Fréttablaðið - 17.02.2014, Blaðsíða 14

17. febrúar 2014 MÁNUDAGURSKOÐUN
HALLDÓR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík Sími: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRI: Andri Ólafsson andri@frettabladid.is RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Álfrún Pálsdóttir alfrun@frettabladid.is VIÐSKIPTI: Fanney Birna Jónsdóttir fanney@frettabladid.is MENNING: Friðrika Benónýsdóttir fridrikab@frettabladid.is
DÆGURMÁL: Lilja Katrín Gunnarsdóttir liljakatrin@frettabladid.is VÍSIR: Kolbeinn Tumi Daðason, kolbeinntumi@visir.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is ÚTLITSHÖNNUN: Silja Ástþórsdóttir siljaa@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRAR: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is, Mikael Torfason mikael@frettabladid.is Fréttablaðið kemur út í 90.000
eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum á
landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds.
ISSN 1670-3871
FRÁ DEGI
TIL DAGS
Mikael
Torfason
mikael@frettabladid.is
Fyrir skömmu lagði ríkissaksóknari fyrir
lögreglustjórann á höfuðborgarsvæðinu,
Stefán Eiríksson, að rannsaka lekamál
innanríkisráðuneytisins, þar sem ráðherra
og aðrir starfsmenn ráðuneytisins hafa
verið kærðir fyrir hegningarlagabrot.
Að ríkissaksóknari hafi fyrirskipað lög-
reglurannsókn, eftir að hafa sjálfur rann-
sakað málið í tvo mánuði, þýðir að hér er
ekki um að ræða kærur einhverra kverú-
lanta sem eru að reyna að trufla eðlileg
störf ráðuneytisins, eins og bæði forsætis-
ráðherra og formaður Sjálfstæðisflokks-
ins hafa ítrekað haldið fram, líklega gegn
betri vitund, því þeir eru varla svo skyni
skroppnir að ætla að ríkissaksóknari
stundi slíkan hráskinnaleik.
Í löndum með sæmilega heiðarlegt rétt-
arfar hefði ráðherra vikið tímabundið eftir
þessa ákvörðun ríkissaksóknara, þar sem
ráðherrann er æðsta yfirvald þess réttar-
kerfis sem á að rannsaka málið, og ákæra
ráðherrann og dæma ef til þess kemur.
Svo virðist þó sem ráðherra ætli að sitja
áfram sem yfirmaður þeirra sem eiga að
rannsaka hann.
Þessi þaulseta ráðherra gerir hins vegar
lögreglustjórann sem á að rannsaka málið
vanhæfan skv. 3. gr. stjórnsýslulaga, en
þar segir m.a. að maður sé vanhæfur „Ef
hann á sjálfur sérstakra og verulegra
hagsmuna að gæta“, og „Sama á við ef
næstu yfirmenn hans hjá hlutaðeigandi
stjórnvaldi eiga sjálfir sérstakra og veru-
legra hagsmuna að gæta.“ Enn fremur „Ef
að öðru leyti eru fyrir hendi þær aðstæður
sem eru fallnar til þess að draga óhlut-
drægni hans í efa með réttu.“
Lögreglustjórinn á höfuðborgarsvæð-
inu er skipaður af innanríkisráðherra og
á því augljóslega verulegra hagsmuna
að gæta gagnvart ráðherranum, sem þar
að auki hefur gríðarleg áhrif á fjárveit-
ingar og önnur starfsskilyrði embættis-
ins. Yfirmaður Stefáns er ríkislögreglu-
stjóri, sem heyrir beint undir ráðherra og
á ekki minni hagsmuna að gæta. Síðast en
ekki síst er það núverandi ráðherra, ef hún
situr áfram, sem ákveður hvort Stefán fær
áframhaldandi skipun í embætti, eða hvort
staðan verður auglýst.
Í réttarríki hefði aldrei komið til þess
að málið þyrfti að ræða á þessum nótum;
ráðherrann hefði vikið, en lögreglustjóri
annars lýst sig vanhæfan.
Lögreglustjóri vanhæfur
STJÓRNSÝSLA
Einar
Steingrímsson
stærðfræðingur
➜ Síðast en ekki síst er það núver-
andi ráðherra, ef hún situr áfram,
sem ákveður hvort Stefán fær
áframhaldandi skipun í embætti,
eða hvort staðan verður auglýst.
Löður er með
á allan bílinn
Við erum á sex stöðum á höfuðborgarsvæðinu
www.lodur.is - Sími 544 4540
Rain-X býður upp á fullkomna yfirborðsvörn
Rain-X verndar bílinn, eykur útsýni og öryggi
Hreinn bíll eyðir allt að 7% minna eldsneyti
Þ
að er trú mín að eiturlyf hafi eyðilagt líf margra,
en röng stefna stjórnvalda hefur eyðilagt líf miklu
fleiri,“ sagði Kofi Annan í ræðu á World Economic
Forum nú í janúar. Píratarnir Birgitta Jónsdóttir,
Helgi Hrafn Gunnarsson og Jón Þór Ólafsson
gera orð hans að sínum í greinargerð sem fylgir tillögu til
þingsályktunar og þau hyggjast leggja fram á næstunni og á
að boða nýja og mannúðlegri
stefnu í vímuefnamálum á
Íslandi.
