Skessuhorn


Skessuhorn - 24.02.2010, Qupperneq 17

Skessuhorn - 24.02.2010, Qupperneq 17
17MIÐVIKUDAGUR 24. FEBRÚAR Pennagrein Pennagrein Upp vaxt ar ár in Ég er fædd ur og upp al inn í Borg ar nesi og hef búið þar stærsta hluta ævi minn ar, síð ustu 12 árin hef ég búið á Brenni stöð­ um í Flóka dal. Þeg ar ég var lít­ ill pjakk ur að al ast upp í Borg ar­ nesi hafði ég veru lega gam an af að spá í sveit ina og hvað hún gerði mik ið fyr ir okk ur í Borg ar nesi. Þá hafði stór hluti bæj ar búa at vinnu sem tengd ist sveit inni á ein hvern hátt. Skip komu í stór um stíl með fóð ur og á burð og voru marg ir sem unnu við það, einnig var rek­ ið slát ur hús og kjöt vinnsla á samt mjög góðu mjólk ur sam lagi og þar var líka bif reiða stöð sem sendi bíla um all ar triss ur að sækja skepn­ ur eða fara með á burð og fóð ur í sveit irn ar. Í dag eru breytt ir tím­ ar, þetta var allt lagt nið ur til að ýta und ir iðn að í Borg ar nesi með­ al ann ars og á und an förn um 10­ 15 árum hef ur ver ið byggt svo mik ið að það er ekki mögu leiki að fólk fá ist í all ar þær 70 í búð­ ir sem standa auð ar. All ir vissu að það væri eng inn grund völl ur fyr ir öll um þess um bygg ing um en samt var bæði sveit ar fé lag ið og þá ver­ andi spari sjóð ur til bún ir að styðja við iðn að inn. Ég held að flest ir sjái hvað þetta var heimsku legt að henda þess um þjón ustu fyr ir tækj­ um í burtu. Skóla mál Þar sem ég er fædd ur og upp­ al inn í Borg ar nesi, en bý í dag í Flóka dal, þá þekki ég vel að stæð­ ur á báð um stöð um og get ég vel skil ið Borg nes inga þeg ar þeir vilja leggja nið ur skól ana í sveit inni. Ég í mynda mér að ég hefði líka haft þá hugs un ef ég hefði ekki kynnst sveit inni og hvað sveita skól arn ir (í mínu til felli Klepp járns reykja­ skóli) hefðu mikla þýð ingu fyr­ ir sveitar fé lag ið. Ef svo færi að á kveð ið yrði að leggja Klepp­ járns reykja skóla nið ur, þá yrði það svip að á fall hér í sveit inni eins og að leggja bæði Grunn skól ann í Borg ar nesi og BM­ Vallá nið ur, þá meina ég að svip að hlut fall vinnu­ færra manna á svæð un um missti vinn una. Þeg ar unn ið var við ramma­ gerð vegna sam ein ing ar Borg­ ar byggð ar og sveit anna í kring­ um 2005­06 þá var stung ið upp á því að reisa Mennta skóla í Borg­ ar nesi vegna þess að for eldr um fannst ó fært að krakk arn ir þeirra færu í burtu í fram halds skóla, í flest um til fell um í Fjöl brauta skól­ ann á Akra nesi, það er að segja það var skelfi legt að láta krakk ana 16 ­20 ára fara keyr andi 50 mín­ út ur á dag (25 mín hvora leið) til að sækja skóla. En í dag eru þess­ ir sömu for eldr ar í mörg um til­ fell um að ætl ast til að við í sveit­ inni send um okk ar börn allt nið­ ur í 6 ára í jafn vel enn lengri akst­ ur en ung ling arn ir voru að fara á Akra nes. Í sömu ramma gerð­ inni er kom ið inn á að ó hag stætt sé að reka marga litla skóla og þar get ég vel ver ið sam mála og eft ir að ég las þessa ramma gerð fynd­ ist mér ekki ga lið að skoða þá hug mynd sem þar kom fram að byggja bara einn stór an skóla eins og nefnt er þar, t.d í Bæj ar sveit­ inni og Hvítá yrði þá brú uð þar á milli og yfir í Staf holtstung urn ar. Þar væri kom in at vinnu skap andi tæki færi, bygg ing og hag kvæm­ ari skóli og ekki veru leg rösk un