Skessuhorn - 06.10.2010, Qupperneq 22

22 MIÐVIKUDAGUR 6. OKTÓBER
Eitt rót grón asta fyr ir tæk ið á
Akra nesi og þótt víð ar væri leit að er
flutn inga fyr ir tæk ið ÞÞÞ. Sögu þess
má rekja allt aft ur til árs ins 1926 að
Þórð ur Þ. Þórð ar son á Hvíta nesi á
Akra nesi keypti sinn fyrsta vöru bíl
af Sveini Eg ils syni og alla tíð hef­
ur fyr ir tæk ið ver ið í eigu sömu fjöl­
skyld unn ar. Þórð ur rak um fangs­
mikla út gerð flutn inga bíla og rútu­
bíla einnig fram til 1970 og hans
hægri hönd var Sig ríð ur Guð­
munds dótt ir kona hans sem nú býr
á dval ar heim il inu Höfða 100 ára
göm ul. Þórð ur son ur þeirra tók
síð an við stjórn fyr ir tæk is ins 1973
og stýrði því, með dyggri að stoð
Ester ar Teits dótt ur konu sinn ar,
fram að því að hann lést árið 2002
og nú er Þórð ur Þ. Þórð ar son son­
ur hans við stjórn völ inn. Ríf lega
20 manns starfa í dag hjá ÞÞÞ og
Þórð ur fram kvæmda stjóri þess seg­
ir starfs manna fjöld ann hafa ver ið
svip að an und an far in ár og flest hafi
þau ver ið 24 þar.
Flest ir koma þar við
Þrátt fyr ir minni flutn inga upp
á síðkast ið vegna sam drátt ar í
efna hags líf inu hef ur eng um ver­
ið sagt upp hjá fyr ir tæk inu en ekki
alltaf ráð ið í stöð ur sem hafa losn­
að. Flest ir starfs menn hafa unn­
ið lengi hjá ÞÞÞ og sum ir bíl stjór­
arn ir yfir 20 ár. All ir af kom end­
ur stofn and ans hafa ein hvern tím­
ann kom ið við sögu í fyr ir tæk inu
og af þeim hópi, sem vinn ur þar nú,
eru sjö úr fjöl skyld unni. Það eru
Þórð ur, kona hans Fríða Sig urð­
ar dótt ir, Stef án son ur þeirra, Anna
Mar ía dótt ir þeirra og Guð mund­
ur Ing þór unnusti henn ar. Þá kem­
ur Þórð ur, son ur Fríðu og Þórð ar,
alltaf öðru hverju til vinnu í fyr ir­
tæk inu en hann er ann ars þjálf ari
ÍA í knatt spyrn unni. Ó laf ur Þórð­
ar son, bróð ir Þórð ar, starfar þar
einnig sem og Val geir son ur hans
og síð an Val geir Val geirs son sem
er son ur Lilju Þórð ar dótt ur syst­
ur þeirra Þórð ar og Ó lafs. Fimmti
ætt lið ur inn frá stofn and an um er
kom inn inn í vinn una því menn úr
Hvíta nes fjöl skyld unni hafa alltaf
byrj að snemma að vinna. Í sum ar
voru t.d. tveir 15 ára gaml ir strák ar
við vinnu hjá ÞÞÞ. Þeir eru barna­
börn Þórð ar og Lilju syst ur hans og
hafa ver ið í sum ar vinnu frá því þeir
voru 12­13 ára.
