Skessuhorn


Skessuhorn - 06.10.2010, Blaðsíða 22

Skessuhorn - 06.10.2010, Blaðsíða 22
22 MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER Eitt rót grón asta fyr ir tæk ið á Akra nesi og þótt víð ar væri leit að er flutn inga fyr ir tæk ið ÞÞÞ. Sögu þess má rekja allt aft ur til árs ins 1926 að Þórð ur Þ. Þórð ar son á Hvíta nesi á Akra nesi keypti sinn fyrsta vöru bíl af Sveini Eg ils syni og alla tíð hef­ ur fyr ir tæk ið ver ið í eigu sömu fjöl­ skyld unn ar. Þórð ur rak um fangs­ mikla út gerð flutn inga bíla og rútu­ bíla einnig fram til 1970 og hans hægri hönd var Sig ríð ur Guð­ munds dótt ir kona hans sem nú býr á dval ar heim il inu Höfða 100 ára göm ul. Þórð ur son ur þeirra tók síð an við stjórn fyr ir tæk is ins 1973 og stýrði því, með dyggri að stoð Ester ar Teits dótt ur konu sinn ar, fram að því að hann lést árið 2002 og nú er Þórð ur Þ. Þórð ar son son­ ur hans við stjórn völ inn. Ríf lega 20 manns starfa í dag hjá ÞÞÞ og Þórð ur fram kvæmda stjóri þess seg­ ir starfs manna fjöld ann hafa ver ið svip að an und an far in ár og flest hafi þau ver ið 24 þar. Flest ir koma þar við Þrátt fyr ir minni flutn inga upp á síðkast ið vegna sam drátt ar í efna hags líf inu hef ur eng um ver­ ið sagt upp hjá fyr ir tæk inu en ekki alltaf ráð ið í stöð ur sem hafa losn­ að. Flest ir starfs menn hafa unn­ ið lengi hjá ÞÞÞ og sum ir bíl stjór­ arn ir yfir 20 ár. All ir af kom end­ ur stofn and ans hafa ein hvern tím­ ann kom ið við sögu í fyr ir tæk inu og af þeim hópi, sem vinn ur þar nú, eru sjö úr fjöl skyld unni. Það eru Þórð ur, kona hans Fríða Sig urð­ ar dótt ir, Stef án son ur þeirra, Anna Mar ía dótt ir þeirra og Guð mund­ ur Ing þór unnusti henn ar. Þá kem­ ur Þórð ur, son ur Fríðu og Þórð ar, alltaf öðru hverju til vinnu í fyr ir­ tæk inu en hann er ann ars þjálf ari ÍA í knatt spyrn unni. Ó laf ur Þórð­ ar son, bróð ir Þórð ar, starfar þar einnig sem og Val geir son ur hans og síð an Val geir Val geirs son sem er son ur Lilju Þórð ar dótt ur syst­ ur þeirra Þórð ar og Ó lafs. Fimmti ætt lið ur inn frá stofn and an um er kom inn inn í vinn una því menn úr Hvíta nes fjöl skyld unni hafa alltaf byrj að snemma að vinna. Í sum ar voru t.d. tveir 15 ára gaml ir strák ar við vinnu hjá ÞÞÞ. Þeir eru barna­ börn Þórð ar og Lilju syst ur hans og hafa ver ið í sum ar vinnu frá því þeir voru 12­13 ára. 84 ára saga „Við flutt um að al stöðv ar fyr ir­ tæk is ins hing að árið 1994, beint frá Hvíta nesi við Kirkju braut ina þar sem það hafði ver ið frá upp­ hafi,“ seg ir Þórð ur þeg ar við setj­ umst nið ur í húsi ÞÞÞ, sem er við Dal braut ina en lóð in nær yfir að Þjóð braut. „Það bjóst nú eng inn við að bær inn myndi þenj ast svona mik ið út og hér átt um við að vera í út jaðr in um en erum kom in inn í miðja byggð aft ur. Ann ars erum við nú ekki eins mik ið fyr ir hér og á Kirkju braut inni því stærri bíl arn ir eiga greiða leið hér út á Þjóð braut­ ina og beint út úr bæn um. Minni bíl arn ir væru hvort eð er á snatti um all an bæ inn hvar sem við vær­ um með að al stöðv arn ar.