í sam bandi við akst ur á börn un um. Eins og hug mynd ir eru í dag um að byggja upp Mið alda böð við Deilda tungu hver og skaffa þar jafn vel störf fyr ir allt að 100 manns þá væri ein stak lega heimsku legt ef búið væri að loka á alla þjón ustu á svæð inu. Einnig man ég vel eft ir þeg ar ver ið var að funda um sam­ ein ing una að þá var lof að að ekki yrði skert þjón usta hér í fyrr ver­ andi Borg ar fjarð ar sveit, en síð­ an, og að eins á einu kjör tíma bili er búið að leggja nið ur póst hús­ ið hér og nú er stefnt á að leggja nið ur skól ann líka og sex af þeim sem set ið hafa í sveit ar stjórn síð­ ustu árin voru í sveita stjórn un um sem sömdu þessa ramma gerð fyr­ ir fjór um árum síð an. At vinn an Þar sem iðn að ur er nán ast dauð­ ur og verð ur það næstu 10­15 árin., þá meina ég að ekki verð ur far ið í stór felld ar í búða bygg ing­ ar og nóg er til af laus um í búð­ um. Þá fynd ist mér að nú ætt um við í Borg ar byggð að sam ein ast og fara að reisa hér gott slát ur hús og kjöt vinnslu. Lengi vel komu héð an frá bær ar kjöt vör ur, það er skelfi legt til þess að hugsa að við búum í einu af stærsta land bún­ að ar hér aði lands ins og erum búin að henda allri þjón ustu í burtu, stórfurðu legt. Borg ar nes All ir þekkja þá um ræðu síð ustu árin að öll byggð og öll þjón usta sé að leggj ast af á lands byggð inni og helst eigi öll fyr ir tæki og all ir lands menn að flytja til Reykja vík­ ur. Svona skynja ég hugs un Borg­ nes inga í dag, öll þjón usta og fyr­ ir tæki eiga bara að vera þar og loka á sveit ina. Stjórn un in Svo er spurn ing með þá sem stjórna? Og þá meina ég bæði sveit ar stjórn og þá sem stjórn­ uðu Spari sjóði Mýra sýslu á sín­ um tíma. Í Spari sjóðn um voru þónokkr ir menn sem hentu pen­ ing um í hin og þessi hluta bréf og alls kon ar sjóði, sem sagt hentu pen ing um íbúa Borg ar byggð ar og settu Spari sjóð inn á haus inn. Get­ ur það hugs ast að sum ir þess ara manna starfi þar enn og vinni við að ráð leggja okk ur sömu í bú un um hvern ig á að fara með pen inga? Ef svo er hvað er þá að þessu þjóð fé­ lagi? Eins er með sveit ar stjórn ina sem með al ann ars studdi við bak­ ið á spari sjóðn um þeg ar allt var kom ið í þrot og henti svo hell­ ing af pen ing um í Menn ing ar hús Borg ar fjarð ar sem fór langt fram úr öll um kostn að ar á ætl un um. (Ekki er ég að setja út á starf semi skól ans eða húss ins yf ir leitt, en ég undr ast alltaf að all ir þess ir reikn­ ings haus ar sem eru að gera kostn­ að ar á ætl an ir skuli aldrei nokkurn tím ann geta kom ist ná lægt raun­ veru leik an um). Og til að reyna að rétta af fjár hag inn þá skal loka á sveita skól ana og alla þjón ustu þar. Gæti ekki ver ið að ýms ir þyrftu að hugsa mál ið upp á nýtt? Haf steinn Þór is son Mik il, breið og al menn sam staða er nú orð in um það inn an sjáv ar­ út vegs ins, hjá Al þýðu sam bandi Ís­ lands og Sam tök um at vinnu lífs­ ins að fara þess á leit að frum varp um stjórn fisk veiða sem nefnt hef ur ver ið „skötusels frum varp ið“ verði ekki af greitt frá Al þingi. Varla hef­ ur í aðra tíð mynd ast svo mik il sam­ staða á með al hags muna sam taka í sjáv ar út vegi um beiðni af þessu tagi. Því verð ur ekki að ó reyndu trú að að stjórn ar meiri hlut inn virði þessa víð tæku ósk að