84 ára saga
„Við flutt um að al stöðv ar fyr ir­
tæk is ins hing að árið 1994, beint
frá Hvíta nesi við Kirkju braut ina
þar sem það hafði ver ið frá upp­
hafi,“ seg ir Þórð ur þeg ar við setj­
umst nið ur í húsi ÞÞÞ, sem er við
Dal braut ina en lóð in nær yfir að
Þjóð braut. „Það bjóst nú eng inn
við að bær inn myndi þenj ast svona
mik ið út og hér átt um við að vera
í út jaðr in um en erum kom in inn í
miðja byggð aft ur. Ann ars erum við
nú ekki eins mik ið fyr ir hér og á
Kirkju braut inni því stærri bíl arn ir
eiga greiða leið hér út á Þjóð braut­
ina og beint út úr bæn um. Minni
bíl arn ir væru hvort eð er á snatti
um all an bæ inn hvar sem við vær­
um með að al stöðv arn ar.“
Hús ÞÞÞ við Dal braut ina er 600
fer metr ar að grunn fleti og að hluta
til á tveim ur hæð um. Þórð ur seg­
ir að alltaf hafi ver ið mið að við að
stof nár fyr ir tæk is ins hafi ver ið 1927
en svo hafi kom ið í ljós af sal sem
breytti því. „ Þannig var að uppi á
háa lofti á Hvíta nesi hafði al laf ver­
ið gam alt skatt hol, sem var í eigu
langafa míns, Þóð ar Þórð ar son ar á
Leirá. Þessu skatt holi var ó mögu­
legt að ná nið ur af lot inu það sem
það var stærra en lúgan. En ég tók
það svo þeg ar hús ið á Hvíta nesi
var rif ið. Síð an fór ég með skatt­
holið í Tré smiðj una Akur til að láta
lag færa það að eins og þeg ar smið­
irn ir los uðu skúff urn ar úr kom í
ljós af sal ið fyr ir fyrsta vöru bíln­
um. Sem út borg un í þann bíl not­
aði afi pen inga sem hann fékk fyr­
ir þriðj ungs hlut sinn í bát n um Álft
MB­15. Þann hlut seldi hann í júní
1926 og keypti bíl inn um haust ið á
2.000 krón ur. Eft ir stöðv arn ar eru
svo sam kvæmt af sal inu með veði í
bíln um.“ Saga ÞÞÞ er því sam felld
í 84 ár.
Minni flutn ing ar en jafn
marg ar ferð ir
Þórð ur seg ir mik inn sam drátt
hafa orð ið í flutn ing um að und an­
förnu frá því þeg ar mest var á upp­
gangs tímun um. „Við reyn um samt
að halda þess um ferða fjölda og
för um sex ferð ir á dag milli Akra­
ness og Reykja vík ur. Fyrsti bíll frá
Reykja vík er kom inn til Akra ness
um klukk an 11 á morgn ana og sá
síð asti um klukk an sex síð deg is. Svo
erum við auð vit að í alls kon ar vinnu
fyr ir utan það en það er barist um
hvern bita í þessu.“
Þórð ur seg ir mikla sam keppni
í flutn ing um og um hverf ið hafa
breyst mik ið. „ Þetta er al gjör ljóna­
gryfja þessi flutn inga bransi og
ef mað ur væri ekki svona fast ur í
þessu þá væri flest ann að betri kost­
ur. Um hverf ið er svo breytt. Áður
voru þessi flutn inga fyr ir tæki, eins
og þetta, að flytja vör ur fyr ir heima­
menn en nú erum við og aðr ir fyrst
og fremst að flytja fyr ir stóru flutn­
inga mið stöðv arn ar Flytj anda og
Land flutn inga. Það fara nán ast all ir
flutn ing ar í gegn um þær. Eim skip á
aðra stöð ina og Sam skip hina. Öll
stóru fyr ir tæk in fyr ir sunn an eru
bund in öðru hvorra þess ara fyr­
ir tækja. Við vor um áður með af­
greiðslu á Vöru flutn inga mið stöð­
inni og pabbi var einn af þeim sem
stofn uðu hana. Þá voru flutn inga­
kass ar bíl anna merkt ir Vöru flutn­
inga mið stöð inni en bíl arn ir voru
merkt ir við kom andi flutn inga fyr ir­
tæki. Við erum að flytja vör ur bæði
á veg um Land flutn inga og Flytj­
anda, för um tvær ferð ir á dag frá
Land flutn ing um en fjór ar frá Flytj­
anda. Um tíma voru þess ir stóru að
reyna að eign ast öll flutn inga fyr ir­
tæki á land inu en þeir hafa nú átt­
að sig á því að það er betra að vinna
með heima mönn um. Það hef ur
hins veg ar aldrei nokk ur ann ar en
okk ar fjöl skylda átt þetta fyr ir tæki.
Þá var unn ið alla daga
Eft ir gagn fræða próf lærði Þórð­
ur bif véla virkj un á verk stæð inu hjá
Þóri Mar inós syni en fór strax að
því loknu að vinna hjá ÞÞÞ eins og
hann hafði reynd ar gert frá barn­
æsku. Hann seg ist ekk ert frek­
ar en aðr ir hafa lent í bíla við gerð­
un um þá þrátt fyr ir bif véla virkj un­
ina. „Á þeim tíma gengu all ir í þau
við halds verk sem þurfti að ganga
í. Það var keyrt virka daga og svo
var unn ið um helg ar í við hald inu.