“ Hús ÞÞÞ við Dal braut ina er 600 fer metr ar að grunn fleti og að hluta til á tveim ur hæð um. Þórð ur seg­ ir að alltaf hafi ver ið mið að við að stof nár fyr ir tæk is ins hafi ver ið 1927 en svo hafi kom ið í ljós af sal sem breytti því. „ Þannig var að uppi á háa lofti á Hvíta nesi hafði al laf ver­ ið gam alt skatt hol, sem var í eigu langafa míns, Þóð ar Þórð ar son ar á Leirá. Þessu skatt holi var ó mögu­ legt að ná nið ur af lot inu það sem það var stærra en lúgan. En ég tók það svo þeg ar hús ið á Hvíta nesi var rif ið. Síð an fór ég með skatt­ holið í Tré smiðj una Akur til að láta lag færa það að eins og þeg ar smið­ irn ir los uðu skúff urn ar úr kom í ljós af sal ið fyr ir fyrsta vöru bíln­ um. Sem út borg un í þann bíl not­ aði afi pen inga sem hann fékk fyr­ ir þriðj ungs hlut sinn í bát n um Álft MB­15. Þann hlut seldi hann í júní 1926 og keypti bíl inn um haust ið á 2.000 krón ur. Eft ir stöðv arn ar eru svo sam kvæmt af sal inu með veði í bíln um.“ Saga ÞÞÞ er því sam felld í 84 ár. Minni flutn ing ar en jafn marg ar ferð ir Þórð ur seg ir mik inn sam drátt hafa orð ið í flutn ing um að und an­ förnu frá því þeg ar mest var á upp­ gangs tímun um. „Við reyn um samt að halda þess um ferða fjölda og för um sex ferð ir á dag milli Akra­ ness og Reykja vík ur. Fyrsti bíll frá Reykja vík er kom inn til Akra ness um klukk an 11 á morgn ana og sá síð asti um klukk an sex síð deg is. Svo erum við auð vit að í alls kon ar vinnu fyr ir utan það en það er barist um hvern bita í þessu.“ Þórð ur seg ir mikla sam keppni í flutn ing um og um hverf ið hafa breyst mik ið. „ Þetta er al gjör ljóna­ gryfja þessi flutn inga bransi og ef mað ur væri ekki svona fast ur í þessu þá væri flest ann að betri kost­ ur. Um hverf ið er svo breytt. Áður voru þessi flutn inga fyr ir tæki, eins og þetta, að flytja vör ur fyr ir heima­ menn en nú erum við og aðr ir fyrst og fremst að flytja fyr ir stóru flutn­ inga mið stöðv arn ar Flytj anda og Land flutn inga. Það fara nán ast all ir flutn ing ar í gegn um þær. Eim skip á aðra stöð ina og Sam skip hina. Öll stóru fyr ir tæk in fyr ir sunn an eru bund in öðru hvorra þess ara fyr­ ir tækja. Við vor um áður með af­ greiðslu á Vöru flutn inga mið stöð­ inni og pabbi var einn af þeim sem stofn uðu hana. Þá voru flutn inga­ kass ar bíl anna merkt ir Vöru flutn­ inga mið stöð inni en bíl arn ir voru merkt ir við kom andi flutn inga fyr ir­ tæki. Við erum að flytja vör ur bæði á veg um Land flutn inga og Flytj­ anda, för um tvær ferð ir á dag frá Land flutn ing um en fjór ar frá Flytj­ anda. Um tíma voru þess ir stóru að reyna að eign ast öll flutn inga fyr ir­ tæki á land inu en þeir hafa nú átt­ að sig á því að það er betra að vinna með heima mönn um. Það hef ur hins veg ar aldrei nokk ur ann ar en okk ar fjöl skylda átt þetta fyr ir tæki. Þá var unn ið alla daga Eft ir gagn fræða próf lærði Þórð­ ur bif véla virkj un á verk stæð inu hjá Þóri Mar inós syni en fór strax að því loknu að vinna hjá ÞÞÞ eins og hann hafði reynd ar gert frá barn­ æsku. Hann seg ist ekk ert frek­ ar en aðr ir hafa lent í bíla við gerð­ un um þá þrátt fyr ir bif véla virkj un­ ina. „Á þeim tíma gengu all ir í þau við halds verk sem þurfti að ganga í. Það var keyrt virka daga og svo var unn ið um helg ar í við hald inu. Þá var aldrei frí um helg ar. Þetta er allt