vettugi. Það væru kald ar kveðj ur til heild ar sam­ taka launa fólks á al menn um mark­ aði, sjó manna, fisk verk enda og út­ gerð ar manna stærri og smærri báta. Slíkt skeyt ing ar leysi væri líka í hróp legri mót sögn við yf ir lýst an vilja rík is stjórn ar inn ar að leita leiða til að ná sátt um lög gjöf ina um fisk­ veiði stjórn un. Hin of an greindu sam tök telja það einmitt lið í slíkri sátt ar gjörð að frum varp ið um rædda verði ekki af greitt. Rifj um að eins upp for sög una. Sátt in boð uð Sjáv ar út vegs­ og land bún að ar­ ráð herra setti á lagg irn ar nefnd til þess að vinna að end ur skoð un á fisk veiði stjórn ar lög un um með sátt að leið ar ljósi. Var nefnd in skip­ uð með bréfi 1. júlí sl. Ráð herr ann inn sigl aði þenn an vilja sinn á að al­ fundi LÍÚ hinn 29. októ ber sl. með þess um orð um: „Ég vil til taka hér sér stak lega að ég hef fyr ir löngu á kveð ið að gefa vinnu hópn um það svig rúm sem hann þarf. Með þessu á ég við að hann mun fá frið til verka sinna án sér stakr ar í hlut un­ ar af minni hálfu. Ég tel mik il vægt að aðr ir sem hér eiga hlut að máli haldi þessa sömu stefnu í heiðri.“ Því mið ur reynd ist ekki inni stæða fyr ir þess ari yf ir lýs ingu. Því hálf um mán uði síð ar varp aði ráð herr ann sprengju inn í um ræð una og vinnu end ur skoð un ar nefnd ar inn ar með um ræddu frum varpi sem með al ann ars fel ur í sér á kaf lega um deild á kvæði sem marg ir hafa talið fyrsta skref til fyrn ing ar afla heim ilda. Því verð ur ekki trú að að ráð herr­ ann hafi vit andi vits lagt stein í götu þess verks sem hann kall aði hags­ muna sam tök og stjórn mála flokka til; að end ur skoða fisk veiði lög gjöf­ ina með sátt í huga. Frem ur verð ur þetta að telj ast yf ir sjón og at hug un­ ar leysi ráð herr ans, þeg ar hann lagði frum varp ið fram. Nú er hins veg ar öld in orð in önn ur. Nú ligg ur fyr ir að frum varp ráð herr ans er að valda skaða og býr til full kom ið ó sætti við sjáv ar út veg­ inn og heild ar sam tök laun þega og at vinnu lífs. Ráð herr ann einn og rík is stjórn ar meiri hlut inn á Al þingi geta hins veg ar lægt öld urn ar með því að bregð ast já kvætt við hinni al­ mennu ósk um að frum varp ið verði ekki af greitt. Breið sam staða gegn frum varp inu Skoð um að eins um sagn ir til vitn­ aðra hags muna sam taka, sem lagð­ ar hafa ver ið fyr ir sjáv ar út vegs­ og land bún að ar nefnd Al þing is. *Sjó manna sam band Ís lands fer þess á leit að frum varp ið verði nú þeg ar dreg ið til baka. *Far manna­ og fiski manna­ sam band ið og Fé lag skip stjórn ar­ manna, lýsa yfir von brigð um með frum varp ið og skora á ráð herra að draga það til baka. *Fé lag vél stjóra og málm tækni­ manna fer þess einnig á leit að frum varp ið verði dreg ið til baka. *Sam tök fisk vinnslu stöðva leggja mjög ríka á herslu á að frum varp ið í heild verði lagt til hlið ar. *Al þýðu sam band Ís lands seg­ ir í sinni um sögn að hætt sé við að ýms ar þær breyt ing ar sem frum­ varp ið boði setji vinnu end ur skoð­ un ar nefnd ar í upp nám. *Lands sam band ís lenskra út vegs­ manna vill láta vísa hinu um deilda skötusels á kvæði heim til föð ur hús­ anna. *Sam tök at vinnu lífs ins telja að um rætt frum varp gangi þvert á fyr­ ir heit rík is stjórn ar inn ar í tengsl um við