Þá var aldrei frí um helg ar. Þetta er
allt ann að núna því menn eiga þó
frí flest ar helg ar,“ seg ir Þórð ur.
Oft há vaði á kaffi stof­
unni ­ og heima
Hvíta nes menn hafa í gegn um
tíð ina þótt nokk uð fyr ir ferð ar mikl­
ir á Skag an um og oft var tal að um
tvenn lög í um ferð inni á Akra nesi.
Ann ars veg ar hefð bund in um ferð­
ar lög og hins veg ar Hvíta neslög­
in. Þórð ur kann ast við þetta. „Auð­
vit að tóku þess ir stóru bíl ar mik­
ið pláss við að al um ferð ar göt una
með an bæki stöð in var á Hvíta nesi.
Við vor um alltaf fyr ir alla daga og
það angr aði marga. Auk þess sem
starf sem in færð ist um tíma víð­
ar um bæ inn. Þetta hef ur breyst
mik ið og nú er öll starf semi okk ar
hér og rúmt um okk ur þó svo við
séum með geymsl ur ann ars stað ar.“
Hann seg ir oft fjör á kaffi stof unni
enda hafa menn í þess ari fjöl skyldu
aldrei leg ið á skoð un um sín um. „Já,
já, það er stund um há vaði á kaffi­
stof unni, rif ist um póli tík og fó­
bolta en það nálg ast ekk ert það sem
var á Hvíta nesi í gamla daga þeg­
ar þeir voru upp á sitt besta; pabbi,
Alli Valdi mars, Dóri á Sig urðs stöð­
um, Gvend ur í Tjörn, Jón í Guðna­
bæ og fleiri sem hitt ust þar. Þá var
rif ist af al vöru. Þarna var oft rosa­
legt fjör og hér kom ast menn ekki
með tærn ar þar sem þeir höfðu
hæl ana í þess um efn um.“
Göng in of lág en
gjald ið of hátt
Bíla flot inn í dag tel ur 30 bíla. Þar
af eru tíu flutn inga bíl ar en svo eru
krana bíl ar, vöru bíl ar, drátt ar bíl ar
og sendi bíl ar. ÞÞÞ hóf að nota sér
ferð ir Akra borg ar til að flytja bíl­
ana eft ir að fyrri bíl ferj an kom árið
1974 en fram að því hafði ein göngu
ver ið um sam keppni við Akra borg­
ina að ræða, bæði í vöru flutn ing­
um og eins fólks flutn ing um sem
lengi voru stór þátt ur í rekstr in um.
Þórð ur seg ir að vissu lega séu Hval­
fjarð ar göng in góð, svo langt sem
þau nái. Ekki sé þó alltaf hægt að
nota þau þar sem hæð ar tak mörk­
un sé 4,2 metr ar og göng in sjálf
séu ekki nema 4,4 metra há. „Þess­
ir fræð ing ar horfa alltaf á ein hverja
Evr ópu staðla sem henta á gæt lega
þar sem fjöld inn er mik ill og bara
bætt við bíl um ef flytja þarf meira
en hér þurf um við að nýta bíl ana
sem best og því gæti ver ið gott að
koma ýmsu upp á þá eins og rör um
og fleiru sem er of langt til að kom­
ast í flutn inga kass ana. Nú stend ur
til að banna allt slíkt og þá þarf að
fara setja þannig flutn inga á tengi­
ÞÞÞ hef ur alla tíð ver ið í eigu fjöl skyld unn ar
Rætt við Þórð Þ. Þórð ar son fram kvæmda stjóra eins elsta fyr ir tæk is ins á Akra nesi
Þórð ur Þ. Þórð ar son fyr ir fram an tvo af bíl um ÞÞÞ.
Hús ÞÞÞ við Dal braut ina.
Einn af nýj ustu bíl un um í flot an um. Und ir stýri er Ró bert Júl í us-
son sem hef ur ver ið bíl stjóri hjá ÞÞÞ í rúm 22 ár.
Rútu floti ÞÞÞ á sjötta ára tugn um. Mynd in er tek in fram an
við Hvíta nes á Kirkju braut inni.
Einn af bíl um ÞÞÞ á Kirkju braut inni fram an við Há kot. Hér er ver ið að flytja nóta bát norð ur á Sauð ár krók á síld ar ár un um. Aft an á mynd inni stend ur skrif að að í bíln um séu Þórð ur, Óli og Arn ór. Ekki er ó lík legt að það séu Ó laf ur Sig urðs son út gerð ar-mað ur og Arn ór Svein björns son mág ur hans.