).
Hvernig er þetta fyndið?
Hvað við þessa gjörð, frá
byrjun glæpsins til enda
hans, er fyndið? Er það
þegar einhver eltir ein-
staklinginn og bíður eftir
að ná færi, eins og rán-
dýr? Er það fyndið? Eða er það
þegar fórnarlambinu er náð, því er
hent einhvers staðar niður, haldið
gegn vilja sínum, og það er byrjað
að rífa utan af því fötin? Er það
á þeim tímapunkti sem ég á að
hlæja að frásögninni? Eða er það
þegar einhver treður einhverju
inn í líkama annars einstaklings
– gegn vilja hans – og brýtur á
honum, sem við eigum að hlæja?
Eða er það þegar fórnarlambinu
er hótað, sagt að halda kjafti, „þú
vilt þetta innst inni“, sem húmor-
inn birtist?
Getur einhver útskýrt fyrir
okkur hinum, þessum „húmors-
lausu“, hvenær við nákvæmlega
eigum að hlæja?
Þolendum finnst brandararnir
slappir
Það eru góðar líkur á því að þú
þekkir einstakling sem hefur
orðið fyrir kynferðisofbeldi.
Kannski veistu það, kannski ekki.
Kynferðisofbeldi er svo svimandi
algengara en flestir gera sér grein
fyrir. Ég þekki því miður nokkra
einstaklinga sem hafa
orðið fyrir kynferðis-
ofbeldi. Þeim finnst svona
brandarar svolítið slapp-
ir. Þessir einstaklingar
upplifðu ýmis einkenni áfalla-
streituröskunar í kjölfarið, eiga
oft erfitt með að treysta annarri
manneskju aftur, eru hræddir við
einveru (eða hóp af fólki), fá mar-
traðir, eiga jafnvel erfitt með að
njóta kynlífs.
Þú veist, af því þetta er svo
hrikalega fyndið, manstu?
Vandamálið við nauðgunar-
brandara er m.a. þetta. Nauðgarar
sem heyra þig segja slíkan brand-
ara eða bara sjá þig hlæja að
honum, gætu litið á það sem þitt
samþykki: „Sko, þetta er allt í
lagi, þau bara þora ekki að viður-
kenna það.“
Næst þega r þú seg i r
nauðgunar brandara, eða hlærð
að honum, þarftu þá ekki að vera
alveg viss um að enginn, enginn,
í kringum þig hugsi sem svo að þú
sért að samþykkja þennan glæp?
Þá hugsar þú auðvitað með þér:
„Hva, ég þekki enga nauðgara!“
En veistu það fyrir víst?
Það er ekkert fyndið við
nauðgun. Við vitum það öll. Verum
óhrædd við að segja það upphátt.
Nauðgun er svo
hrikalega fyndin
SAMFÉLAGSMÁL
Jóhanna Ýr
Jónsdóttir
framkvæmdastýra
Forvarnahóps ÍBV
Það virðist hafa farið mjög í vöxt að
undan förnu að menn noti forsetninguna
á þar sem færi mun betur að nota for-
setninguna til, að mínu viti. Það er engu
líkara en að nútímafólk hér á landi
forðist þá síðarnefndu eins og heitan eld-
inn. Það er ekið á Akranes, Seyðisfjörð,
Ísafjörð og Akureyri svo að örfá dæmi
séu nefnd. Ég ek hins vegar til Akur-
eyrar og þegar þangað er komið ek ég á
Akureyri, mínum gamla heimabæ.
Væri ekki þessum bögubósum jafnvel
trúandi til þess að taka upp á þeim fjanda
að nota þessa eftirlætisforsetningu sína
um t.a.m. flugferðir til annarra landa
og segja að fljúga á Róm, London, París
og New York. Ætli að íbúar síðastnefndu
borgarinnar séu ekki orðnir fullsaddir á
því að flogið sé á borgina þeirra.
Forsetningin á sækir heldur betur á
ÍSLENSKT MÁL
Halldór
Þorsteinsson
fyrrverandi
skólastjóri
Málaskóla Halldórs
➜ Það er ekið á Akranes, Seyðis-
fjörð, Ísafjörð og Akureyri svo að
örfá dæmi séu nefnd. Ég ek hins
vegar til Akureyrar og þegar þangað
er komið ek ég á Akureyri, mínum
gamla heimabæ.
➜ Flokkar urðu í þessum
leikaraskap berir að því að
hafna fyrir einar kosningar
tillögum sem þeir sjálfi r
lögðu fram fyrir næstu
kosningar á undan. Þessu
rugli þarf að linna.
➜ Hvernig er þetta
fyndið? Hvað við
þessa gjörð, frá
byrjun glæpsins
til enda hans, er
fyndið?
www.volkswagen.is
Fullkominn
ferðafélagi
Volkswagen Tiguan
Tiguan Sport & Style kostar frá
6.180.000 kr.
Volkswagen Tiguan er einn best búni
sportjeppinn á markaðnum. Fullkomið
leiðakerfi fyrir Ísland sér til þess að þú
ratir alltaf rétta leið. Svo getur komið
sér vel að hafa rétta
aukabúnaðinn.
Volkswagen Tiguan fáanlegur með lykillausu aðgengi
Eyðsla frá 5,8l/100 km