hinn um rædda stöð ug leika sátt­ mála. *Lands sam band smá báta eig enda hef ur nú á lyktað í stjórn sinni um að „skötusels á kvæð ið“ í frum varpi til laga um stjórn fisk veiða verði dreg ið til baka. Þess í stað telj­ ist skötu sel ur sem með afli við grá­ sleppu veið ar ekki til króka­ né afla­ marks. *Og loks er þess að geta að Haf rann sókna stofn un in tel ur að á form frum varps ins leiði til þess að skötusels stofn inn muni minnka hratt. Að kjósa ó frið þó að frið ur sé í boði? Vilj inn inn an sjáv ar út vegs ins fer ekk ert á milli mála. Ekki held­ ur vilji að ila vinnu mark að ar ins. Grein ar höf und ar á samt Sig urði Inga Jó hanns syni, full trúa Fram­ sókn ar flokks ins í sjáv ar út vegs og land bún að ar nefnd, lagði til að mál­ inu yrði vís að frá. Við lögð um líka til, eins og Lands sam band smá­ báta eig enda, að opn uð yrði leið til þess að skötu sel ur inn gæti talist til með a fla, til þess að koma til móts við þann vanda sem vissu lega hef­ ur skap ast vegna meiri út breiðslu þess ar ar fisk teg und ar. Því mið ur kaus stjórn ar meiri hlut inn á Al þingi að fella það. Nú er mál ið hins veg ar kom­ ið inn í sjáv ar út vegs­ og land bún­ að ar nefnd Al þing is. Hún hef ur nú for ræði á mál inu. Þar mun um við sem fyrr freista þess að menn hætti við þessa ó láns veg ferð sem stjórn­ ar meiri hlut inn er á. Því verð ur ekki trú að fyrr en tek ið verð ur á að ekki sé vilji til þess að leysa mál in í sátt. Það hlýt ur að telj ast ó hugs andi að stjórn ar meiri hlut inn kjósi ó frið þó að frið ur sé í boði í svona miklu hags muna máli sjáv ar út vegs ins og ís lensku þjóð ar inn ar. Ein ar K Guð finns son og Jón Gunn ars son. Höf und ar eru al þing is menn og full trú ar Sjálf stæð is flokks ins í sjáv ar- út vegs- og land bún að ar nefnd. Heill og sæll, rit stjóri Skessu­ horns ..! Mik ið lang ar mig að biðja þig fyr ir kveðju frá mér til Sig rún ar Hjálmtýs dótt ur ein söngv ara, Sig­ urð ar I Snorra son ar og fé laga hans í þeirra frá bæra blás ara flokki og söng fólks Reyk holtskórs ins. Kveðj unni fylgir þakk læti fyr ir ynd is lega stund í Reyk holts kirkju í dag, konu dag, en í dag gekk Góa í garð og ég þarf að leita langt aft ur til að finna jafn fagra og ynd is lega byrj un þessa mán að ar. Dag ur inn var bjart ur, víst er um það. En hann var fyrst og síð ast fag ur fyr ir þá dýrð er ómaði í kirkj unni, og þeirri lotn­ ingu er lista fólk ið bar fyr ir verk efn­ inu, að ljúka upp fyr ir okk ur tón­ leika gest um og bjóða að ganga með sér um hinn feg ursta akur tón list­ ar. Hún Góa er geng in í garð og ef stund in í Reyk holts kirkju í dag veit á það sem er framund an er á stæðu­ laust að kvíða morg un deg in um. Fólki sem legg ur sitt af mörk um til að við hin fáum not ið fag urr ar tón­ list ar með því verð ur í raun aldrei full þakk að, því lík er orku lind þess og ynd is gjöf. Tón lista fé lagi Borg ar fjarð ar ber líka að þakka þeirra ó bilandi við­ leitni til að auðga mann líf hér aðs. Með ein lægri ósk um að þú kom­ ir kveðj unni á fram færi, Klepp járns reykj um, 21. febr ú­ ar 2010, Guð laug ur Ósk ars son Hug renn ing ar mín ar Að kjósa ó frið þó frið ur sé í boði Þakk ir fyr ir tón leika

x

Skessuhorn

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.