ann að núna því menn eiga þó frí flest ar helg ar,“ seg ir Þórð ur. Oft há vaði á kaffi stof­ unni ­ og heima Hvíta nes menn hafa í gegn um tíð ina þótt nokk uð fyr ir ferð ar mikl­ ir á Skag an um og oft var tal að um tvenn lög í um ferð inni á Akra nesi. Ann ars veg ar hefð bund in um ferð­ ar lög og hins veg ar Hvíta neslög­ in. Þórð ur kann ast við þetta. „Auð­ vit að tóku þess ir stóru bíl ar mik­ ið pláss við að al um ferð ar göt una með an bæki stöð in var á Hvíta nesi. Við vor um alltaf fyr ir alla daga og það angr aði marga. Auk þess sem starf sem in færð ist um tíma víð­ ar um bæ inn. Þetta hef ur breyst mik ið og nú er öll starf semi okk ar hér og rúmt um okk ur þó svo við séum með geymsl ur ann ars stað ar.“ Hann seg ir oft fjör á kaffi stof unni enda hafa menn í þess ari fjöl skyldu aldrei leg ið á skoð un um sín um. „Já, já, það er stund um há vaði á kaffi­ stof unni, rif ist um póli tík og fó­ bolta en það nálg ast ekk ert það sem var á Hvíta nesi í gamla daga þeg­ ar þeir voru upp á sitt besta; pabbi, Alli Valdi mars, Dóri á Sig urðs stöð­ um, Gvend ur í Tjörn, Jón í Guðna­ bæ og fleiri sem hitt ust þar. Þá var rif ist af al vöru. Þarna var oft rosa­ legt fjör og hér kom ast menn ekki með tærn ar þar sem þeir höfðu hæl ana í þess um efn um.“ Göng in of lág en gjald ið of hátt Bíla flot inn í dag tel ur 30 bíla. Þar af eru tíu flutn inga bíl ar en svo eru krana bíl ar, vöru bíl ar, drátt ar bíl ar og sendi bíl ar. ÞÞÞ hóf að nota sér ferð ir Akra borg ar til að flytja bíl­ ana eft ir að fyrri bíl ferj an kom árið 1974 en fram að því hafði ein göngu ver ið um sam keppni við Akra borg­ ina að ræða, bæði í vöru flutn ing­ um og eins fólks flutn ing um sem lengi voru stór þátt ur í rekstr in um. Þórð ur seg ir að vissu lega séu Hval­ fjarð ar göng in góð, svo langt sem þau nái. Ekki sé þó alltaf hægt að nota þau þar sem hæð ar tak mörk­ un sé 4,2 metr ar og göng in sjálf séu ekki nema 4,4 metra há. „Þess­ ir fræð ing ar horfa alltaf á ein hverja Evr ópu staðla sem henta á gæt lega þar sem fjöld inn er mik ill og bara bætt við bíl um ef flytja þarf meira en hér þurf um við að nýta bíl ana sem best og því gæti ver ið gott að koma ýmsu upp á þá eins og rör um og fleiru sem er of langt til að kom­ ast í flutn inga kass ana. Nú stend ur til að banna allt slíkt og þá þarf að fara setja þannig flutn inga á tengi­ ÞÞÞ hef ur alla tíð ver ið í eigu fjöl skyld unn ar Rætt við Þórð Þ. Þórð ar son fram kvæmda stjóra eins elsta fyr ir tæk is ins á Akra nesi Þórð ur Þ. Þórð ar son fyr ir fram an tvo af bíl um ÞÞÞ. Hús ÞÞÞ við Dal braut ina. Einn af nýj ustu bíl un um í flot an um. Und ir stýri er Ró bert Júl í us- son sem hef ur ver ið bíl stjóri hjá ÞÞÞ í rúm 22 ár. Rútu floti ÞÞÞ á sjötta ára tugn um. Mynd in er tek in fram an við Hvíta nes á Kirkju braut inni. Einn af bíl um ÞÞÞ á Kirkju braut inni fram an við Há kot. Hér er ver ið að flytja nóta bát norð ur á Sauð ár krók á síld ar ár un um. Aft an á mynd inni stend ur skrif að að í bíln um séu Þórð ur, Óli og Arn ór. Ekki er ó lík legt að það séu Ó laf ur Sig urðs son út gerð ar-mað ur og Arn ór Svein björns son mág ur hans.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.