Kofi Annan segir að núver-
andi stefna, sem felur í sér hið
svokallaða stríð gegn fíkni-
efnum, virki ekki: „Við þurfum
að horfa á stefnuna og spyrja
okkur einlæglega og heiðarlega: Virkar hún? Ef hún virkar
ekki, höfum við þá hugrekki til að breyta henni?“
Margt bendir til þess að Kristján Þór Júlíusson heilbrigðis-
ráðherra hafi hugrekkið sem Kofi Annan kallar eftir. „Ég
er mjög hallur undir þá skoðun að við eigum að reyna að
afglæpavæða neysluna í þessum málum,“ sagði ráðherrann
á fundi sem ungir sjálfstæðismenn í Reykjavík stóðu fyrir í
síðustu viku.
Kristján Þór er einn fjölmargra sem hafa lýst yfir miklum
efasemdum um ríkjandi stefnu í fíkniefnamálum. Annar skoð-
anabróðir hans, Jón Steinar Gunnlaugsson fyrrverandi hæsta-
réttardómari, hefur áratugum saman talað fyrir breyttri
stefnu og hann var á fundinum.
„Ráðherra Sjálfstæðisflokksins er að ganga lengra í átt
skynseminnar með þessari afstöðu sinni. Núverandi stefna
er stefna þekkingarleysis, fordóma og ákveðins vanmáttar,“
sagði Jón Steinar og útskýrði nánar í fréttum Stöðvar 2 á
föstudagskvöld þegar hann sagði að við sendum börnin okkar,
sem leiðast út í neyslu á fíkniefnum, á Litla-Hraun í stað þess
að veita þeim heilbrigðisþjónustu.
Í prinsippinu snýst þingsályktunartillaga Pírata og mál-
flutningur þeirra Kristjáns Þórs Júlíussonar og Jóns Steinars
Gunnlaugssonar um að taka upp mannúðlegri stefnu. Við
getum ekki haldið áfram að refsa fólki með fíknisjúkdóma
og eftirlátið glæpagengjum að selja því vímuefnin. Við sem
samfélag berum meiri ábyrgð en það.
Stríð okkar Íslendinga gegn fíkniefnum er innflutt, að
mestu frá Bandaríkjunum, en það var Richard Nixon sem hóf
þessa blóðugu baráttu fyrir um 40 árum eða svo. Vestra eru
margir að vakna til vitundar um að þetta stríð sé tapað og
í tveimur ríkjum Bandaríkjanna er neysla, varsla og sala á
marijúana lögleg. Þetta er aðeins upphafið.
Þótt öll rök hnígi að lögleiðingu fíkniefna og því að tekin
verði upp mannúðlegri stefna eru enn skiptar skoðanir hér á
landi. Í dag ætla sjálfstæðismenn að ræða í þingflokki sínum
um afglæpavæðingu fíkniefna. Umræðan er tekin upp í kjöl-
far ummæla Kristjáns Þórs Júlíussonar heilbrigðisráðherra.
Nú er spurning hvort fleiri þingmenn Sjálfstæðisflokks séu
jafn hugrakkir og Kristján Þór.
Heilbrigðisráðherra hallur undir afglæpavæðingu:
Stefnan skaðlegri
en fíkniefnin sjálf
Ég stýri viðtalinu
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson for-
sætisráðherra var viðskotaillur þegar
hann mætti í þáttinn Sunnudagsmorg-
un með Gísla Marteini. Forsætisráð-
herra sakaði Gísla Martein ítrekað um
að gera honum upp skoðanir og halda
fram eigin skoðunum í þættinum. Á
endanum var Gísli Marteinn
orðinn pirraður og minnti for-
sætisráðherra á að hann stýrði
viðtalinu. Þátturinn endaði
svo á því að Sigmundur Davíð
sagði við Gísla Martein þegar
hann var að þakka fyrir
viðtalið að hann hefði
staðið sig ágætlega
í að sanna að hann
væri ekki að tala
fyrir ríkisstjórn-
ina.
Ráðherrum verður fjölgað
Eitt af því sem bar á góma í viðtali
Gísla Marteins við Sigmund Davíð var
hvenær ráðherrum í ríkisstjórninni
yrði fjölgað. Forsætisráðherra sagði
að það yrði ekki fyrr en búið væri
að endurskoða verkaskiptingu milli
ráðuneyta stjórnarráðsins. Samkvæmt
því styttist í að nýr ráðherra bætist í
stjórnina. „Ekki á næstum vikum
en fljótlega,“ sagði Sigmundur
Davíð.
Í pólitískri krossferð
Forsætisráðherra
agnúaðist út í há-
skólasamfélagið
í þættinum og
fór hörðum
orðum
um hópa
sem hann sagði vera í pólitískum
krossferðum. „Það eru til dæmis þeir
sem mæta árvisst til að reka áróður í
blöðum og fjölmiðlum, til dæmis hvað
varðar íslenskan landbúnað og fullyrða
hluti, sem eru ekki réttir, með það að
markmiði að hafa áhrif á þá umgjörð
sem íslenskur landbúnaður og íslensk
matvælaframleiðsla býr við.“ For-
sætisráðherra vildi ekki nafngreina
neinn, það var ekki fyrr en eftir
smáþras við Gísla Martein að hann
viðurkenndi að einn þessara kross-
fara í Háskólanum væri Þórólfur
Matthíasson prófessor en
hann hefur gagnrýnt höft
á innflutningi á landbún-
aðarafurðum og landbún-
aðarstefnu stjórnvalda.
johanna@frettabladid.is